From Wikipedia, the free encyclopedia
સિવિલ ઇજનેરી કે સ્થાપત્ય અભિયાંત્રિકી લશ્કરી ઇજનેરી પછી ઇજનેરીની સૌથી જૂની શાખા છે. આ ભૌતિક અને કુદરતી રૂપે બનેલા મકાનો,સંસ્થાકીય ઇમારતો,પુલ, રસ્તા, નહેરો, જળબંધ, ઇમારતો, વગેરેની ડિઝાઇન, બાંધકામ અને જાળવણીનું વિજ્ઞાન છે.[1][2]
 | વિકિપીડિયાના માપદંડ મુજબ આ લેખને ઉચ્ચ કક્ષાનો બનાવવા માટે તેમાં સુધારો કરવાની જરુર છે. તેમાં ફેરફાર કરીને તેને સુધારવામાં અમારી મદદ કરો. ચર્ચા પાના પર કદાચ આ બાબતે વધુ માહિતી મળી શકે છે. |
એક અલગ શાખા તરીકે સિવિલ એન્જિનિયરિંગની શરૂઆત ફ્રાન્સમાં 1716 માં બ્રિજ અને હાઇવે કોર્પ્સના ફાઉન્ડેશનમાં જોવા મળી શકે છે, જેમાંથી 1747 માં ઇકોલ નેશનલે ડેસ પોન્ટ્સ એટ ચૌસિસ ("નેશનલ સ્કૂલ ઓફ બ્રિજ એન્ડ હાઇવે") નો વિકાસ થયો. તેના શિક્ષકોએ પુસ્તકો લખ્યા જે સામગ્રી, મશીનો અને હાઇડ્રોલિક્સના મિકેનિક્સ પર પ્રમાણભૂત કામો બન્યા, અને અગ્રણી બ્રિટિશ ઇજનેરોએ તેમને વાંચવા માટે ફ્રેન્ચ શીખી. જેમ જેમ ડિઝાઇન અને ગણતરીએ અંગૂઠાના નિયમ અને પ્રયોગમૂલક સૂત્રોને બદલ્યા, અને તે વિજ્ઞાનને સુવ્યવસ્થિત રીતે ઘડવામાં આવ્યું તેમ, બિન -લશ્કરી ઇજનેર સ્ટેજની આગળના ભાગમાં ગયા. પ્રતિભાશાળી, જો ઘણીવાર સ્વ-શિક્ષિત, કારીગરો, પથ્થરમારો, મિલવરાઇટ્સ, ટૂલમેકર્સ અને ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ ઉત્પાદકો સિવિલ એન્જિનિયર બન્યા. બ્રિટનમાં, જેમ્સ બ્રિન્ડલીએ મિલરાઇટ તરીકે શરૂઆત કરી અને સદીના અગ્રણી નહેર નિર્માતા બન્યા; જ્હોન રેની એક મિલરાઈટના એપ્રેન્ટિસ હતા જેમણે આખરે નવો લંડન બ્રિજ બનાવ્યો; થોમસ ટેલ્ફોર્ડ, એક પથ્થરમાલિક, બ્રિટનના અગ્રણી રોડ બિલ્ડર બન્યા.[3]
સંરચનાત્મક ઈજનેરી એ સિવિલ ઈજનેરી પેટા-શાખા છે જેમાં સ્ટ્રક્ચરલ ઈજનેરને ઇમારતોના 'હાડકાં અને સ્નાયુઓ' ડિઝાઇન કરવાની તાલીમ આપવામાં આવે છે જે માનવસર્જિત માળખાનું સ્વરૂપ અને આકાર બનાવે છે. માળખાકીય ઇજનેરોએ ઇમારતો અને નોન-બિલ્ડિંગ સ્ટ્રક્ચર્સની બાંધકામોની સ્થિરતા, તાકાત, કઠોરતા અને ભૂકંપ-સંવેદનશીલતાને સમજવી અને ગણતરી કરવી જોઈએ.[4] માળખાકીય ડિઝાઇન અન્ય ડિઝાઇનરો જેમ કે આર્કિટેક્ટ્સ અને બિલ્ડિંગ સર્વિસ એન્જિનિયર સાથે સંકલિત છે અને ઘણી વખત સાઇટ પર કોન્ટ્રાક્ટરો દ્વારા પ્રોજેક્ટ્સના બાંધકામની દેખરેખ રાખે છે. તેઓ મશીનરી, તબીબી સાધનો અને વાહનોની ડિઝાઇનમાં પણ સામેલ થઈ શકે છે જ્યાં માળખાકીય અખંડિતતા કાર્ય અને સલામતીને અસર કરે છે.[5][6]
ભૂતકનીકી ઈજનેરી સિવિલ ઈજનેરીની પેટા-શાખા છે અને તેને સમાજ અને જીવનને સુધારવા માટે પૃથ્વી સામગ્રી (માટી અને ખડક) ના ઉપયોગ તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરી શકાય છે.[7]
પરિવહન ઇજનેરી એ સિવિલ ઇજનેરી એક શાખા છે જે સલામત અને કાર્યક્ષમ પરિવહન પ્રણાલીના આયોજન, સંરચના, સંચાલન અને જાળવણીમાં સામેલ છે. આ પ્રણાલીઓમાં રસ્તાઓ, રેલ્વે, જળમાર્ગો અને ઇન્ટરમોડલ કામગીરીનો સમાવેશ થાય છે[8]
પર્યાવરણીય ઇજનેરી એ એક વ્યાવસાયિક ઇજનેરી શાખા છે જે રસાયણશાસ્ત્ર, જીવવિજ્ઞાન, ઇકોલોજી, ભૂસ્તરશાસ્ત્ર, હાઇડ્રોલિક્સ, હાઇડ્રોલૉજી, માઇક્રોબાયોલોજી અને ગણિત જેવા વ્યાપક વૈજ્ઞાનિક વિષયોને સમાવે છે અને એવા ઉકેલો બનાવે છે જે જીવંત સજીવોના સ્વાસ્થ્યને સુરક્ષિત કરશે અને પર્યાવરણની ગુણવત્તામાં સુધારો કરશે.[9]
પર્યાવરણીય ઇજનેરો પાણી, માટી અને વાયુ પ્રદૂષણની સમસ્યાઓનો અભ્યાસ કરે છે અને આ સમસ્યાઓને ઉકેલવા, ઘટાડવા અથવા નિયંત્રિત કરવા માટે જરૂરી તકનીકી ઉકેલો વિકસાવે છે જે કાયદાકીય, આર્થિક, સામાજિક અને રાજકીય ચિંતાઓ સાથે સુસંગત હોય.[10]
જળ સંસાધન ઇજનેરી એ સાધનો, સવલતો અને તકનીકોનો અભ્યાસ અને સંચાલન છે જેનો ઉપયોગ જીવનના સૌથી પુષ્કળ સંસાધન જળનું સંચાલન અને જાળવણી કરવા માટે થાય છે. પાણી સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓ - જેમ કે સિંચાઈ, કચરાનો નિકાલ અને નહેર વિકાસ - માટે પાણીને કેવી રીતે અને શ્રેષ્ઠ રીતે નિયંત્રિત કરવું તેનું મૂલ્યાંકન કરવા ઉપરાંત - તે પીવા માટે સલામત છે તેની ખાતરી કરવા માટે જળ સંસાધન ઇજનેરો પણ વારંવાર જળ વ્યવસ્થાપનમાં સામેલ થાય છે.[11]
બાંધકામ ઇજનેરીએ એક વ્યાવસાયિક શાખા છે જે રસ્તાઓ, ટનલ, પુલ, એરપોર્ટ, રેલરોડ, સુવિધાઓ, ઇમારતો, ડેમ, ઉપયોગિતાઓ અને અન્ય પ્રોજેક્ટ્સ જેવી માળખાકીય સુવિધાઓની ડિઝાઇન, આયોજન, બાંધકામ અને સંચાલન સાથે કામ કરે છે.[12]
દરિયાઇ ઇજનેરીએ આપણા દરિયાકિનારા, નદીમુખો અને દરિયાકાંઠાના સમુદાયો પર કુદરતી પ્રક્રિયાઓ અને માનવશાસ્ત્રની અસરોનો અભ્યાસ છે.[13]
ભૂસ્તર ઇજનેરીને ISO/TC 211 શ્રેણીના ધોરણોમાં "સંગ્રહ, વિતરણ, સંગ્રહ, વિશ્લેષણ, પ્રક્રિયા, ભૌગોલિક ડેટા અથવા ભૌગોલિક માહિતીની રજૂઆત સાથે સંબંધિત શાખા" તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવે છે.[14]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
