ન્યુટ્રાસ્યુટીકલ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ન્યુટ્રાસ્યુટીકલ , “પોષણ” અને “ઔષધનિર્માણ” એ શબ્દને જોડતી પરિભાષા છે, જે રોગના અટકાવ અને ઉપચાર સહિત, સ્વાસ્થ્ય અને તબીબી લાભો પૂરાં પાડતા ખોરાક ઉત્પાદનો છે. આ પ્રકારના ઉત્પાદનો અલગ પોષક પદાર્થો, રોજિંદા આહાર પુરવણીઓ અને ચોક્કસ રોજિંદા આહારથી લઇને વારસાગત રીતે બનાવેલ ખોરાક, પ્રાકૃતિક ઉત્પાદનો, તેમજ ખાદ્ય અનાજ, સૂપ અને નિર્દોષ પીણાં જેવા પ્રક્રિયાત્મક ખોરાકથી મર્યાદિત છે. કોશિકાયુક્ત સ્તરના ન્યુટ્રાસ્યુટીકલ તત્વોમાં ઝડપથી સફળતા સાથે, જવાબદાર તબીબી વ્યવસાયમાં અનુપૂરક અને વૈકલ્પિક ઉપચારો પરના ચિકિત્સક અભ્યાસોમાંથી પૂર્ણ કરાતા મૂલ્યાંકન અને મૂલ્યાંકન કરાતી માહિતી માટે નમૂનારૂપ સર્વેક્ષણ વિકસી રહ્યું છે.[1] ન્યુટ્રાસ્યુટીકલ પરિભાષા ન્યુજર્સીના કોફોર્ડ ખાતે ફાઉન્ડેશન ઓફ ઇન્નોવેશન મેડિસીન (Foundation of Innovation Medicine) (FIM) ના શોધક અને અધ્યક્ષ, ડો. સ્ટીફન એલ. ડિફેલીસ દ્વારા મૂળભૂત રીતે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવી હતી.[2] ડો. ડિફેલીસ દ્વારા પરિભાષા આપવામાં આવી હોવાથી, તેનો અર્થ સ્વાસ્થ્ય કેનેડા દ્વારા બદલવામાં આવ્યો છે જે ન્યુટ્રાસ્યુટીકલને આ રીતે વ્યાખ્યાયિત કરે છેઃ ખોરાકમાંથી અલગ કરેલ અથવા શુદ્ધ કરેલ, અને સામાન્ય રીતે ખોરાક સાથે જોડાયેલ ન હોય તેવા તબીબી સંબંધી રૂપમાં વેચવામાં આવે છે અને હઠીલા રોગ વિરુદ્ધ શારીરિક લાભ અથવા રક્ષણ પૂરું પાડતા હોય તેવા નિદર્શન કરાયેલ ઉત્પાદન છે. ઉદાહરણોઃ બેટા-કેરોટીન (beta-carotene), લાયકોપેન (lycopene)[3]. મરીયમ-વેબસ્ટર શબ્દકોષ ના છેલ્લા પ્રકાશનમાં આપેલી ન્યુટ્રાસ્યુટીકલની વ્યાખ્યા આ મુજબ છેઃ ખોરાકપદાર્થ (પોષણમૂલ્ય વધારનાર ખોરાક અથવા રોજિંદા આહાર પૂરવણી તરીકે) જે સ્વાસ્થ્ય ફાયદાઓ પૂરાં પાડે છે.[4] ન્યુટ્રાસ્યુટીકલ આહારો ફાર્માસ્યુટીકલ દવાઓની જેમ સમાન પરીક્ષણ અને નિયમોનો વિષય નથી.[2] અમેરિકન ન્યુટ્રાસ્યુટીકલ એસોસિએશન ઉત્પાદનો અને બનાવટો, તેમજ અન્ય સંબંધિત ગ્રાહક શિક્ષણ, વિકસતા ઉદ્યોગો, તેમજ વૈજ્ઞાનિક પ્રમાણોમાં ફુડ એન્ડ ડ્રગ એડમિનિસ્ટ્રેશન (Food & Drug Administration)સાથે કામ કરે છે. FDA તેમના ઉત્પાદનો વિશે ચેતવણીરૂપ પત્ર મેળવનાર રોજિંદા આહારયુક્ત પૂર્તિ કંપનીઓની યાદી પૂરી પાડે છે.[5]
![]() | આ લેખની નિષ્પક્ષતા વિવાદાસ્પદ છે. કૃપા કરી સંબંધિત ચર્ચા માટે આ લેખનું ચર્ચાનું પાનું જુઓ. (February 2010) |