નોકિયા
From Wikipedia, the free encyclopedia
નોકિયા કોર્પોરેશન (NOKIA) ફિનિશ બહૂરાષ્ટ્રીય કમ્યૂનિકેશન કંપની છે. જેનું મૂખ્યાલય કઈલનિએમી, એસ્પૂ ખાતે આવેલું છે. આ શહેર ફિનલેન્ડના પાટનગર હેલસિંકિ નજીક આવેલું છે.[4] નોકિયા 120 દેશોમાં 128,445 કર્મચારીઓ, 150થી વધુ દેશોમાં વેચાણ અને 2008ના અંતે નોકિયાની વૈશ્વિક વાર્ષિક આવક 50.7 અબજ યુરો અને સંચાલકીય નફો 5.0 અબજ યુરો સાથે મોબાઈલ ઉપકરણ ઉત્પાદન ક્ષેત્રે સંકળાયેલી છે અને ઈન્ટરનેટ તેમજ કમ્યૂનિકેશન ઉદ્યોગમાં જોડાઇ રહી છે.[8][9] નોકિયા વિશ્વની સૌથી મોટી મોબાઈલ ફોન બનાવતી કંપની છે. નોકિયાનો વિશ્વમાં મોબાઈલ (Handset)ના બજારમાં હિસ્સો 2009ના બીજા ત્રિમાસિક ગાળા સુધી 38 ટકા હતો જે 2008ના બીજા ત્રિમાસિક ગાળા દરમિયાન 40 ટકા હતો. જો કે 2009ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળા દરમિયાન તેનો બજાર હિસ્સો 37 ટકા હતો.[3] નોકિયા બધા જ પ્રકારના બજાર અને પ્રોટોકોલ માટે મોબાઈલ ફોન બનાવે છે. જેમાં જીએસએમ (GSM), સીડીએમએ (CDMA), અને ડબલ્યુ-સીડીએમએ (W-CDMA) (યુએમટીએસ (UMTS))નો સમાવેશ થાય છે. નોકિયા ઈન્ટરનેટ સેવા પણ આપે છે જેના દ્વારા લોકો સંગીત, નક્શાઓ, મીડિયા, મેસેજિંગ અને રમતોનો આનંદ માણી શકે છે. નોકિયાની પેટાકંપની નોકિયા સિમેન્સ નેટવર્ક્સ ટેલિકમ્યૂનિકેશન નેટવર્કના સાધનો અને સોલ્યુસન્સ બનાવે છે.ઉપરાંત સેવા પણ પ્રદાન કરે છે.[5]આ ઉપરાંત તેની સંપૂર્ણ માલિકીની કંપની નેવટેક દ્વારા ડિજિટલ નકશાની માહિતી પૂરી પાડે છે.[6]
Public – Oyj (ઢાંચો:OMX, NYSE: NOK, FWB: NOA3) | |
ઉદ્યોગ | Telecommunications Internet Computer software |
---|---|
સ્થાપના | Tampere, Finland (1865) incorporated in Nokia (1871) |
સ્થાપકો | Fredrik Idestam |
મુખ્ય કાર્યાલય | Espoo, Finland |
સેવા અપવામાં અવતા વિસ્તારો | Worldwide |
મુખ્ય લોકો | Jorma Ollila (Chairman) Olli-Pekka Kallasvuo (President & CEO) Richard A. Simonson (CFO) Mary T. McDowell (CDO) |
ઉત્પાદનો | Mobile phones Smartphones Mobile computers Networks (See products listing) |
સેવાઓ | Services and Software Online services |
આવક | €50.722 bn (2008)[1][2] |
સંચાલન આવક | €4.966 bn (2008) |
ચોખ્ખી આવક | €3.988 bn (2008) |
કુલ સંપતિ | €39.582 bn (2008) |
કુલ ઇક્વિટી | €16.510 bn (2008) |
કર્મચારીઓ | 120,827 in 120 countries (June 30, 2009)[3] |
વિભાગો | Devices Services Markets |
ઉપકંપનીઓ | Nokia Siemens Networks Navteq Symbian Vertu Qt Software |
વેબસાઇટ | Nokia.com |
નોકિયા સંશોધન અને વિકાસ (આર એન ડી), ઉત્પાદન અને વેચાણ માટે ઘણા દેશોમાં સ્થાન ધરાવે છે.ડિસેમ્બર 2008ના અંતે નોકિયાના 16 દેશોમાં સંશોધન અને વિકાસ ક્ષેત્રે હાજરી ધરાવતી હતી અને અને તેમાં 39,350 કર્મચારીઓને રોજગારી આપતી હતી જે કંપનીના કુલ કર્મચારીની સંખ્યાના 31 ટકા જેટલા છે.[1] 1986માં સ્થપાયેલું નોકિયા રિસર્ચ સેન્ટર નોકીયાનું ઔદ્યોગિક સંશોધન એકમ છે. આ સેન્ટરમાં 500 જેટલા સંશોધકો, એન્જિનિયરો અને વૈજ્ઞાનિકો કામ કરે છે.[7][8] આ ઉપરાંત નોકિયા સાત દેશો : ફિનલેન્ડ, ચીન, ભારત, કેન્યા, સ્વિત્ઝલેન્ડ, અને યુનાઈટેડ કિંગ્ડમ તેમજ યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સમાં સ્થાનો ધરાવે છે.[9] સંશોધન કેન્દ્ર ઉપરાંત, નોકિયાએ 2001માં બ્રાઝિલમાં રીસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઈન્સ્ટીટ્યુટ આઈએનડીટી (INdT) – નોકિયા ઈન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ ટેક્નોલોજીની સ્થાપના કરી છે.[10]નોકિયા 15 જેટલી નિર્માણ(ઉત્પાદન) સગવડ ધરાવે છે. જેમા ફિનલેન્ડમાં [11] એસ્પૂ, ઓલુ અને સાલો, જ્યારે બ્રાઝિલમાં મનૌસ,ચીનમાં બીજિંગ, ડોનગુઆન સુઝહાઉ, ઈંગ્લેન્ડમાં ફર્નબોરો, હંગેરીમાં કોમારોમ, ભારતમાં ચેન્નાઈ, મેક્સિકોમાં રેનોસા, રોમાનિયામાં જુકુ, અને દક્ષિણ કોરિયામાં મસાનનો સમાવેશ થાય છે.[12][13] નોકિયાનો ડિઝાઈન વિભાગ ફિલલેન્ડના સાલો ખાતે આવેલો છે.
નોકિયા એક પબ્લિક લિમિટેડ કંપની છે જે હેલસિંકિ, ફ્રેન્કફર્ટ, અને ન્યૂયોર્ક સ્ટોક એક્સચેન્જમાં નોંધાયેલી છે.[11]નોકિયા ફિનલેન્ડના અર્થતંત્રમાં મહત્વનો ભાગ ધરાવે છે. તે અન્ય ફિનિશ કંપનીઓ કરતા ઘણી મોટી છે. 2007ના રીપોર્ટ મુજબ હેલસિંકિ સ્ટોક એક્સચેન્જ(ઓએમએક્સ હેલસિંકિ)માં નોંધાયેલી કંપનીઓના બજાર મુડીકરણ(માર્કેટ કેપિટલાઈઝેશનમાં નોકિયાનો હિસ્સો 33 ટકા જેટલો છે, જે કોઈ પણ ઔધોગિક દેશ માટે અલગ પ્રકારની સ્થિતિ દર્શાવે છે.[14] ફિનલેન્ડમાં નોકિયા એક મહત્વની નોકરીદાતા કંપની છે. નોકિયાની સાથે ભાગીદારી તેમજ પેટાકોન્ટ્રાક્ટ કરીને કેટલીય કંપનીઓ પોતાનું કામ ચલાવે છે.[15] નોકિયાએ 1999માં ફિનલેન્ડના જીડીપી(GDP)માં 1.5 ટકાનો વધારો કર્યો હતો. 2004માં નોકિયાનો ફિનલેન્ડના જીડીપીમાં 3.5 ટકા હિસ્સો હતો, અને 2003માં ફિનલેન્ડની કુલ નિકાસમાં કંપનીનો હિસ્સો 25 ટકા જેટલો માતબર હતો.[16]
ફિન્સ નોકિયાને શ્રેષ્ઠ બ્રાન્ડ અને શ્રેષ્ઠ નોકરીદાતા કંપની માને છે.નોકિયા બ્રાન્ડની કિંમત 35.9 અબજ અમેરિકન ડોલર થાય છે. નોકિયા સૌથી વધુ કિંમતી બ્રાન્ડ અંગેના /બિઝનેસવીક ના ઈન્ટ્રાબ્રાન્ડ બેસ્ટ ગ્લોબલ બ્રાન્ડ લીસ્ટ 2008માં (પહેલી નોન-અમેરિકન કંપની). સ્થાન મેળવું છે. તેનો ક્રમ આ યાદીમાં પાંચમો છે.[17][18] (2007 મુજબ) તે એશિયા અને (2008 મુજબ) યુરોપમાં પ્રથમ નંબરની બ્રાન્ડ છે.[19] જ્યારે ફોર્ચ્યૂનની વિશ્વની સૌથી વધુ પ્રશંશાપાત્ર કંપનીઓના લીસ્ટમાં તેનો 42મો નંબર આવે છે. (નેટવર્ક કમ્યૂનિકેશનમાં ત્રીજો, અને સાતમી નોન-અમેરિકન કંપની),[20] તેમજ આવક મુજબ 2009ના ફોર્ચ્યૂન ગ્લોબલ 500 લીસ્ટમાં તેનો નંબર વિશ્વની 85માં નંબરની સૌથી મોટી કંપની છે જે ગત વર્ષે 88મો ક્રમાંક હતો.[21] એએમઆર રીસર્ચ દ્વારા, 2009 મુજબ નોકિયાને વિશ્વમાં પૂરવઠા લાઈન(સપ્લાય ચેન)માં છઠ્ઠો નંબર આપવામાં આવ્યો છે.[22]