Jopói Nobel (Suesiañe'ẽme, Nobelpriset;[1] noruegañe'ẽme, Nobelprisen)[2] ha'e peteĩ jopói momorãmbyre oñeme'ẽva ary ha ary omomba'e ha omomorã hag̃ua umi tapicha térã umi atyvete ikuaaite, tembikuaatýpe oñehesa'ỹijo, térã ojuhúgui mba'ekuaa pyahu térã ohupytýgui mba'e oipytyvõva opa yvypórape.[3]
Jopói Nobel | ||
---|---|---|
Premio Nobel | ||
Datos básicos | ||
Héra tee | Nobelpriset (Suesiañe'ẽme) | |
Oñeme'ẽrã | Techakuaa guasu oñeme'ẽva umi heta omba'apo Mba'erekokuaáre, Kimikuaáre, Ñepohanokuaáre, Ñe'ẽporãhaipyrére, Py'aguapýre ha Virurekokuaa. | |
Ome'ẽva |
Suésia Ruvichaguasu Atyvete Tembikuaatýgua Karolinska Róga Suécia Atyvete Noruéga Amandaje Nobel rehegua | |
Tenda |
Suésia, Estocolmo Noruéga, Oslo | |
Hembiasakue | ||
Imandu'arã | Alfred Nobel | |
Oñeme'ẽ peteĩháme | 1901 | |
Oñemohendaháicha | ||
Mba'erekokuaa (Umi momorãmbyre) | ||
Kimikuaa (Umi momorãmbyre) | ||
Ñepohanokuaa (Umi momorãmbyre) | ||
Ñe'ẽporãhaipyre (Umi momorãmbyre) | ||
Py'aguapy (Umi momorãmbyre) | ||
Virurekokuaa (Umi momorãmbyre) | ||
Renda tee Internépe | ||
[editar datos en Wikidata] |
Jopoikuéra ñeimo'ã oñepyrũkuri ary 1895-pe karai Alfred Nobel hembipota pahágui, ku karai moñemuhára Suésia pegua,[3] ha jopói ñeme'ẽ oñepyrũkuri ary 1901-pe oñemohendávo mba'erekokuaa, kimikuaa, ñepohanokuaa, ñe'ẽporãhaipyre ha py'aguapy rupi.[4]
Ary 1968 guive ojejapo avei ko se estableció también el "Virurekokuaa rembikuaaty jopói Suésia Viruróga pegua Alfred Nobel mandu'arãme", omotenondéva upe Suésia Ruvichaguasu Atyvete Tembikuaatýgua ha ojeheróva Jopói Nobel Virurekokuaa rehegua.[4][5]
Suésia Ruvichaguasu Atyvete Tembikuaatýgua oiporavo mávapa omomba'éta jopói rupive mba'erekokuaápe; kimikuaápe ha virurekokuaápe.[6] Upe Nobel Amandaje ku Karolinska Róga pegua oiporavo mávapa Jopói Nobel Ñepohanokuaa rehegua omomba'éta,[7] ha Suésia Atyvete oiporavo mávapa Jopói Nobel Ñe'ẽporãhaipyre rehegua omomba'éta.[8] Opa umi jopói oñeme'ẽ arete guasúpe ojejapóva ára 10 jasypakõime táva Estocolmo-pe, Suésia retãme.[9] Jopói Nobel Py'aguapyguigua, upe Noruéga Amandaje Nobel rehegua oiporavo mávapa imomorãmbyre, oñeme'ẽ táva Oslo-pe.[10]
Jopoikuéra oñeme'ẽ ary ha ary. Tapichakuérape térã atyvetépe oñeme'ẽ peteĩ jopoipyti'a itajúgui, kuatia'atã ha pirapire.[11] Ku pirapire hína upe Montenondeha Nobel oiporavóva mboýpa, ary 2013-pe ohupyty 8 sua Suésia Koróna,[12] upe hína amo 874.000 euro. Ko Jopói Nobel ndaikatúi oñeme'ẽ tapichápe omanómava, omanónte ojeiporavo rire chupe.[4][13]
Mandu'apy
Joaju
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.