Ingyatérra (ingleñe'ẽme, England) ha'e peteĩ tetã oĩva Tavetã Joajúpe. Ijyvy apekue ha'e ypa'ũ Vyretáña Guasu pehẽngue ñembygua ha mbytegua, ojejuhuhápe ko ypa'ũme Ekósia ha Gales, oĩ avei ijyvy apekuépe 100 ypa'ũ imichĩvéva, techapyrãme ypa'ũnguéra Sorlingas ha ypa'ũ Wight. Ijerére ojejuhu yvate gotyo Ekósia ha kuarahyreike gotyo Gales —oñomohembe'y yvy rupi—, yvate kuarahyreike gotyo ojejuhu para Irilánda, ñemby kuarahyreike gotyo para Sélta, kuarahyresẽ ngotyo para Yvate ha ñemby gotyo Mancha ypo'i. Ingyatérra apekuépe oiko 84% opaite Tavetã Joaju retãyguakuéra hetakuégui ha iviru remimono'õ hetakue ohupyty amo 85% opaite Tavetã Joaju PIB-gui.
| Ingyatérra England | ||||
|---|---|---|---|---|
| Tetã Tavetã Joaju pegua | ||||
| ||||
|
Ñe'ẽ akã: Dieu et mon droit (Hyãsiañe'ẽme: Tupã ha che rekoiterape) | ||||
| Purahéi guasu: God Save the Queen | ||||
| Tavusu | Londye | |||
| Ñe'ẽ tee | Ingleñe'ẽ | |||
| Tetãkue | Tetã Tavetã Joaju pegua | |||
| Mburuvichavete | Carlos III | |||
| Fundación • Anglokuéra ñeguahẽ • Oñembojoajúvo |
Saro'y V ha VI aja 12 jasypokõi ary 927[1][2][3] | |||
| Apekue | ||||
| • Opa | 130,395 km² | |||
| Fronteras | Ekósia, Gales | |||
| Ava hetakue (2020) | Puesto 22.º | |||
| • Total | 55,980,000 hab. | |||
| • Ava hetakue yvy rendáre | 407 hab/km² | |||
| Hetãgua | Ingle | |||
| PIB (nominal) | Puesto 6.º | |||
| • Total | 2.680.000 sua USD | |||
| • PIB per cápita | 43.733 USD | |||
| • Viru |
Libra esterlina (£, GBP) | |||
| IDH (2007) |
 0,947 (21.º) – Iporãite | |||
| Prefijo telefónico | 44 | |||
| ISO 3166-2 | GB-ENG+ | |||
| [editar datos en Wikidata] | ||||
Ko yvy pehẽngue ko'ãgagua ojejuhuhápe Ingyatérra, oiko chugui ymaite guive avano'õ opaichagua rekoha, ojapo amo 35.000 ary guive, hákatu héra ou anglokuéra pegua, peteĩ umi Heymáña retamágui, oho hikuái ypa'ũme ha opyta upépe amo saro'y V ha VI aja. Omoheko peteĩ hikuái hetãnguéra ha tavakuéra ary 927-pe ojapo hag̃ua tetã peteĩ ha ary 1500 guive, saro'y XV aja, oñepyrũrõguare umi jeho mombyry ojapo Európa retãnguéra oho hag̃ua Amérikape, Ingyatérra oñembotuicha ha okakuaa, iñarandupy ha heko tee oñemuasãi oparupi. Ojehecha oñepyrũ ha okakuaa ko tetãme pe Ingleñe'ẽ, anglikáno jerovia ha Ingyatérra reko me'ẽ —heta tetã oparupi oipuru akue heko me'ẽ ypykatu rupáicha— upéicha avei amandajerape (peteĩ tekuái reko oporavóva mburuvicharã tendota atýra amandaje rupive ha ojokuái hese) ojeipuru tetã rekuái rekóicha heta tetãme.
Tavetã Ingyatérra —upe Tekorã Rhuddlan pegua rupi, ary 1284-pe ojejapóva, omoĩ avei ijyvy apekuépe Gales retã— ha'e akue peteĩ tetã hekosãsóva ary 1707 peve, oñembojoajúvo Ekósia retãre upe Kuatia Joajurã rupive, ojapo hag̃ua Tavetã Vyretáña Guasu. Ary-pe 1801 Tavetã Irilánda oñembojoaju Tavetã Vyretáña Guasúre ha upéicha ojapo hikuái Tavetã Joaju Vyretáña Guasu ha Irilánda pegua 1922 peve. Irilánda oñemosãso ha oñemboja'o rire, oiko chugui Tavetã Joaju Vyretáña Guasu ha Yvate Irilánda pegua.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
