Virófago

Os virófagos son un tipo de virus satélite que para poder reproducirse coinfectan ao seu hóspede xunto con outro virus, chamado virus axudante ou auxiliar, e ademais impiden ou dificultan a reprodución do virus axudante. O virófago utiliza a maquinaria do virus axudante para reproducirse. O termo virófago creouse facendo unha analoxía co termo bacteriófago. Aínda que o termo virófago se usa cada vez máis na literatura científica, algúns consideran que os virófagos non son substancialmente distintos dos outros virus satélites.^[1][2] Unha das diferenzas entre os virófagos e os virus satélites clásicos é que estes últimos utilizan a maquinaria de transcrición da célula hóspede (pero para a ensamblaxe necesitan da contribución do seu virus axudante), pero os virófagos, como o Sputnik, utilizan a maquinaria de transcrición das "factorías" de virus do propio virus axudante e non dependen do xenoma celular.

O primeiro virus virófago que se descubriu foi o virófago Sputnik que infectaba xunto co seu virus axudante mamavirus a amebas da especie Acanthamoeba polyphaga. Este mamavirus (denominado formalmente mimivirus de Acanthamoeba polyphaga ou APMV) son xigantes dentro do mundo dos virus e teñen algunhas propiedades máis propias de células que de virus (ver NCLDV). A presenza do Sputnik fai que diminúa a reprodución do mamavirus e diminúa a lise das amebas.^[3] No virus Lentille de Acanthamoeba polyphaga atopouse o Sputnik 2.^[4]

Detectáronse proteínas homólogas ás do Sputnik no conxunto de datos de mostras ambientais do Global Ocean Survey, o que suxire que os virófagos poderían formar unha familia de virus numerosa da que actualmente se descoñecen case todos os seus membros.

Outros virófagos

En 2011 describíronse dous novos virófagos: o virófago Mavirus que parasita ao xigante virus de Cafeteria roenbergensis,^[5] e o virófago do Organic Lake, atopado no lago salgado antártico Organic Lake (lago Orgánico), que parasita a virus que atacan a algas.^[6] Todos os virus que funcionan como hóspedes dos virófagos coñecidos pertencen ao grupo dos virus de ADN grande nucleocitoplasmáticos (NCLDV). Fixéronse estudos para mostrar semellanzas entre os distintos virófagos descubertos. Entre os xenes homólogos supostos que hai entre os virófagos están unha ATPase de empaquetamento de ADN da familia FtsK-HerA, unha ADN helicase/primase (HEL/PRIM), unha cisteína protease (PRSC), unha MCP, e unha proteína da cápside menor (mCP). Estes xenes tamén se denominan xenes core conservados aínda que ás veces hai moi pouca ou ningunha semellanza de secuencia entre estes virófagos.^[7]

Notas

1. Fischer MG (2012) Sputnik and Mavirus: more than just satellite viruses. Nat Rev Microbiol. 2011 Dec 5;10(1):88. doi 10.1038/nrmicro2676-c1
2. Krupovic M, Cvirkaite-Krupovic V. (2012) Sputnik and Mavirus: not more than just satellite viruses. Nat Rev Microbiol. 10(1):78. doi 10.1038/nrmicro2676-c2
3. Bernard La Scola et al. (2008). "The virophage as a unique parasite of the giant mimivirus". Nature 455 (7205): 100–4. doi:10.1038/nature07218. PMID 18690211.
4. Desnues C (2012). "Provirophages and transpovirons as the diverse mobilome of giant viruses". Proc Natl Acad Sci U S A 109 (44): 18078–83. DOI:10.1073/pnas.1208835109. PMID 23071316.
5. Matthias G. Fischer and Curtis A. Suttle (2011). "A virophage at the origin of large DNA transposons". Science 332 (6026): 231–4. PMID 21385722. doi:10.1126/science.1199412.
6. Sheree Yau; et al. (2011). "Virophage control of antarctic algal host–virus dynamics". Proc Natl Acad Sci U S A 108 (15): 6163–8. PMC 3076838. PMID 21444812. doi:10.1073/pnas.1018221108.
7. Jinglie Zhou et. al (2013). "Diversity of virophages in metagenomic datasets.". Journal of Virology 87 (8): 4225–36. PMID 23408616. doi:10.1128/JVI.03398-12.