Illa San Félix

A Illa San Félix é unha illa que se atopa a 892 km ao oeste da costa chilena fronte ao porto de Chañaral, cunha superficie de 1,4 km². Forma parte das Illas Desventuradas.

Illa San Félix

Tipo	illa volcán
Parte de	Illas Desventuradas
Situado na entidade xeográfica	Illas Desventuradas
Localización
División administrativa	Juan Fernández, Chile
26°18′S 80°06′O
Bañado por	Océano Pacífico
Características
Altitude	193 m
Dimensións	1,2 () × 2,9 () km
Superficie	1,4 km²

Descrición

A súa lonxitude máxima é duns 2 500 m. A zona central da illa, a máis angosta, queda cuberta pola marea alta. Posúe unha pista de aterraxe, que a cruza de extremo a extremo e varias construcións.

Adxacente á costa sueste da illa atópase o Illote González. O illote Catedral é unha mole rochosa de 53 m situada ao noroeste da illa. 19 km sepárana da veciña Illa de San Ambrosio, xunto coa cal eran coñecidas antigamente como Illas Desventuradas. A súa topografía é relativamente baixa e plana, alcanzando unha altitude de 183 m no cerro Amarillo, no extremo nordés.

Historia

Primeiro desembarco coñecido

En maio de 1793, o capitán inglés Santiago Colnett, navegando á caza da balea e por asuntos mercantís na corveta Rattler, atopou e describiu tanto San Félix como San Ambrosio. O día 20 intentou abordar San Ambrosio cunha chalupa, o que non logrou debido ao escarpado da costa. Similares intentos fixo ao día seguinte en San Félix, podendo desembarcar nesta última illa só o día 22, con moito risco e gran dificultade. Á súa vez, tamén lle resultou arduo abandonala, xa que os botes envorcaban nas rompentes, morrendo un dos seus mellores mariñeiros ao ser golpeado por unha das embarcacións ao naufragar. Das descricións e narracións que fixo o capitán Colnett despréndese que os seus traballos hidrográficos e de exploración foron os primeiros que se executaron no arquipélago. Posteriormente, moitos outros viaxeiros visitaron as illas, como así mesmo cazadores para explotar os cobizados coiros de lobos de dous pelos que alí abundaban e para extraer guano de aves mariñas.

Barcos de guerra

Tamén diversos buques de guerra estiveron alí. Tal é o caso de L'Astrolabe e a Zélee da expedición de Dumont d'Urville, quen non baixou a terra e denominou "Pitón" ao Illote González e o "Buque" á roca hoxe coñecida como "Catedral de Peterborough", concordando nisto último con Colnett, quen dixera que semellaba un buque a vela.

Tiveron o seu propio "Robinson Crusoe"

O tenente don Leoncio Señoret —mariño francés incorporado á Armada de Chile—, ao mando da goleta Colo Colo, visitou San Félix en 1841 co obxecto de verificar a posible existencia en devandita illa dun depósito de mercadorías de contrabando. Respecto diso só atopou as ruínas dun rancho de pedra que, segundo a tradición, sería a habitación e sepultura dun mariñeiro abandonado alí por un xefe de contrabandistas que, logo de alimentarse por moito tempo con sangue de paxaros, morreu por falta de auga.

Guerra Chileno Española

En 1861, a barca Juana Sánchez, ao mando do capitán Heraclio Martínez, fondeou e desembarcou xente en San Félix.

A fins de 1865, durante a guerra con España, fondeou en San Félix o vapor Antonio Varas, provendo de carbón as fragatas peruanas Apurimac e Amazonas, integrantes da escuadra aliada chileno-peruana formada para afrontar o conflito, que se dirixían a Chiloé. A corveta Chacabuco, ao mando do capitán de corveta Enrique Simpson, arribou ás illas a mediados de 1868, desembarcando en San Félix o comandante e algúns oficiais, que a percorreron e herborizaron.

Flora

Na illa San Félix e a súa veciña San Ambrosio é posible atopar en total 19 especies de fanerógamas, 14 das cales serían endémicas. Destaca Thamnoseris lacerata (familia Asteraceae) que alcanza unha altura de 5 m, con troncos de ata 30 cm de diámetro. Tamén varios outros endemismos a nivel de xénero, tal como Sanctambrosia manicata (Caryophyllaceae), Nesocaryum stylosum (Boraginaceae) e Lycapsus tenuifolius (Asteraceae). Hai claro predominio dun lique e as plantas superiores son moito máis escasas e atópanse só nas áreas lixeiramente crebadas, onde subsisten grazas á borraxeira matinal. Ata o ano 1869, en que arribou ás illas a corveta Chacabuco, nada se sabía en relación coa súa vexetación. Con todo, nesa ocasión recolleuse unha especie en San Félix e sete en San Ambrosio. O material respectivo foi analizado polo sonado naturalista alemán, aveciñado en Chile, Rodulfo Amando Philippi,quen emitiu un informe respecto diso.

Fauna

Nas súas costas atópanse piqueiros (Sula dactylatra), petreis de Kermadec, andoriñas de mar. No mar a fauna é moi rica. Atópase a lagosta (Jasus frontalis e Jasus bahamondei), entre os peixes son abundantes o salmón de rocha, a agujilla, a breca, bacallau, tollo, atún, e a corvinilla. Ademais visitan as costas quenllas, tartarugas mariñas e cetáceos.

Base aeronaval

Hai unha pista capaz de recibir avións pesados (ICAO código: SCFX). Na illa hai un destacamento aeronaval permanente. Durante a Guerra das Malvinas, de acordo con Nigel West, no seu libro A guerra secreta das Malvinas", Gran Bretaña usou como base na Illa San Félix un avión Hawker-Siddeley Nimrod R1, especializado en intelixencia eléctronica ELINT. Este avión foi enviado en 1982 á illa chilena, para facer longos raids dirixidos cara á cordilleira dos Andes, e analizar oblicuamente o espectro eletromagnético da Arxentina, é dicir voando desde o espazo aéreo chileno pero recadando información alén da cordilleira a 12 800 metros de altura, o seu teito operacional. Todo indica que era pertencente ao 51 Squadron da RAF.