From Wikipedia, the free encyclopedia
Bartolomé de Carranza, nado en Miranda de Arga (Navarra) cara a 1503 e finado en Roma o 2 de maio de 1576, foi un eclesiástico e teólogo español.
.jpg)  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 1503 Miranda de Arga, España |
| Morte | 2 de maio de 1576 (72/73 anos) Roma, Italia |
 Arcebispo de Toledo | |
| 27 de febreiro de 1558 (Gregoriano) – 2 de maio de 1576 ← Juan Martínez Silíceo (pt)  – Gaspar de Quiroga y Vela (pt) → | |
| Datos persoais | |
| Relixión | Igrexa católica |
| Educación | Universidade de Alcalá (histórica) (pt) Universidade de Valladolid |
| Actividade | |
| Ocupación | sacerdote católico, profesor universitario |
| Empregador | Universidade de Salamanca |
| Alumnos | Luis de León e Melchor Cano (pt) |
| Orde relixiosa | Orde dos Predicadores |
| Consagración | Antoine Perrenot de Granvelle (pt) |
 | |
| Descrito pola fonte | Meyers Konversations-Lexikon, 4th edition (1885–1890) (en) Obálky knih,  Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron |
 | |
En 1515 ingresa no colexio de gramáticos de San Eugenio de Alcalá de Henares, tutelado polo seu tío o doutor Sancho Carranza de Miranda, maxistral de Sevilla, onde estuda latín. En 1518 pasa ao colexio de Santa Catalina, onde estuda dous anos de artes baixo a dirección do mestre Andrés de Almenara.
En 1520, con tan só 16 anos, ingresa na Orde de San Domingos no convento de Benalaque (Guadalaxara), onde completa os estudos de filosofía e fai cursos de teoloxía. Ao descubrirse os seus dotes é enviado ao colexio de San Gregorio de Valladolid, cuxos estatutos xura o 19 de agosto de 1525. Naqueles anos o mestre máis prestixioso do colexio era Diego de Astudillo, reitor do mesmo.
Terminados os estudos comeza a súa docencia en artes no mesmo centro, onde coincide con Frei Melchor Cano, quen habería de ser o seu continuo émulo e rival na ciencia e nas dignidades dentro e fóra da orde dominicana. A rivalidade entre estes dous teólogos iníciase nun acto académico do curso 1532-1533, na que ambos xa deixaron marcadas de forma irredutible as súas posicións.
En 1533 é nomeado mestre de estudantes e Catedrático de Vésperas de Teoloxía. Comparte as súas funcións docentes coas consultas do Santo Oficio da Inquisición, da que era censor ou cualificador.
En outubro de 1536, tras a morte de Diego de Astudillo, adxudícaselle a Cátedra de Curmá de Teoloxía, mentres que Melchor Cano entra a ocupar a de Vésperas. Solicita a maxistratura en teoloxía sacra polo capítulo provincial de Benavente de 1537, que lle foi concedida en Roma no capítulo xeral de 1539, acto ao que asistiron varios cardeais e o embaixador de Carlos V.
En setembro de 1539, xa de volta a España, o capítulo provincial da Orde celebrada en Valladolid outórgalle o cargo de examinador dos predicadores e confesores da provincia dominicana de España, ao mesmo tempo que Melchor Cano.
Nesta época distínguese polos seus sermóns e explicacións da Summa Theologiae de Santo Tomás e da Sacra Escritura no colexio de San Gregorio, ás que asistían os que serían grandes mestres do futuro: Juan da Pena, Juan de Villagarcía e Pedro de Sotomayor.
Carlos V escríbelle desde Bruxelas o 17 de xaneiro de 1545, coa orde de viaxar a Trento para asistir ao concilio ecuménico que se prevía inminente, cara a onde sae a principios de maio.
Participa de forma moi activa no Concilio de Trento. As súas intervencións foron moi encomiadas tanto polos Pais conciliares como polos cronistas da asemblea: sobre o canon da Sacra Escritura, o 20 de febreiro de 1546; o sermón do primeiro domingo de coresma ante os Pais do concilio, o 14 de marzo de 1546; os discursos sobre a xustificación, o 14 de xullo, o 27 de setembro e o 18 de outubro de 1546; a intervención sobre os sacramentos en xeral, o 21 de xaneiro de 1547; o voto sobre o sacramento da Eucaristía, o 3 de febreiro de 1547.
Unha vez disolvido o Concilio é elixido prior de Palencia en 1548 e actúa como definidor no capítulo provincial de Ávila dese mesmo ano. No capítulo de Segovia do 2 de febreiro de 1550 é elixido prior provincial da provincia dominicana de España. Entre os anos de 1548-1550 é proposto para confesor do príncipe (o futuro rei Filipe II) e para bispo dos bispados do Cuzco e das Canarias, dignidades que non acepta.
Entre 1550 e 1551 está presente na Xunta de Valladolid, que intentaba resolver a polémica dos naturais ou dos xustos títulos entre Juan Ginés de Sepúlveda e Bartolomeu das Casas.
En decembro de 1551 reincorpórase ás sesións do Concilio por orde do emperador. O 29 de decembro de devandito ano intervén no aula sobre o tema da Misa e sobre o sacramento da Orde.
En 1553 é rexente supernumerario do colexio de San Gregorio de Valladolid. Por orde do rei Filipe II, o 12 de xullo de 1554 embarca na Coruña para Inglaterra. É nomeado vicario polo Mestre da Orde de Predicadores, co obxectivo de restaurar aos dominicos en Inglaterra, aínda cando a verdadeira intención da súa misión fose restaurar o catolicismo en Inglaterra. Foi confesor da segunda esposa de Filipe II, María Tudor.
Desde a súa chegada a Inglaterra traballa como legado pontificio ou nuncio da súa Santidade o Cardeal Pole, sendo o brazo dereito deste na difícil tarefa da contrarreforma, que cristalizou no sínodo de Londres de 1555. Os resultados prácticos destes esforzos foron realmente poucos, debido á pronta morte da raíña e do cardeal Pole en 1558.
Nesa época redacta o seu famoso Comentarios sobre o catecismo romano, que será a causa do seu declive posterior, imprimíndoo en Anveres en 1558.
Como premio ao seu traballo Filipe II propono para suceder a Juan Martínez Silíceo como arcebispo de Toledo, sede primada do Imperio Español. A pesar da súa resistencia, foi ordenado de bispo o 27 de febreiro de 1558 no convento de San Domingos de Bruxelas.
Por encargo do monarca exerce a función de Conselleiro do Imperio en Flandres, cando xa o emperador Carlos V retirouse enfermo a Yuste. Distínguese nesa época polos seus profundos comentarios á Biblia e á Suma Teolóxica de Santo Tomás.
O 1 de agosto de 1558 desembarca en Laredo de volta a España. Traía o encargo de Filipe II de asistir ao Consello de Estado en Valladolid e de tratar co seu pai Carlos I en Yuste os temas secretos que lle confiou. Chega a Yuste co tempo xusto de asistir á morte de Carlos I.
O 13 de outubro de 1558 fai a súa entrada en Toledo como bispo, onde sorprende polo seu modo de exercer a caridade. Hai testemuños sobre o ano escaso en que puido actuar como bispo: Despois que tomou a posesión do Arcebispado, é cousa pescudada que gastou os 80 000 ducados en redimir cativos, en casar orfas, sustentar viúvas honradas dar estudo nas Universidades a estudantes pobres. En sacar presos dos cárceres e dar aos hospitais.
Neses momentos a Inquisición española ocupábase nas audiencias dos reos do foco luteranizante castelán descuberto no mes de abril dese mesmo ano, onde o nome de Carranza dicíase que foi frecuentemente invocado. O inquisidor xeneral, Fernando de Valdés y Salas, comeza enseguida a preparar o proceso que habería de sufrir Carranza posteriormente.
O 1 de agosto de 1559 o pleno inquisitorial decide o seu arresto. É enganado e obrigado a abandonar a corte, sendo apresado a noite 23 de agosto en Torrelaguna e conducido ao cárcere da Inquisición en Valladolid, onde dá comezo o seu proceso.
Foi o seu proceso longo, complexo e notorio, tanto pola calidade do acusado como polas circunstancias en que se desenvolveu. Xúlgaselle primeiro en España (1559-1567). Carranza recusa ao Inquisidor xeneral; así, o acusado pasa a ser acusador do xuíz que lle debía xulgar. Os árbitros do conflito deron por boa a recusación e nomearon un novo xuíz para Carranza. O seu avogado, Martín de Azpilicueta e os testemuños de prestixiosas persoas impiden que os seus inimigos e os fiscais logren que o xuíz dite sentenza de culpabilidade.
Posteriormente, o proceso é levado a Roma por esixencia do papa Pío V. Carranza sae de España o 27 de abril de 1567, indo parar ao cárcere do castelo de Sant Angelo. O mesmo Papa asiste a ducias de sesións do proceso e decide ditar sentenza a favor de Carranza. Pero como a diplomacia esixía que antes se comunicase a decisión ao rei de España, enviou un embaixador con ese encargo, quen se atrasou na volta a Roma e non lle deu tempo chegar antes da morte de Pío V en maio de 1572.
É o sucesor de Pío V, Gregorio XIII, quen decide concluír a causa, pero os inimigos de Carranza volven atrasar a sentenza. Ao final, Gregorio XIII senténcialle o 14 de abril de 1576, declarándolle gravemente sospeitoso de herexía -nunha sentenza que quixo satisfacer a todos e non contentou a ninguén-, esixíndolle unha abxuración ad cautelam de dezaseis das súas proposicións, a pesar de que a obra fose declarada ortodoxa polo Concilio de Trento en 1563.
A última parte da súa defensa foi levada a cabo tamén por Martín de Azpilicueta, quen foi enviado a Roma por Filipe II precisamente para facerse cargo da mesma. Grazas ao seu brillante defensa, Carranza foi finalmente absolto, pouco antes de morrer.
Morre no convento de Santa María sopra Minerva de Roma, onde é enterrado. Gregorio XIII, como reparación pola súa confusa sentenza, redactou o epitafio que se puxo sobre a súa tumba: Bartolomeu Carranza, navarro, dominico, Arcebispo de Toledo, Primado das Españas, home ilustre pola súa liñaxe, pola súa vida, pola súa doutrina, pola súa predicación e polas súas esmolas; de ánimo modesto nos acontecementos prósperos e ecuánime nos adversos.
En 1993 os seus restos foron exhumados e trasladados á catedral de Toledo.
Obras de Bartolomeu de Carranza re-editadas recentemente:
 |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Bartolomé de Carranza  |
| Predecesor: Juan Martínez Silíceo |
Arcebispo de Toledo 1558 – 1576 |
Sucesor: Gaspar de Quiroga y Vela |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
