X-chrómasóm

An gnéaschrómasóm i ndaoine agus mórchuid na mamach. Cinneann sé baineannacht nuair a tharlaíonn dís (XX) sa núicléas (X amháin ón mháthair, an X eile ón athair), chomh maith le 44 gnáthchrómasóm. Bíonn X-chrómasóm amháin sa bhfireannach, le Y-chrómasóm (XY) (an X ón máthair, an Y ón athair), agus 44 gnáthchrómasóm. Athruithe géine sa chrómasóm seo is bun le dathdhaille agus/nó haemifile, a fhaightear mar oidhreacht tríd. Sa naíonán baineann a fhaigheann X athraithe, bíonn an dara X ón athair ann chun an ghéin athraithe a dhéanamh cúlaitheach. Sa naíonán fireann a fhaigheann X athraithe ón máthair (agus Y ón athair) ní bhíonn an dara ceann ann chun an ghéin athraithe a cheilt, agus léirítear ainriocht díobh seo sa naíonán sin. Mar sin, is minice ar fad na hainriochtaí seo i bhfir ná mná. Chun go bhfaighidh an naíonán ainriocht díobh, is gá go mbeidh an t-athair is an mháthair ina n-iompróirí den ghéin athraithe, agus go bhfaighidh an naíonán an X-chrómasóm le géin athraithe (cúlaitheach) ón máthair.^[1]

X-chrómosóm

Tagairtí

1. Hussey, Matt (2011). "X-chrómosóm". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 707.

Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir.

Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.