Wilhelm Röntgen

Fisiceoir a rugadh i Lennap na Gearmáine ab ea Wilhelm Conrad Röntgen (27 Feabhra 1843 – 10 Feabhra 1923).

Wilhelm Röntgen

Ainm sa teanga dhúchais	(de) Wilhelm Conrad Röntgen
Beathaisnéis
Breith	27 Márta 1845 Lennep (Cónaidhm na Gearmáine)
Bás	10 Feabhra 1923 77 bliana d'aois München (Poblacht Weimar)
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Ailse cholaireictach)
Áit adhlactha	Alter Friedhof Gießen, Friedhofskapelle (en)
Ollamh
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ollscoil Strasbourg - ollamh (1872–) ETH Zürich - innealtóireacht mheicniúil (1865–1868) Ollscoil Utrecht Ollscoil Zürich - céim dochtúireachta Ollscoil Ludwig Maximilian, München
Céim acadúil	Dochtúir Eolaíochtaí
Comhairleoir dochtúireachta	August Kundt agus Gustav Zeuner
Áit chónaithe	Apeldoorn Zürich Würzburg München Utrecht
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Fisic
Suíomh oibre	Würzburg München
Gairm	fisiceoir, innealtóir, ollamh, taighdeoir
Tréimhse oibre	1870 –  1920
Fostóir	Ollscoil Ludwig Maximilian, München (1900–1920) Ollscoil Würzburg (1888–) Ollscoil Giessen (1879–) Ollscoil Hohenheim (1875–) Ollscoil Strasbourg Ollscoil Zürich
Ball de	Acadamh Ríoga Ealaíon agus Eolaíochtaí na hÍsiltíre (1907–) Accademia delle Scienze di Torino (1903–) Physikalisch-medizinische Gesellschaft zu Würzburg (en) (1870–) Acadamh Ríoga na Sualainne um Eolaíocht Académie Nationale de Médecine Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL Acadamh Eolaíochtaí agus Daonnachtaí na Baváire Acadamh Ríoga na Prúise um Eolaíocht
Mac/iníon léinn de chuid	August Kundt
Mac/iníon léinn	Peter Pringsheim agus Abram Ioffe
Teangacha	An Ghearmáinis
Saothar
Saothar suntasach X-ghathanna
Mac léinn dochtúireachta	Abram Ioffe, Ernst Wagner, Herman March, Rudolf Ladenburg, Emil Silbernagel agus John Patrick Donaghey
Suíomh a chartlainne	Cartlann ETH Zürich [ CH-001807-7:Hs 733]
Teaghlach
Céile	Bertha Röntgen (1872–)
Gradam a fuarthas (1918)  Bonn Helmholtz (1909)  saoránacht oinigh Bronnta ag Weilheim in Oberbayern (1901)  Bavarian Maximilian Order for Science and Art (en) (1901)  Duais Nobel san Fhisic (1900)  Barnard Medal for Meritorious Service to Science (en) (1898)  Bonn Elliott Cresson (1896)  Bonn Rumford (1896)  Bonn Matteucci  Luitpold Medal of Bavaria (en)  Ord San Mícheál  Iron Cross on white ribbon (en)  2nd Class Order of the Crown (en)  Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste  commander of the Order of the Crown of Italy‎ (en)  Merit Order of the Bavarian Crown (en)
Ainmnithe do (1922) Duais Nobel i bhFiseolaíocht nó Leigheas (1919) Duais Nobel i bhFiseolaíocht nó Leigheas (1910) Duais Nobel i bhFiseolaíocht nó Leigheas (1909) Duais Nobel i bhFiseolaíocht nó Leigheas (1906) Duais Nobel i bhFiseolaíocht nó Leigheas (1901) Duais Nobel san Fhisic
Síniú

Ar 8 Samhain 1895, d'fhionn Röntgen X-ghathanna is é ag déanamh taighde ar fheadán ga-chatóideach.^[1][2] Fuarthas go raibh scannáin grianghrafadóireachta ar an mbinse taobh leis nochtaithe, bíodh is go raibh siad fillte i bpáipéar teimhneach.

Gathanna éigin ón bhfeadán de chineál nach raibh ar eolas go dtí sin a bhí ag imoibriú leis an eibleacht. Thug Röntgen X-ghathanna orthu. Ach sa Ghearmáin tugtar gathanna Röntgen orthu fós.

1896

Ina dhiaidh sin, chruthaigh Röntgen íomhá cháiliúil de chnámha is fáinne a bhean chéile, agus thosaigh feidhmiú iontach X-ghathanna sa mhíochaine. "Tá mo bhás

feicthe agam" a dúirt a bhean Anna nuair a rinneadh x-gha ar a lámh agus iontas an domhain uirthi.

Leis an mbeirt Curies, bhuaigh sé an chéad Duais Nobel na Fisice i 1901 as a fhionnachtain.^[3]

Féach freisin

• X-ghathanna

Tagairtí

1. History com Editors. "German scientist discovers X-rays" (en). HISTORY. Dáta rochtana: 2021-11-08.
2. Allison Meier, Allison Meier (2017-05-01). ""I Have Seen My Death": The First X-Ray Photograph" (en-US). Hyperallergic. Dáta rochtana: 2022-11-07.
3. Hussey, Matt (2011). "Wilhelm Conrad Röntgen". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 567.

Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir.

Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.