Fosfairít

Is éard is fosfairít, carraig fosfáite nó fosfáit charraige ann ná carraig dhríodair neamh-dhráimh, ina mbíonn méideanna arda de mhianraí fosfáit. Athraíonn méid na fosfáite san fhosfairít (nó grád na carraige fosfáite) go mór, ó 4%^[1] go dtí 20% peantocsaíd fhosfair (P₂O₅).^[2] Cuirtear an charraig fosfáite saibhrithe (nó "beinifíthe") go 28% ar a laghad ar an margadh, go minic níos mó ná 30% P₂O₅. Tarlaíonn sé seo trí níocháin, scagadh, dí-aoladh, scaradh maighnéadach nó snámhacht. Sé sin, i gcomparáid le níos lú ná 0.2% an meán-mhéid fosfair sna carraigeacha collafáin dríodair. Tá an fhosfáit i láthair mar fluar-apaitít Ca₅(PO₄)₃F, de ghnáth i maiseanna cripticriostalta (gránmhéideanna <1 μm) dá ngairtear deascáin d'apaitíte dríodair de bhunadh neamhchinnte. Tá sí i láthair freisin mar hiodrocsa-apaitít Ca₅(PO₄)₃OH nó Ca₁₀(PO₄)₆(OH)₂, a bhíonn díscaoilte go minic ó chnámha agus fiacla veirteabracha, cé gur féidir le fluar-apaitít a thionscnamh ó fhéitheacha hidriteirmeacha. Is minic a bhíonn deascán fosfairíte i sraitheanna fairsing, a chlúdaíonn i ndiaidh a chéile na mílte ciliméadar cearnach de screamh an Domhain.^[3]

Fosfairít pheileodiach, Foirmiú Fosfairia, Simplot Mine, Idaho. 4.6 cm ar leithead.

Fosfairít pheileodiach iontaiseach, (4.7 cm ar fud), Cúige Yunnan Cúige, an tSín.

Tagairtí

1. Natural Resources Management and Environment Department. Use of phosphate rocks for sustainable agriculture. http://www.fao.org/docrep/007/y5053e/y5053e06.htm, accessed 2017-03-31.
2. C.Michael Hogan. 2011. Phosphate. Encyclopedia of Earth. Topic ed. Andy Jorgensen. Ed.-in-Chief C.J.Cleveland. National Council for Science and the Environment. Washington DC
3. C.Michael Hogan. 2011. Phosphate. Encyclopedia of Earth. Topic ed. Andy Jorgensen. Ed.-in-Chief C.J.Cleveland. National Council for Science and the Environment. Washington DC