From Wikipedia, the free encyclopedia
Ceann den dá orgán i veirteabraigh a tháirgeann fual[1]. Sa duine bíonn na duáin comhchruthach, ar chruth pónairí, suite ar an gcuid uachtarach de chúlbhalla an bhoilg, ar an dá thaobh den cholún veirteabrach.
Sonraí | |
---|---|
Laidin | ren |
Cuid de | córas eisfheartha agus córas inchríneach |
Aitheantóirí | |
MeSH | D007668 |
TA | A08.1.01.001 |
FMA | 7203 : il-aiseach – ordlathach |
Acmhainní seachtracha | |
EB Online | science/kidney |
Téarmaíocht anatamaíoch |
Bíonn dhá dhuán ag gach duine. Déantar fual iontu. Sileadh sé amach, síos an úiréadar agus isteach sa lamhnán.
Tugann an t-úiréadar an fual don lamhnán. Bíonn meáchan timpeall 130g ag gach duán, agus le faireog aidréineach, bíonn sé imchlúdaithe le fíochán tacaíochta is tacaithe le saill.
Bíonn suas le milliún neafrón (an bunaonad feidhmithe) i ngach duán.
Déanann an neafrón an fhuil a phróiseáil le hábhair iomarcacha a bhaint aisti, agus ag an am céanna comhábhair riachtanacha (glúcós, sóidiam, potaisiam is eile) a choinneáil inti chun toirt is comhdhéanamh shreabháin na colainne a choinneáil taobh istigh de theorainneacha normálta.
Tálann an duán gníomhaithe tábhachtacha (reinin, eiritreapóitin, próstaglaindin is eile) agus iompraíonn an fhuil iad go dtí a spriocfhíocháin. Is iad na riochtaí a chuireann isteach ar na duáin ná glomarúlaineafraíteas, cliseadh duán, clocha úiríneacha is úiréime.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.