Amstardam
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Is í Amstardam príomhchathair agus limistéar bhardasach is mó na hÍsiltire. Tá an chathair, dárb an t-ainm "Mokum" i gcanúint Amstardama (tagtha as an teanga Giudáis), i gcúige Ollainn Thuaidh, ar bhruach na habhann Amstal agus cois an Oibh. Bunaíodh í san 12ú haois mar shráidbhaile beag iascaireachta. Dhíorthaigh ainm na cathrach ó dhamba ("dam" in Ollainnis) amháin san Amstal ón 13ú haois. Fuair an bhaile cearta cathrach timpeall ar 14ú haois agus d'fhás go ceann de na cathracha tráchtála ar fud an domhain i Ré Órga na hOllainne. Ón deireadh na 16ú haois tháinig fús na daonra ar shíntí na cathrach. Mar sin de, thógadh fáinne na canálacha, a bhfuil ar an liosta UNESCO d'oidhreacht na cruinne agus iad ina ndíol spéise amháin na cathrach. Díolaí spéise eile atá músaeim, mar Ard-mhúsaem na hÍsiltíre, Músaem Cathrach, Músaem Van Gogh, Teach Áine Fráinc, na Ballaí. Tá clú agus cáil ar Amstardam mar gheall ar na dlíthe liobrálacha atá ann maidir le drugaí agus gnéas. Tá dá ollscoilte in Amstardam agus cónaítheoirí le naisiúntaí is dífriúla sa chruinne aici. Níl Parlaimint na hÍsiltíre suite in Amstardam; tá sí suite sa Háig.
 Amstardam | |||||
|---|---|---|---|---|---|
Amsterdam (nl)  | |||||
|
|||||
 | |||||
| Mana | «Heldhaftig, Vastberaden, Barmhartig» | ||||
| Leasainm | Mokum, מָקוֹם א, Damsko, A'dam, Venetië van het Noorden, Venice of the north agus Damsko | ||||
| Ainmnithe in ómós | An Amstel | ||||
| Suíomh | |||||
 | |||||
| |||||
| Stát ceannasach | Ríocht na hÍsiltíre | ||||
| Tír de chuid Ríocht na hÍsiltíre | an Ísiltír | ||||
| Cúige de chuid na hÍsiltíre | an Ollainn Thuaidh | ||||
| Bardasacht san Ísiltír | Amstardam | ||||
| Príomhchathair de | Ríocht na hÍsiltíre (1839–) | ||||
| Daonra | |||||
| Iomlán | 921,468 (2023) | ||||
| • Dlús | 4,207.62 hab./km² | ||||
| Tíreolaíocht | |||||
| Cuid de | Amstelland (en)  | ||||
| Achar dromchla | 219 km² | ||||
| • Uisce | 24.23 % | ||||
| Suite i nó in aice le limistéar uisce | An Amstel, IJ (en) agus IJmeer (en) | ||||
| Airde | −2 m | ||||
| Sonraí stairiúla | |||||
| Cruthú | 1300 (Féilire Ghréagóra) | ||||
| Eachtra thábhachtach | city fire (en) (1421 (Féilire Ghréagóra))léigear Blockades of Amsterdam (en) Cluichí Oilimpeacha an tSamhraidh 1928 (1928) | ||||
| Eagraíocht pholaitiúil | |||||
| • Méara Amstardam | Femke Halsema (2018–) | ||||
| Aitheantóir tuairisciúil | |||||
| Cód poist | 1000–1098 agus 1100–1109 | ||||
| Lonnaithe i gcrios ama | |||||
| Glaochód | 20 | ||||
| BAG residence ID (en) | 3594 | ||||
| Eile | |||||
| Suíomh gréasáin | amsterdam.nl | ||||
    | |||||
Ar an chéad Eanáir 2012, bhí limistéar bhradasach Amstardama ina comhaireamh 790,044 cónaítheoirí. Lena ceirtleáin bhí timpeall 1.1 milliún daoine ina gcónaí in Amstardam ar feadh Lúnasa 2010 agus mar gheall ar sin, tá Amstardam i dtéarmaí daonra an chathair is mó san Ísiltír. Tá 2.3 milliún daoine ina gcónaí i Réigiún Amstardama, a n-áirítear measc nithe Almere, An Ghaoth, Sánstáit agus Puirmeirint. Tá Amstardam cathair amháin de Cathracha Teorann freisin. Roinneadh Amstardam i seacht gcodanna cathrach, a bhí roinnte i gcomharsanachtaí eile.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
