Cathair Mheicsiceo

Is í Cathair Mheicsiceo príomhchathair Mheicsiceo agus í ar an gcathair is mó sa tír sin freisin. Tá tuairim is naoi milliún duine (8.81 milliún sa bhliain 2009)^[1] ina gcónaí sa chathair féin, agus níos mó ná 21 milliún duine sa Mhórcheantar Chathair Mheicsiceo. Dá bhrí sin, is í an chathair is mó a bhfuil pobal a labhraíonn Spáinnis acu, an mhórcheantar is mó sa Leathsféar Thiar, agus an 10ú ceirtleán uirbeach is mó ar domhan. Tá sé suite i lár na tíre i nGleann Mheicsiceo.

Tenochtitlan, príomhchathair na Astacaigh

Fothrach na Templo Mayor

Catedral Metropolitana de la Asunción de la Santísima Virgen María a los cielos a thóg na Spáinnigh anuas ar an Templo Mayor

Cathair Mheicsiceo
Ciudad de México (es)
Armas
Mana	«Muy Noble e Insigne, Muy Leal e Imperial»
Leasainm	La Ciudad de los Palacios agus La Ciudad de la Esperanza
Ainmnithe in ómós	Tenochtitlán
Suíomh
19° 25′ 10″ N, 99° 08′ 44″ O
Stát ceannasach	Meicsiceo
Príomhchathair de	Meicsiceo
Daonra
Iomlán	9,209,944 (2020)
• Dlús	6,201.98 hab./km²
Teanga oifigiúil	luach ar iarraidh
Tíreolaíocht
Suite san aonán críochach staitistiúil	Greater Mexico City (en)
Cuid de	Greater Mexico City (en)
Achar dromchla	1,485 km²
Airde	2,240 m
Ar theorainn le	Morelos Meicsiceo
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	Tenochtitlán
Bunaitheoir(í)	Antonio de Mendoza
Cruthú	13 Márta 1325:  Tenochtitlán 1521
Eachtra thábhachtach	Léigear Chathair Mheicsiceo (1867) Cluichí Oilimpeacha an tSamhraidh 1968 (1968)
Éarlamh	Philip of Jesus (en)
Eagraíocht pholaitiúil
Comhlacht reachtach	Comhdháil Chathair Mheicsiceo
• Head of Mexico City government (en)	Martí Batres (2023–)
Aitheantóir tuairisciúil
Cód poist	01000–16999
Lonnaithe i gcrios ama	UTC−06:00 an tAmchrios Lárnach
Glaochód	55
Cód ISO 3166-2	MX-CMX agus MX-DIF
Eile
Suíomh gréasáin	cdmx.gob.mx

Stair

An Ré Astacach

Príomhalt: Tenochtitlán

Bhunaigh na hAstacaigh a bpríomhchathair, Tenochtitlán, ar oileán i Loch Texcoco sa bhliain 1325. Bhunaigh na Spáinnigh cathair an lae atá inniu ann ar fhothracha Tenochtitlán, príomhchathair na nAstacach, tar éis dóibh Impireacht na nAstacach a chur faoi chois sa 16ú haois.

Concas na Spáinnigh

Fás Chathair Mheicsiceo sa tréimhse coilíneach

Caisleán Chapultepec

Cath Chathair Mheicsiceo sa Chogadh Meicsiceach-Meiriceánach sa bhliain 1847

Féach freisin: Cogadh Meicsiceach-Meiriceánach

Ré Porfirianach (1876–1911)

Tithe sa stíl Fhrancach Porfirian i gColonia Roma, stíl a bhfuil iarsmaí sa cheantair CM mar Condesa, Zona Rosa, Downtown Mexico City and San Miguel Chapultepec

Réabhlóid Mheicsiceo (1910–1920)

Francisco Villa agus Emiliano Zapata ag teacht isteach Cathair Mheicsiceo (1914)

20ú haois go dtí an t-am i láthair

Ar an 19 Meán Fómhair 1985, bhí crith talún (8.0 ar an scála Richter) i gCathair Mheicsiceo, agus maraíodh 5,000 - 45,000 duine.^[2][3][4]

Féach freisin

Tagairtí

1. EDOMEX. "Etado de Mexico". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2022-09-19. Dáta rochtana: 2022.
2. "Servicio Sismológico Nacional". web.archive.org (2008-06-10). Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2008-06-10. Dáta rochtana: 2022-09-19.
3. "El terremoto en México de 1985 | La guía de Historia". www.laguia2000.com. Dáta rochtana: 2022-09-19.
4. "1985 Mexico City earthquake" (as en) (2022-09-19). Wikipedia.

Is síol faoi thíreolaíocht Mheicsiceo é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.