amhránaí agus cumadóir Íoslannach From Wikipedia, the free encyclopedia
Amhránaí is scríbhneoir, cumadóir, léiritheoir ceoil agus aisteoir Íoslannach is ea Björk Guðmundsdóttir, a saolaíodh ar an 21 Samhain 1965. Tá clú uirthi as a guth sainiúil, as a raon gutha trí ochtach agus as an bpearsantacht mar éan corr a bhíonn aici go poiblí. D'fhorbair sí stíl eicléictiúil cheoil le linn a gairme a chlúdaíonn daichead bliain, agus a cuid inspioráide á fáil aici ón gceol leictreonach, pop, trip hap, clasaiceach agus avant-garde.
Is i Réicivíc a rugadh agus tógadh Björk, a chuaigh i mbun gairme mar cheoltóir nuair a bhí sí 11 bhliain d'aois. Bhí aitheantas idirnáisiúnta gnóthaithe aici cheana deich mbliana ina dhiaidh sin agus í ina príomhamhránaí sa bhanna rac-cheoil ailtéarnaigh, The Sugarcubes. Tar éis gur briseadh an banna ceoil suas in 1992, bhain Björk clú agus cáil amach mar cheoltóir aonair lena halbaim Debut (1993), Post (1995) agus Homogenic (1997), agus í ag comhoibriú le healaíontóirí ó réimse disciplíní agus seánraí fad a bhí baint aici le héagsúlacht tionscadail ilmheán. Tar éis na nóchaidí, chum sí na halbaim Vespertine (2001), Medúlla (2004), Volta (2007), Biophilia (2011), Vulnicura (2015), Utopia (2017) agus Fossora (2022).
D'éirigh le roinnt albam Björk dul chomh fada leis an 20 albam ar bharr chairteacha 200 Billboard sna SAM. Bhí 31 cheann dá singlí ar na 40 singil ar bharr na gcairteacha popcheoil ar fud an domhain agus 22 cheann ina measc a bhí ar na 40 cnagshingil sa RA, lena n-áiríodh "It's Oh So Quiet", "Army of Me" agus "Hyperballad", a bhí ar na 10 singil ab fhearr, agus "Play Dead", "Big Time Sensuality" agus "Violently Happy", a bhí ar na 20 ceann ab fhearr. I measc a cuid ardmholtaí agus duaiseanna tá gradam de chuid Order of the Falcon, cúig cinn de chuid BRIT Awards agus 16 ainmniúchán Grammy. In 2015 ainmníodh in iris Time í mar dhuine de na 100 duine a raibh an tionchar ba mhó ar domhan. Luaigh Rolling Stone in 2023 gurb í an 64ú hamhránaí ab fhearr agus an 81ú cumadóir amhrán ab fhearr riamh.
Rinne Björk an phríomhpháirt in Dancer in the Dark, scannán a stiúir Lars von Trier in 2000. Fuair sí duais "An Ban-aisteoir is Fearr" ag Féile Scannán Cannes dá bharr, mar aon le hainmniúchán dhuais "An tAmhrán Bunaidh is Fearr" ag Gradaim an Acadaimh lena hamhrán "I've Seen It All". Ina theannta sin, bíonn Björk ag labhairt ar son cúiseanna timpeallachta san Íoslainn. Tiomnaíodh taispeántas iardhearcach do Björk ag Iarsmalann na Nua-Ealaíne (MoMA) i Nua-Eabhrac in 2015.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.