Antasubstaintí

Próitéiní a chruthaítear sa cholainn is ea antasubstaintí. Táltar sa bhfuil iad mar fhreagairt ar phróitéin choimhthíoch (antaigin) chun í a chealú nó imdhíonadh a sholáthar ina coinne. Glacann siad príomhpháirt sa chóras imdhíonach i gcosaint na colainne i gcoinne an-chuid miocrorgánach (baictéir, víris, seadáin) a chuireann tús le galair. Bíonn siad i láthair sa chodán gámaghlóbailine de shéiream na fola, agus tugtar imdhíonaglóbailiní orthu freisin. Is iad B-limficítí a chruthaíonn antasubstaintí, le cabhair ó T-limficítí cuiditheora is sochtóra. An chéad uair a nochtar an cholainn don antaigin, tarlaíonn an fhreagairt imdhíonach le hantasubstaintí a chruthú a dhíríonn ar an antaigin sin a scrios. Taistealaíonn na hantasubstaintí le himshruthú na fola den chuid is mó, agus mar a bheadh diúracáin dhírithe iontu, seachnaíonn siad cealla sláintiúla, ach déanann ar an antaigin, baictéir nó víris chun dul in iomaíocht leo is iad a chur ar ceal. Is féidir leis an gcóras imdhíonach níos mó ná milliún antasubstaint éagsúil a chruthú. Má tharlaíonn nochtadh eile don antaigin chéanna ina dhiaidh sin, tarlaíonn freagairt níos tapa cuimsithí ná an chéad cheann: bíonn an cholainn ullmhaithe is faoi imdhíonacht. An-chuid taighde déanta ar antasubstaintí monaclónacha, a dhéantar taobh amuigh den cholainn, mar shampla in ullmhuithe de chealla ar leith nó ainmhithe beaga, a instealltar san imshruthú ansin. Tá taighde ar siúl freisin ag dearadh na móilíní gabhlógacha seo le ríomhairí agus á dtógáil ar bhealach a dtugtar innealtóireacht mhóilíneach air.^[1]

Antaiginí (thuas) agus antasubstaintí (thíos)

Tagairtí

1. Hussey, Matt (2011). "Antashubstaintí (sic)". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 42.

Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir.

Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.