Det Gauteng Prowins (üüb Süüd-Ndebele: I-Gauteng, üüb Setswana: Profense ya Gauteng, üüb Afrikaans: Provinsie Gauteng) as ian faan dön njüügen prowinsen faan Süüdaafrika. At prowins leit uun a nuurd-uast faan't lun. Uun a nuurd leit det Limpopo Prowins, uun a uast det Mpumalanga Prowins, uun a süüd det Freistoot Prowins an uun a waast det Nuurdwaast Prowins. Det hee 12.272.263 lidj (2011)[1]. At hoodsteed faan’t prowins as Johannesburg.
 Tekst üüb Fering |
Geografii
Gauteng as det letjst prowins uun Süüdaafrika. Det leit amanbi 1740 m auer a siaspeegel an för't miast üüb en huuch flaaklun. A Witwatersrand mä sin föl kumer an knober, wat amanbi 80 km troch't maden faan't prowins ferluup, as en regiuun, mä Johannesberg üüs kern, huar ham föl gul finj kön. A Witwatersrand as uk weederskiasing för de Vaal an de Limpopo Struumer.
Steeden
 
| ||||||||
Koord faan det Gauteng Prowins |
Dön tjiin gratst steeden uun't prowins san:
| # | Steed | Lidj (2011)[2] |
|---|---|---|
| 1 | Johannesburg | 7.860.781 |
| 2 | Pretoria | 1.763.336 |
| 3 | Soshanguve | 728.063 |
| 4 | Evaton | 605.504 |
| 5 | Vereeniging | 377.922 |
| 6 | Carletonville | 149.065 |
| 7 | Hammanskraal | 94.273 |
| 8 | Heidelberg | 71.661 |
| 9 | Ekangala | 48.492 |
| 10 | Fochville | 38.491 |
Iindialing faan Ferwalting
.svg)
At prowins hee trii steed-munisipaliteeten (Tshwane, Johannesburg an Ekurhuleni) an tau distrikt-munisipaliteeten (Sedibeng an Waastrand).
Befölkring
Det letst folksteeling wiar uun't juar 2011. Efter a resultooten hee't prowins 12.272.263 lidj: 6.189.875 faan a lidj san karmen an 6.082.388 san wüfhööd[3].
Spriiken
Efter't folksteeling uun't juar 2001, 21,5 % faan't befölkring uun't prowins snaaket Zulu (IsiZulu), 12,5 % Ingels, 14,4 % Afrikaans, 13,1 % Sotho (Sesotho) an 10,7 % Nuurd-Sotho[4]. Efter det letst folksteeling, uun't juar 2011, snaaket 19,8 % Zulu (↓ 1,7 %), 13,3 % Ingels (↑ 0,8 %), 12,4 % Afrikaans (↓ 2 %), 11,6 % Sotho (↓ 1,5 %), 10,6 % Nuurd-Sotho (↓ 0,1)[5].
Histoore
At prowins wurd 1994 grünjlaanjen, üüs dial faan det Transvaal Prowins an dialen faan a bantustanen Bophuthatswana an KwaNdebele tuplaanjen wurd.
Politiik
Det Gauteng Provincial Legislature as at parlament faan't prowins. Det weelet at kabinet an a premier-minister faan't prowins faan't partei of koalitschuun, wat dön miast lasmaaten uun't parlament hee. A premier-minister faan't prowins sant 2014 as David Makhura faan det African National Congress (ANC). Det ANC as sant 1994 det starkst partei uun't parlament.
Dön ual premier-ministern san: Nomvula Mokonyane (2009-2014), Paul Mashatile (2008-2009), Mbhazima Shilowa (1999-2008), Mathole Motshekga (1998-1999), Tokyo Sexwale (1994-1998).
Wiartskap
At prowins hed uun't juar 2016 en BIP faan 1507.082 miljuunen Rand, wat 34.6 % faan't BIP faan Süüdaafrika as[6]. Gauteng drait miast tu't BIP faan't lun bi. Det Johannesburg Börse as det gratst börse uun Aafrika. Auer 140 lokaal an internatschunaal beenken haa hör hoodbüüros uun't prowins.
Kwelen
.svg){kind=small}
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
