Loading AI tools
De Wikipédia, l'encyclopédie libre
Cette page a pour objet de présenter un arbre phylogénétique des Echinodermata (Échinodermes), c'est-à-dire un cladogramme mettant en lumière les relations de parenté existant entre leurs différents groupes (ou taxa), telles que les dernières analyses reconnues les proposent. Ce n'est qu'une possibilité, et les principaux débats qui subsistent au sein de la communauté scientifique sont brièvement présentés ci-dessous, avant la bibliographie.
Le cladogramme présenté ici ne possède qu'une valeur indicative. Il n'est pas forcément consensuel, et on peut toujours se référer à la bibliographie au bas de l'article.
Le symbole ▲ renvoie à la partie immédiatement supérieure de l'arbre phylogénétique du vivant. Le signe ► renvoie à la classification phylogénétique du groupe considéré. Tout nœud de l'arbre portant plus de deux branches montre une indétermination de la phylogénie interne du groupe considéré.
Les habitudes typographiques des botanistes et des zoologistes sont différentes. Ici, par commodité de lecture, et certains groupes actuels relevant des deux domaines traditionnels, les noms de taxons supérieurs au genre sont tous écrits en caractères droits, les noms de genres ou d'espèces en italiques.
À la suite d'un taxon, sa période d'apparition, quand elle est connue, peut être indiquée suivant la légende suivante : (Plé) : Pléistocène ; (Pli) : Pliocène ; (Mio) : Miocène ; (Oli) : Oligocène ; (Éoc) : Éocène ; (Pal) : Paléocène ; (Cré) : Crétacé ; (Jur) : Jurassique ; (Tri) : Trias ; (Per) : Permien ; (Car) : Carbonifère ; (Dév) : Dévonien ; (Sil) : Silurien ; (Ord) : Ordovicien ; (Camb) : Cambrien ; (Edi) : Édiacarien. Pour plus de précision si possible, (-) : inférieur ; (~) : moyen ; (+) : supérieur.
▲ └─o Echinodermata ├─o Stylophora (éteint) │ ├─o Mitrata (éteint) │ └─o Cornuta (éteint) └─o ├─o Soluta ou Homoiostelea (éteint) └─o ├─o Cincta ou Homostelea (éteint) └─o ├─o Ctenocystoidea (éteint) └─o ├─o Helicoplacoidea (éteint) └─o ├─o Cyclocystoidea (éteint) └─o ├─? Lepidocystoidea (éteint) ├─o Blastozoa ou Eocrinoidea (paraphylétique) (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─? Parablastoidea (éteint) │ │ └─o Blastoidea (éteint) │ └─o Cystoidea (éteint) │ ├─o Diploporida (éteint) │ └─o Rhombifera (éteint) └─o ├─o │ ├─o Echmatocrinida (éteint) │ └─o Crinozoa │ ├─? Paracrinoidea (éteint) │ └─o Crinoidea └─o Eleutherozoa ├─? Edrioasteroidea (éteint) └─o ├─o Asterozoa ou Stelleroidea │ ├─o │ │ ├─o Somasteroidea (éteint) │ │ └─o Ophiuroidea │ └─o Asteroidea │ ├─o Forcipulatacea │ ├─? Concentricycloidea │ └─o │ ├─o Spinulosacea │ └─o Valvatacea └─o Echinozoa ├─o │ ├─? Ophiocistioidea (éteint) │ └─o Holothuroidea └─o ├─o Edrioblastoidea (éteint) └─o Echinoidea ├─o Cidaroida └─o Euechinoidea ├─o Echinothurioida └─o Acroechinoidea ├─o Diadematoida ├─o Echinacea └─o Irregularia ├─o Echinoneoida └─o ├─o Neognathostomata └─o Atelostomata
▲ └─o Echinodermata ├─? Arkarua (éteint) ├─o Stylophora (éteint) │ ├─o Ceratocystis (éteint) │ └─o │ ├─o Mitrata (éteint) │ │ ├─o Lobocarpus (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Peltocystidae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Lagynocystidae (éteint) │ │ └─o Mitrocystidae (éteint) │ │ ├─o Aspidocarpus (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Mitrocystites (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Mitrocystella (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Eumitrocystella (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Kierocystis (éteint) │ │ └─o Anomalocystidae (éteint) │ └─o Cornuta (éteint) │ ├─o Protocystites (éteint) │ └─o │ ├─o Nevadaecystis (éteint) │ └─o Cothurnocystidae (éteint) │ ├─o Cothurnocystinae (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Phyllocystinae (éteint) │ │ └─o Chauvelicystinae (éteint) │ └─o │ ├─o Arauricystis (éteint) │ └─o │ ├─o Scotiaecystinae (éteint) │ └─o │ ├─o Galliaecystis (éteint) │ └─o │ ├─o Hanusia (éteint) │ └─o Amygdalothecinae (éteint) └─o ├─o Soluta ou Homoiostelea (éteint) │ ├─o Rhipidocystidae (éteint) │ └─o │ ├─o Castericystis (éteint) │ └─o │ ├─o Minervaecystis (éteint) │ └─o │ ├─o Dendrocystidae (éteint) │ └─o │ ├─o Girvanicystis (éteint) │ └─o │ ├─o Maennilia (éteint) │ └─o Heckericystis (éteint) └─o ├─o Cincta ou Homostelea (éteint) │ ├─o Gyrocystidae (éteint) │ └─o Trochocystidae (éteint) └─o ├─o Ctenocystoidea (éteint) │ ├─o Jugoszoviidae (éteint) │ └─o Ctenocystidae (éteint) └─o ├─o Helicoplacoidea (éteint) │ ├─o Polyplacida (éteint) │ └─o Helicoplacida (éteint) │ ├─o Helicoplacidae (éteint) │ └─o Westgardellidae (éteint) └─o ├─? Camptostroma (éteint) ├─o Cyclocystoidea (éteint) │ ├─o Cyclocystoididae (éteint) │ └─o Apycnodiscidae (éteint) └─o ├─? Astrocystitidae (éteint) ├─o Lepidocystoidea (éteint) ├─o Blastozoa ou Eocrinoidea (paraphylétique) (éteint) │ ├─? Balangicystis (éteint) │ └─? │ ├─? │ │ ├─o Lichenoidae (éteint) │ │ ├─o Cryptocrinidae (éteint) │ │ └─o Paractocrinidae (éteint) │ ├─? Atava (éteint) │ │ ├─o Ascocystidae (éteint) │ │ └─o Eocrinidae (éteint) │ └─o Gogiida (éteint) (paraphylétique) │ ├─o Rhopalocystis (éteint) │ └─o │ ├─o Gogia (éteint) │ └─o │ ├─o Balantiocystis (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Parablastoidea ou Blastocystidae (éteint) │ │ └─o Blastoidea (éteint) │ │ ├─? Neoschismatidae (éteint) │ │ ├─? Ambolostomatidae (éteint) │ │ ├─? Diploblastidae (éteint) │ │ ├─o Coronata ou Stephanoblastidae (éteint) │ │ └─o Radiolata (éteint) │ │ ├─o Fissiculata (éteint) │ │ │ ├─o Orophocrinidae (éteint) │ │ │ ├─o Astrocrinidae (éteint) │ │ │ ├─o Phaenoschismatidae (éteint) │ │ │ └─o Codasteridae (éteint) │ │ └─o Spiraculata (éteint) │ │ ├─? Nucleoblastidae (éteint) │ │ ├─? Schizoblastidae (éteint) │ │ ├─? Nymphaeoblastidae (éteint) │ │ ├─? Granatoblastidae (éteint) │ │ ├─o Granatocrinidae (éteint) │ │ ├─o Troosticrinidae (éteint) │ │ └─o Pentremitida (éteint) │ │ ├─o Pentremitidae (éteint) │ │ ├─o Orbitremitidae (éteint) │ │ └─o Hyperoblastidae (éteint) │ └─? Cystoidea (éteint) │ ├─o Diploporida (éteint) │ │ ├─o Asteroblastida (éteint) │ │ │ ├─o Asteroblastidae (éteint) │ │ │ └─o Mesocystidae (éteint) │ │ ├─o Sphaeronitida (éteint) │ │ │ ├─o Aristocystitidae (éteint) │ │ │ └─o Sphaeronitidae (éteint) │ │ └─o Glyptospheritida (éteint) │ │ ├─o Glyptospheritidae (éteint) │ │ ├─o Dactylocystidae (éteint) │ │ ├─o Protocrinitidae (éteint) │ │ └─o Gomphocystitidae (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Cambrocrinus (éteint) │ │ └─o Ridersia (éteint) │ └─o Rhombifera (éteint) │ ├─? │ │ ├─o Dichoporita ou Macrocystellidae (éteint) │ │ └─o Regularia ou Glyptocystida (éteint) │ │ ├─o Glyptocystitidae (éteint) │ │ ├─o Cystoblastidae (éteint) │ │ ├─o Rhombiferidae (éteint) │ │ ├─o Cheirocrinidae (éteint) │ │ ├─o Echinoencrinitidae (éteint) │ │ ├─o Dibrachicystidae (éteint) │ │ ├─o Pleurocystidae (éteint) │ │ └─o Callocystitidae (éteint) │ └─o Irregularia (éteint) │ ├─o Caryocystida ou Fistuliporita (éteint) │ │ ├─o Caryocystitidae (éteint) │ │ └─o Echinosphaeritidae (éteint) │ ├─o Polycosmitida (éteint) │ │ ├─o Polycosmitidae (éteint) │ │ └─o Stichocystidae (éteint) │ └─o Hemicosmitida (éteint) │ ├─o Hemicosmitidae (éteint) │ ├─o Caryocrinitidae (éteint) │ └─o Heterocystitidae (éteint) └─o ├─o │ ├─o Echmatocrinida (éteint) │ └─o Crinozoa │ ├─? Paracrinoidea (éteint) │ │ ├─? Platycystites (éteint) │ │ ├─o Brachiata ou Comarocystitidae (éteint) │ │ └─o Varicata (éteint) │ │ ├─o Malocystitidae (éteint) │ │ └─o Amygdalocystitidae (éteint) │ └─o Crinoidea │ ├─o Hemistreptocrinida (éteint) │ ├─o Aethocrinidae (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Perittocrinidae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Hypocrinida (éteint) │ │ └─o Disparida (éteint) │ │ ├─o Allagecrinidae (éteint) │ │ ├─o Calceocrinidae (éteint) │ │ ├─o Catillocrinidae (éteint) │ │ └─o Iocrinidae (éteint) │ └─o Cladida │ ├─o Camerata (éteint) │ │ ├─o Diplobathrida (éteint) │ │ │ ├─o Zygodiplobathrina (éteint) │ │ │ └─o Eudiplobathrina (éteint) │ │ │ ├─o Rhodocrinitacea (éteint) │ │ │ ├─o Dimerocrinitacea (éteint) │ │ │ └─o Nyctocrinicea (éteint) │ │ └─o Monobathrida (éteint) │ │ ├─o Batocrinidae (éteint) │ │ ├─o Coelocrinidae (éteint) │ │ ├─o Platycrinitidae (éteint) │ │ ├─o Glyptocrinina (éteint) │ │ └─o Compsocrinida (éteint) │ │ ├─o Actinocrinitidae (éteint) │ │ └─o Xenocrinacea (éteint) │ └─o │ ├─o Cyathocrinina (éteint) │ └─o │ ├─o Flexibilia (éteint) │ │ ├─o Taxocrinida (éteint) │ │ └─o Sagenocrinida (éteint) │ └─o │ ├─? Dendrocrinina (éteint) │ ├─? Poteriocrinina (éteint) │ └─o Articulata │ ├─o Encrinida (éteint) │ │ ├─o Vostocovacrinus (éteint) │ │ ├─o Traumatocrinus (éteint) │ │ ├─o Dadocrinidae (éteint) │ │ └─o Encrinidae (éteint) │ └─o │ ├─o Holocrinidae (éteint) │ ├─? Roveacrinida (éteint) │ │ ├─o Somphocrinidae (éteint) │ │ ├─o Saccocomidae (éteint) │ │ └─o Roveacrinidae (éteint) │ ├─o Millericrinida │ │ ├─o Millericrinidae (éteint) │ │ ├─o Apiocrinidae │ │ ├─o Bathycrinidae │ │ ├─o Phrynocrinidae │ │ └─o Porphyrocrinidae │ ├─o Cyrtocrinida │ │ ├─o Hyocrinidae │ │ ├─o Cyrtocrinidae │ │ └─o Holopodidae │ ├─o Isocrinida │ │ ├─o Proisocrinidae │ │ └─o Isocrinidae │ └─o │ ├─o Bourgueticrinida │ ├─o Uintacrinida (éteint) │ ├─o Thiolliericrinidae (éteint) │ └─o Comatulida │ ├─? Apocrinidae │ ├─? Tholliericrinidae (éteint) │ ├─o Paracomatulacea │ │ ├─o Paracomatulidae (éteint) │ │ └─o Atelecrinidae │ ├─o Solanocrinitacea (éteint) │ ├─o Comasteracea ou Comasteridae │ ├─o Notocrinacea │ │ ├─o Notocrinidae │ │ └─o Aporometridae │ ├─o Antedonacea │ │ ├─o Antedonidae │ │ └─o Pentametrocrinidae │ ├─o Mariametracea │ │ ├─o Mariametridae │ │ ├─o Zygometridae │ │ ├─o Eudiocrinidae │ │ ├─o Himerometridae │ │ └─o Colobometridae │ └─o Tropiometracea │ ├─o Tropiometridae │ ├─o Calometridae │ ├─o Ptilometridae │ ├─o Asterometridae │ ├─o Thalassometridae │ └─o Charitometridae └─o Eleutherozoa ├─? Thecocystidae (éteint) ├─? │ ├─o Stromatocystites (éteint) │ └─o Edrioasteroidea (éteint) │ ├─o Diploporidae (éteint) │ ├─o Agelacrinitidae (éteint) │ ├─o Isorophinidae (éteint) │ ├─o Postibullinidae (éteint) │ └─o Discocystinidae (éteint) └─o ├─o Asterozoa ou Stelleroidea │ ├─o │ │ ├─o │ │ │ ├─o Phragmactis (éteint) │ │ │ └─o Somasteroidea (éteint) │ │ │ ├─o Chinianasteridae (éteint) │ │ │ └─o │ │ │ ├─o Villebrunasteridae (éteint) │ │ │ └─o Archegonasteridae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Eopentaroida (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Tribuloaster (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Arcophiactis (éteint) │ │ └─o Ophiuroidea │ │ ├─o Eophiuridae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Stenasteridae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Encrinasteridae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Protasteridae (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Oegophiurida ou Ophiocanopidae │ │ ├─o Phrynophiurida │ │ │ ├─o Ophiomyxidae │ │ │ └─o Euryalina │ │ │ ├─o Euryalidae │ │ │ ├─o Gorgonocephalidae │ │ │ ├─o Asteroschematidae │ │ │ └─o Asteronychidae │ │ └─o Ophiurida │ │ ├─o Gnathophiurina │ │ │ ├─o Ophiactidae │ │ │ ├─o Amphiuridae │ │ │ └─o Ophiothricidae │ │ ├─o Laemophiurina │ │ │ ├─o Ophiacanthidae │ │ │ ├─o Hemieuryalidae │ │ │ └─o Amphilepididae │ │ └─o Chilophiurina │ │ ├─o Ophiuridae │ │ ├─o Ophioleucidae │ │ ├─o Ophiocomidae │ │ ├─o Ophionereididae │ │ └─o Ophiodermatidae │ └─o Asteroidea │ ├─o Petraster (éteint) │ └─o │ ├─o Promopalaeasteridae (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Stibaraster (éteint) │ │ └─o Palasteriscidae (éteint) │ │ ├─o Urasterellinae (éteint) │ │ └─o Palasteriscinae (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Schuchertia (éteint) │ │ └─o Hudsonasteridae (éteint) │ └─o Ambuloasteroidea │ ├─o Calliasterellidae (éteint) │ └─o │ ├─o Compsasteridae (éteint) │ └─o Neoasteroidea │ ├─o Trichasteropsida (éteint) │ └─o │ ├─o Forcipulatacea │ │ ├─o Brisingida │ │ │ ├─o Brisingidae │ │ │ └─o Freyellidae │ │ └─o Forcipulata │ │ ├─o Asteriidae │ │ ├─o Heliasteridae │ │ ├─o Labidiasteridae │ │ ├─o Neomorphasteridae │ │ ├─o Pedicellasteridae │ │ └─o Zoroasteridae │ ├─? Concentricycloidea ou Peripodida ou Xyloplacidae │ └─o │ ├─o Spinulosacea │ │ ├─o Spinulosida │ │ │ ├─o Pythonasteridae │ │ │ ├─o Valvasteridae │ │ │ ├─o Metrodiridae │ │ │ └─o Echinasteridae │ │ └─o Velatida │ │ ├─o Caymanostellidae │ │ ├─o Korethrasteridae │ │ ├─o Myxasteridae │ │ ├─o Pterasteridae │ │ └─o Solasteridae │ └─o Valvatacea │ ├─o Paxillosida │ │ ├─o Astropectinidae │ │ ├─o Ctenodiscididae │ │ ├─o Goniopectinidae │ │ ├─o Luidiidae ou Platyasterida │ │ ├─o Radiasteridae │ │ └─o Porcellanasteridae │ └─o │ ├─o Notomyotida ou Benthopectinidae │ └─o Valvatida │ ├─o Acanthasteridae │ ├─o Archasteridae │ ├─o Asterinidae │ ├─o Asterodiscididae │ ├─o Asteropsidae │ ├─o Chaetasteridae │ ├─o Ganerriidae │ ├─o Goniasteridae │ ├─o Mithrodiidae │ ├─o Odontasteridae │ ├─o Oreasteridae │ ├─o Ophidiasteridae │ ├─o Poraniidae │ └─o Sphaerasteridae └─o Echinozoa ├─o │ ├─? Ophiocistioidea (éteint) │ │ ├─o Eucladiidae (éteint) │ │ ├─o Sollasinidae (éteint) │ │ └─o Rotasacciidae (éteint) │ └─o Holothuroidea │ ├─o Arthrochirotida (éteint) │ └─o │ ├─o Apodida │ │ ├─o Myriotrochidae │ │ └─o │ │ ├─o Chiridotidae │ │ └─o Synaptidae │ └─o │ ├─o Elasipodida │ │ ├─o Pelagothuriidae │ │ └─o │ │ ├─o Psychropotidae │ │ └─o │ │ ├─o Elpidiidae │ │ └─o │ │ ├─o Deimatidae │ │ └─o Laetmogonidae │ └─o │ ├─? Gephyrothuriidae │ └─o │ ├─? Eupyrgidae │ └─o │ ├─o Aspidochirotida │ │ ├─o Synallactidae │ │ └─o │ │ ├─o Stichopodidae │ │ └─o Holothuriidae │ └─o │ ├─o Molpadida │ │ ├─o Molpadiidae │ │ └─o Caudinidae │ └─o Dendrochirotacea │ ├─o Phyllophoridae │ ├─o │ │ ├─o Sclerodactylidae │ │ └─o Cucumariidae │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Placothuriidae │ │ └─o Heterothyonidae │ └─o │ ├─o Paracucumidae │ └─o │ ├─o Psolidae │ └─o Dactylochirotida │ ├─o Ypsilothuriidae │ ├─o Vaneyellidae │ └─o Rhopalodinidae └─o ├─o Edrioblastoidea (éteint) └─o Echinoidea ├─o Bothriocidaridae (éteint) ├─o Eothuriidae (éteint) ├─o Aulechinus (éteint) ├─o Bromidechinus (éteint) ├─o Echinocystitidae (éteint) ├─o Lepidesthidae (éteint) ├─o Lepidocentridae (éteint) ├─o Cravenechinidae (éteint) ├─o Proterocidaridae (éteint) ├─o Palaechinidae (éteint) ├─o Archaeocidaridae (éteint) └─o ├─o Tiarechinidae (éteint) ├─o Triadocidaridae (éteint) ├─o Serpianotiaridae (éteint) ├─o Paurocidaridae (éteint) ├─o Cidaroidea ou Cidaroida │ ├─o Miocidaridae (éteint) │ └─o │ ├─o Triadotiaridae (éteint) │ ├─o Rhabdocidaridae (éteint) │ ├─o Diplocidaridae (éteint) │ ├─o Histocidaridae (éteint) │ ├─o Polycidaridae (éteint) │ ├─o Psychocidaridae │ └─o Cidaridae │ ├─o Plegiocidaris (éteint) │ └─o │ ├─o Cidarinae │ ├─o Ctenocidarinae │ ├─o Goniocidarinae │ └─o Stereocidarinae └─o Euechinoidea ├─o Echinothurioidea ou Echinothurioida │ ├─o Pelanechinidae (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Kamtosomatidae │ │ └─o Phormosomatidae │ └─? │ ├─o Paraphormosoma │ └─o Echinothuriidae │ ├─o Sperosomatinae │ └─o │ ├─o Hygrosomatinae │ └─o Echinothuriinae └─o Acroechinoidea ├─o Pedinoida │ ├─o Zardinechinus (éteint) │ └─o │ ├─o Pedinidae │ └─o Echinopedinidae (éteint) ├─o Diadematoida │ ├─o Micropygidae │ ├─o Pedinothuria (éteint) │ └─o │ ├─o Aspidodiadematidae │ └─o Diadematidae ├─? Heterodiadematidae (éteint) ├─o Echinacea │ ├─o groupe Pedinopsis (éteint) │ ├─o Pseudodiadematidae (éteint) │ ├─o Glyptocidaris (éteint) │ ├─o Stomechinidae (éteint) │ ├─o Stomopneustidae (éteint) │ ├─o Hemicidaridae (éteint) │ │ ├─o Hemicidarinae (éteint) │ │ └─? Pseudocidarinae (éteint) │ └─o │ ├─o Phymosomatoida (éteint) │ │ ├─o groupe Gomphechinus (éteint) │ │ ├─o Phymosomatidae (éteint) │ │ └─o Emiratiidae (éteint) │ │ ├─o Emiratiinae (éteint) │ │ └─o Diplopodiinae (éteint) │ ├─o Arbacioida │ │ ├─o Baronechinus (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Arbaciidae │ │ ├─o Glypticidae (éteint) │ │ └─o Acropeltidae (éteint) │ └─o Calycina │ ├─o Salenioida │ │ ├─o Pseudosalenia (éteint) │ │ └─o │ │ ├─? Acrosaleniidae (éteint) │ │ ├─o Heterosaleniidae (éteint) │ │ └─o Saleniidae │ │ ├─o Saleniinae │ │ └─o Hyposaleniinae (éteint) │ └─o Camarodonta │ ├─? Porosoma (éteint) │ ├─? groupe Triplacidia (éteint) │ ├─o Glyphocyphidae (éteint) │ └─o │ ├─o Temnopleuroida │ │ ├─o Zeuglopleuridae (éteint) │ │ ├─o Temnopleuridae │ │ └─o Trigonocidaridae │ └─o │ ├─? Pseudechinus │ └─o Echinoida │ ├─o Toxopneustidae │ ├─o Strongylocentrotidae │ ├─o Echinometridae │ ├─o Echinidae │ └─o Parechinidae └─o Irregularia ├─o Holectypoida (éteint) │ ├─o Pygasterina (éteint) │ │ ├─o Pygasteridae (éteint) │ │ └─o Anorthopygidae (éteint) │ └─o Holectypina ou Holectypidae (éteint) │ ├─o Holectypus (éteint) │ ├─o Philolectypus (éteint) │ ├─o Coenholectypinae (éteint) │ └─o Discoidinae (éteint) ├─o Echinoneoida │ ├─o Galeritidae (éteint) │ ├─o Conulidae (éteint) │ └─o Echinoneidae └─o ├─o Neognathostomata │ ├─o groupe Galeropygus (éteint) │ ├─o groupe Clypeus (éteint) │ ├─o Archiaciidae (éteint) │ ├─o groupe Nucleolites (éteint) │ ├─o groupe Catopygus (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o groupe Pygurus (éteint) │ │ └─o Faujasiidae (éteint) │ │ ├─o Ochetus (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Faujasiinae (éteint) │ │ └─o Stigmatopyginae (éteint) │ ├─o Neolampadidae │ ├─o Apatopygidae │ ├─o Plesiolampadidae (éteint) │ ├─o │ │ ├─o groupe Gitolampas (éteint) │ │ └─o │ │ ├─o Echinolampadidae │ │ └─o Cassidulidae │ ├─o Pygaulidae (éteint) │ └─o Clypeasteroida │ ├─o Togocyamus (éteint) │ ├─o Conoclypeidae (éteint) │ ├─o Oligopygidae (éteint) │ └─o │ ├─o Clypeasterina │ │ ├─o Clypeasteridae │ │ └─o Arachnoididae │ │ ├─o Ammotrophinae │ │ ├─o Arachnoidinae │ │ └─o Fossulasterinae (éteint) │ └─o Scutellina │ ├─o Laganiformes │ │ ├─o Echinocyamidae │ │ ├─o Fibulariidae │ │ ├─o Rotulidae │ │ └─o Laganidae │ │ ├─o Laganinae │ │ └─o Neolaganinae (éteint) │ └─o Scutelliformes │ ├─o groupe Eoscutum (éteint) │ └─o │ ├─o Echinarachniidea │ │ ├─o Echinarachniidae │ │ └─o Protoscutellidae (éteint) │ └─o Scutellidea │ ├─o Iheringiella (éteint) │ ├─o Scutellidae │ └─o │ ├─o Astriclypeidae │ ├─o Monophorasteridae (éteint) │ ├─o Mellitidae │ ├─o Abertellidae (éteint) │ ├─o Eoscutellidae (éteint) │ └─o Scutasteridae (éteint) └─o Atelostomata ├─o groupe Hyboclypus (éteint) ├─o │ ├─o Pygorhytidae (éteint) │ └─o Collyritidae (éteint) ├─o Disasteridae (éteint) ├─o Tithoniidae (éteint) ├─o Acrolusiidae (éteint) └─o ├─? Stenonasteridae (éteint) ├─o Holasterina │ ├─o Eoholaster (éteint) │ ├─o Taphraster (éteint) │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Pseudholaster (éteint) │ │ ├─o Giraliaster (éteint) │ │ └─o Hemipneustidae (éteint) │ └─o Meridosternata │ ├─o │ │ ├─o Offaster (éteint) │ │ ├─o Holaster (éteint) │ │ └─o Cardiasteridae (éteint) │ ├─o │ │ ├─o Galeola (éteint) │ │ ├─o Jeronia (éteint) │ │ └─o Echinocorythidae (éteint) │ └─o │ ├─o Stegasterina │ │ ├─o Stegasteridae (éteint) │ │ └─o Calymnidae │ └─o Urechinina │ ├─o Corystidae │ └─o │ ├─o │ │ ├─o Garumnaster (éteint) │ │ └─o Urechinidae │ └─o │ ├─o Basseaster (éteint) │ ├─o Plexechinidae │ └─o Pourtalesiidae └─o Spatangoida ├─o Toxasteridae (éteint) └─o ├─o Hemiasterina │ ├─o Aeropsidae │ ├─o Somaliasteridae (éteint) │ └─o Hemiasteridae │ ├─o Hemiasterinae │ └─o Palaeostominae └─o ├─o Paleopneustina │ ├─o Polydesmaster (éteint) │ └─o │ ├─? groupe Heterobrissus │ ├─? groupe Schizocosmus │ ├─o Paleopneustidea │ │ ├─o Paleopneustidae │ │ └─o Pericosmidae │ └─o Schizasteridae │ ├─o Schizasteridae │ └─o Prenasteridae └─o Micrasterina ├─o Micrasteridae │ ├─o Micrasterinae │ └─o Cyclasterinae └─o Brissidea ├─o Brissopsidae ├─o Palaeotropidae ├─o Macropneustidae ├─o Brissidae └─o ├─o Spatangidae └─o ├─? groupe Cionobrissus ├─? groupe Linopneustes ├─o Echinocardiidae ├─o Loveniidae └─o Maretiidae
Les différentes classes actuelles d'Échinodermes, tous pentaradiés, sont bien individualisées. Mais la phylogénie de l'ensemble du groupe, ainsi que la définition de celui-ci, deviennent délicates dès lors qu'on y inclut les nombreuses classes fossiles, et plus encore en rajoutant les formes plus anciennes provenant d'Ediacara ou des schistes de Burgess.
La position de certains groupes a même été contestée (les Mitrata ont parfois été considérés comme des Chordés – les « Calcichordés » – ou les Tribrachididés au contraire comme proches des Échinodermes plutôt que des Cnidaires).
Traditionnellement, les formes fossiles sans symétrie 5 sont regroupées dans les Homalozoaires, tandis que les Échinodermes stricto sensu sont répartis entre Pelmatozoaires et Éleuthérozoaires. Il s'avère aujourd'hui qu'Homalozoaires (i.e. Soluta, Cincta, Mitrata, Cornuta, Ctenocystoidea) et Pelmatozoaires (i.e. Blastoidea, Eocrinoidea, Cystoidea, Crinoidea, etc.) sont para- ou polyphylétiques.
Au sein même des Éleuthérozoaires, la position des Holothuries et des Ophiures varie selon les auteurs.
Les travaux de Mooi et David remettent en question une phylogénie impossible à finaliser si on la base sur le caractère pentaradié, en distinguant l'organisation des axes du squelette (lire leur article de 1999 en français).
└─o Echinodermata ├─? Arkarua (éteint) └─o ├─o Camptostroma (éteint) ├─o │ ├─o Edrioasteroidea (éteint) │ └─o Stromatocystites (éteint) └─o ├─o Lepidocystoidea (éteint) │ └─o Eocrinoidea (éteint) │ └─o │ ├─o Blastoidea (éteint) │ └─o Cystoidea (éteint) └─o ├─o │ ├─o Crinoidea │ └─o Stylophora (éteint) └─o ├─o │ ├─o Asteroidea │ └─o Ophiuroidea └─o ├─o Eothuria (éteint) └─o ├─o │ ├─o Holothuroidea │ └─o Ophiocystoidea (éteint) └─o Echinoidea
La classification de référence actuellement (et celle utilisée par Wikipédia) est celle proposée par le site World Register of Marine Species, établie par un collège de spécialistes mondiaux sur la base de publications scientifiques citées, et régulièrement mise à jour[1].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.