![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Tikal-Plaza-And-North-Acropolis.jpg/640px-Tikal-Plaza-And-North-Acropolis.jpg&w=640&q=50)
Mayafólkið
From Wikipedia, the free encyclopedia
Mayafólkið í Miðamerika var framkomið fólk og skapaði eina hámentan, sum var frá um 300 f.Kr. til um 1500. Mayar vóru fyrstu fólk í Amerika, sum gjørdu eina framkomna myndskrift. Teir skrivaðu bøkur, gjørdar av viði, ella ristu skrifteknini á veggirnar í gravkømrum, á bygningar og á súlur. Eftirlit við skriftskipanini hevði ein virðingarverd skrivarastætt. Hon hevði sínar egnu verndargugdar, ímillum teirra var Itzamma, skapanargudurin og tann navnframi gudurin, sum fann upp skrivikynstrið, og apumenniskjagudurin. Mayar vóru góðir stjørnu- og støddfrøðingar og gjørdu tveir álmanakkar. Annar var nágreinur ársálmanakki, 365 dagar og roknaður eftir ringrás jarðarinna um sólina. Hin ("Lang Teljingar Kalendarin") var 260 dagar, var halgur álmanakki og nýttur at spáa um framtíðina og at skeppa undan ólukku. Bara prestar, lærdir upp í stjørnuspáfrøði, kundu lesa hann, og fólk komu til teirra at leita sær ráð, tá ið okkurt serligt var, til dømis tá ið kona skuldi eig, ella onkur skuldi giftast. Var børn føtt ein dag, sum var sagdur ikki at vera eydnisdagur, var bíða við skírnardegnum til okun hepnari dag.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Tikal-Plaza-And-North-Acropolis.jpg/640px-Tikal-Plaza-And-North-Acropolis.jpg)
Mayafólkið er kent fyri sítt skriftmál, sína list, arkitektur og ikki minst sína ótrúligu vitan um stjørnufrøði og støddfrøði. Mayaindiánararnir høvdu fleiri ymiskar kalendarar, men tann, sum hevur vakt slíka øsing ímillum fólk nú í 21. øld, er tann, sum er kallaður "Lang Teljingar Kalendarin". Í hesum kalendaraárinum eru 1.872.000 dagar – altso umleið 5.125 dagar í okkara rokning. Hetta "árið" nevndu mayararnir "Stóra Skiftið". Og hetta Stóra Skiftið, sum byrjaði 11. august 3114 f. Kr. endar tann 21. desember 2012.