گتسبی بزرگ
رمانی از اف. اسکات فیتزجرالد / From Wikipedia, the free encyclopedia
گتسبی بزرگ (انگلیسی: The Great Gatsby) رمانی نوشتهٔ نویسندهٔ آمریکایی، اف. اسکات فیتزجرالد است که در سال ۱۹۲۵ منتشر شد. این رمان که داستان آن در عصر جاز در لانگ آیلند، در نزدیکی نیویورک رخ میدهد، روابط متقابل نیک کاراوی، راوی اولشخص داستان با جی گتسبی، میلیونر مرموز و فکر همیشگی گتسبی برای پیوستن دوباره به معشوقهٔ سابقش، دیزی بیوکنن را شرح میدهد.
نویسنده(ها) | اف. اسکات فیتزجرالد |
---|---|
طراح جلد | فرانسیس کوگات |
کشور | ایالات متحده |
زبان | انگلیسی |
گونه(های) ادبی | تراژدی |
انتشار | ۱۰ آوریل ۱۹۲۵ |
ناشر | چارلز اسکریبنرز سانز |
گونه رسانه | چاپی (گالینگور و شومیز) |
پس از | زیبا و ملعون (۱۹۲۲) |
پیش از | لطیف است شب (۱۹۳۴) |
متن | گتسبی بزرگ در ویکینبشته |
این رمان الهامی از رابطهای عاشقانه در جوانی فیتزجرالد با جینورا کینگِ مهمانیرو و مهمانیهای آشوبگرانهٔ نورث شور لانگ آیلند بود که در سال ۱۹۲۲ در آنها شرکت میکرد. فیتزجرالد بهدنبال نقلمکان به ریویرای فرانسه، پیشنویسی از رمان را در سال ۱۹۲۴ کامل کرد. او پیشنویس را برای ویراستارش، مکسول پرکینز فرستاد که فیتزجرالد را متقاعد کرد تا این اثر را در زمستان پیش رو اصلاح کند. فیتزجرالد پس از بازبینیها از متن، راضی اما درمورد اسم کتاب مردد بود و چندین عنوان را برای گزینش در نظر گرفت. طرح روی جلد فرانسیس کوگات فیتزجرالد را بسیار تحتتأثیر قرار داد و جنبههایی از آن را در رمان گنجاند. این رمان از نه فصل تشکیل شده است. شخصیت گتسبی در آغاز رازآلود است و بهمرور، گذشتهٔ توأم با دروغ و واقعیت وی بهکمک زندگینامه و خودزندگینامه آشکار میشود. نیک کاراوی که یکی از شخصیتهای اصلی این رمان است، همزمان روایت آن را نیز برعهده دارد و سعی میکند تا این کار را بیطرفانه انجام دهد.
انتشارات اسکرینبرز گتسبی بزرگ را در آوریل ۱۹۲۵ منتشر کرد. پس از انتشار، نقادان بهطور کلی نقدهای مطلوبی دربارهٔ این رمان نوشتند؛ با این حال، برخی از آنها معتقد بودند که این اثر با تلاشهای قبلی فیتزجرالد برابری نمیکند. گتسبی در مقایسه با رمانهای قبلی او، شکستی تجاری بود و انتظارات مالی فیتزجرالد برآورده نشد. هنگامی که این نویسنده در سال ۱۹۴۰ درگذشت، خودش را ناکام و این اثر را فراموششده تصور میکرد. شورای کتابها در زمان جنگ، در جریان جنگ جهانی دوم با توزیع نسخههای رایگان گتسبی بزرگ بین سربازان آمریکایی باعث محبوبیت رمان شد و این موضوع بررسیهای مجدد انتقادی و دانشگاهی را در پی داشت. این رمان دستکم به ۴۲ زبان مختلف، از جمله فارسی ترجمه شده است. نخستین ترجمه از گتسبی بزرگ در ایران، برگردانی از کریم امامی بود که به پیشنهاد مؤسسهٔ انتشارات فرانکلین انجام و در سال ۱۳۴۴ با عنوان طلا و خاکستر از سوی شرکت انتشارات سیروید منتشر شد. در دههٔ ۱۳۹۰ بازترجمههای متعددی از این رمان در ایران انتشار یافت. رضا رضایی یکی از مترجمهایی است که این اثر را بار دیگر ترجمه و نشر ماهی آن را در سال ۱۳۹۵ منتشر کرده است.
دانشوران معاصر بر تلقی رمان از طبقهٔ اجتماعی، وارثان در مقابل نودولتان، نژاد و دفاع از محیط زیست و نگرش بدبینانهٔ آن نسبت به رؤیای آمریکایی تأکید دارند. یکی از بخشهای مصرانهٔ نقدها، ادعای کلیشههای یهودستیزانه است. بر اساس این رمان اقتباسهای صحنهای، سینمایی و تلویزیونی متعددی ساخته شده است. همچنین این رمان در قالب رمانهای گرافیکی، برنامههای رادیویی و بازیهای ویدئویی نیز اقتباس شده است.