رایانه شخصی
وسیله الکترونیکی شخصی / From Wikipedia, the free encyclopedia
رایانهٔ شخصی[1] (به انگلیسی: Personal computer) (اختصاری PC) رایانهای همهکاره است که از نظر اندازه و قابلیتها و قیمت بهگونهای ساخته شده که برای استفادهٔ شخصی مناسب بوده و قرار است که کاربر نهایی از آن استفاده کند.[2] این نوع رایانهها با مدلهایِ پردازش دستهای و اشتراک زمانی متفاوت است که برای کار عدهای فراوان و تولید رایانههای بزرگ و کوچک استفاده میشود.
برنامههایی که روی بیشتر رایانهها نصب میشود شامل واژهپرداز، صفحه گسترده، پایگاه دادهها، مرورگر وب، کلاینت ایمیل، بازی رایانهای و دهها برنامهٔ دیگر که برای استفادههای خاص استفاده میشود. رایانههای شخصی امروزی معمولاً به اینترنت متصل هستند که به آنها اجازهٔ دسترسی به وب جهانگستر و منابع موجود در آن را میدهد. این رایانهها همچنین میتوانند از طریق سیم یا بیسیم به شبکههای محلی متصل شوند. رایانههای شخصی خود شامل رایانه رومیزی، لپتاپ، نتبوک و تبلت میشود.
صاحبان رایانههای شخصی اولیه معمولاً مجبور بودند نرمافزارهای مورد نیازشان را تولید کنند. رایانههای آنها در ابتدا حتّی سیستمعامل هم نداشت. این رایانهها نیاز به راهاندازهای دستی داشتند که برنامههای نوشتهشده را از روی ذخیرهسازهای خارجی (مانند دیسکتها) بارگذاری کنند. بعد از مدّتی، راهاندازی از روی حافظههای فقطخواندنی بهصورت گستردهای رایج شد. کاربران امروزی رایانههای شخصی به طیف وسیعی از نرمافزارهای تجاری، رایگانافزار و نرمافزارهای متنباز دسترسی دارند که بهصورت آماده-برای-اجرا و آماده-برای-ترجمه موجود هستند. نرمافزارهای رایانههای شخصی مانند بازیهای ویدئویی معمولاً توسط شرکتهای تولیدکننده سختافزار و سیستمهای عامل تولید میشود و نرمافزارهای تلفنها و سیستمهای همراه توسط یک فروشگاه آنلاین تأیید و پخش میشود.[3][4]
از اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی، سیستمعاملهای شرکت مایکروسافت (در ابتدا اماس-داس و بعدها ویندوز) بههمراه سختافزار شرکت اینتل تقریباً تمام بازار رایانههای شخصی را در دست داشتند. رقبای مشهور دیگر سیستمعامل ویندوز شامل سیستمعامل مک اواس شرکت اپل و سیستمعاملهای متنباز و آزاد شبه یونیکس مانند لینوکس و بیاسدی هستند. شرکت ایامدی نیز اصلیترین رقیب پردازندههای مرکزی اینتل را تولید میکند. بهدلیل حضورِ فراگیر سیستمعامل مایکروسافت در کنار این سختافزارها به عنوان سکو، اصطلاح «PC» یا «رایانه شخصی» معمولاً به سیستمهای سازگار با معماری X86 گفته میشود که سیستمعامل ویندوز روی آنها نصب شده است. در مقابل، سیستمهای شرکت اَپِل مکینتاش نامیده میشود.[5][6][7][8]
مینی پی سی یا مینی کامپیوتر به سیستم های کامپیوتری با ابعاد بسیار کوچکی گفته میشود که توانایی برابر با کامپیوتر های دسکتاپ معمولی داشته اما اندازه آنها بسیار کوچکتر و درگاه های ارتباطی بیشتری دارند. برای اطلاع بیشتر از انواع مینی پی سی و کاربردهای گسترده آن به مقاله مینی کامپیوتر چیست نگاه کنید.