نمود
From Wikipedia, the free encyclopedia
نمود (به انگلیسی: aspect) در زبانشناسی به مقولهای از فعل گفته میشود که نشاندهندهٔ چگونگی گسترش عمل در محور زمان است: اینکه آیا عمل به صورت منفرد و لحظهای انجام شده است، یا به صورت مستمر یا مکرر.
برای نمونه در فارسی زمانی که یک عمل در یک دورهٔ زمانی بهطور پیاپی انجام شده باشد نمود استمراری استفاده میشود که نشانهٔ آن پیشوند می- است.
- نمونه: میخوردیم. (در یک دوره، زمانی بیش از یک بار خوردیم).
نشانهای مانند می- فارسی که برای این منظور استفاده میشود در زبانشناسی «نقشنما» نام دارد. پیشوند ing- انگلیسی که به فعلها میچسبد نیز یکی از نقشنماها برای نمود است.
مقولهٔ نمود در زبانهای گوناگون وجود دارد ولی همیشه با یک نشانهٔ تصریفی (نقشنما) نشانهگذاری نشدهاست. در بسیاری از زبانها نشانهٔ زمان فعل با نشانه نمود آمیختهاست.
در زبانهای هندواروپایی مقولهٔ نمود بیشتر در زبانهای اسلاوی مطرح است زیرا در این زبانها نشانههای تصریفی قابل مشاهدهای برای نمود وجود دارد.