فالکون ۹
راکت فضایی اسپیساکس / From Wikipedia, the free encyclopedia
فالکون ۹ یک پرتابگر متوسط قابل استفاده مجدد است که توسط شرکت هوافضای آمریکایی اسپیساکس طراحی، تولید و پرتاب شدهاست. این راکت میتواند محموله و خدمه را به مدار زمین حمل کند. همچنین میتوان از آن به عنوان پرتابگر سنگین مصرفی استفاده کرد. اولین پرتاب فالکون ۹ در ژوئن ۲۰۱۰ بود. اولین مأموریت تجاری فالکون ۹ در ۸ اکتبر ۲۰۱۲ به ایستگاه فضایی بینالمللی بود.[8] در سال ۲۰۲۰ این اولین راکت تجاری بود که انسان را به مدار زمین ارسال کرد و در حال حاضر تنها پرتابگریاست که قادر به انجام این کار است.[9] این تنها راکت ایالات متحده است که در حال حاضر برای انتقال انسان به ایستگاه فضایی بینالمللی تأیید شدهاست.[10][11][12] در سال ۲۰۲۲، این راکت با بیشترین پرتاب در تاریخ و با داشتن یک شکست، به ایمنترین راکت تبدیل شد.[13]
عملکرد | پرتابگر مداری |
---|---|
سازنده | اسپیساکس |
کشور مبدأ | ایالات متحده آمریکا |
هزینهٔ هر پرتاب | ۶۷ میلیون دلار (۲۰۲۲)[1] نسخه ۱٫۰: ۵۴میلیون دلار - ۵۹٫۵ میلیون دلار[2] |
ابعاد | |
بلندی | v1.1: ۶۸٫۴ متر (۲۲۴ فوت)[3] v1.0: ۵۴٫۹ متر (۱۸۰ فوت)[2] |
قطر | ۳٫۶۶ متر (۱۲٫۰ فوت) |
جرم | v1.1: ۵۰۵٬۸۴۶ کیلوگرم (۱٬۱۱۵٬۲۰۰ پوند)[3] v1.0: ۳۳۳٬۴۰۰ کیلوگرم (۷۳۵٬۰۰۰ پوند)[2] |
تعداد مراحل | ۳ |
ظرفیت | |
بار مفید به لئو | v1.1: ۱۳٬۱۵۰ کیلوگرم (۲۸٬۹۹۰ پوند)[1][3] v1.0: ۱۰٬۴۵۰ کیلوگرم (۲۳٬۰۴۰ پوند)[2] |
بار مفید به جیتیاُ | v1.1: ۴٬۸۵۰ کیلوگرم (۱۰٬۶۹۰ پوند)[1][3] v1.0: ۴٬۵۴۰ کیلوگرم (۱۰٬۰۱۰ پوند)[2] |
تاریخچهٔ پرتاب | |
وضعیت | V1.1: فعال v1.0: بازنشسته |
سایتهای پرتاب | پایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال، اسالسی-۴۰ پایگاه نیروی هوایی وندنبرگ، اسالسی-۴ئی |
مجموع پرتابها | ۱۳ (v1.1: 8, v1.0: 5) |
پرتاب(های) موفق | ۱۲ (v1.1: 8, v۱٫۰: ۴) |
پرتاب(های) ناتمام | 1 (v1.۰) |
نخستین پرواز | v1.1: 29 September, 2013[4] v1.0: June 4, 2010[5] |
مرحلهٔ نخست | |
موتورها | v1.1: 9 Merlin 1D[3] v1.0: 9 Merlin 1C[2] |
رانش | v1.1: ۵٬۸۸۵ کیلونیوتن (۱٬۳۲۳٬۰۰۰ پوند-نیرو) v1.0: ۴٬۹۴۰ کیلونیوتن (۱٬۱۱۰٬۰۰۰ پوند-نیرو) |
تکانه ویژه | v1.1 سطح آبهای آزاد: 282 s[6] خلأ: 311 s v1.0 سطح آبهای آزاد: 275 s خلأ: 304 s |
مدتزمان سوختن | v1.1: 180 seconds v1.0: 170 seconds |
سوخت | اکسیژن مایع/RP-1 |
مرحلهٔ دوم | |
موتورها | v1.1: 1 Merlin Vacuum (1D) v1.0: 1 Merlin Vacuum (1C) |
رانش | v1.1: ۸۰۱ کیلونیوتن (۱۸۰٬۰۰۰ پوند-نیرو) v1.0: ۴۴۵ کیلونیوتن (۱۰۰٬۰۰۰ پوند-نیرو) |
تکانه ویژه | خلأ: 342 s[7] |
مدتزمان سوختن | نسخه ۱٫۱: ۳۷۵ ثانیه نسخه ۱٫۰: ۳۴۵ ثانیه |
سوخت | اکسیژن مایع/RP-1 |
فالکون ۹ یک پرتابگر آسانسوری بردِ متوسط دو مرحلهای تا مدار است که امکان استفاده مجدد دارد و توسط اسپیساکس در ایالات متحده طراحی و ساخته شدهاست. فالکون ۹ از موتورهای مرلین استفاده میکند و سوخت اکسیژن مایع کریوژنیک و نفت سفید موشک (آرپی-۱) را به عنوان پیشرانه میسوزاند. نام آن برگرفته از سفینه فضایی تخیلی Star Wars Millennium Falcon و نه موتور مرلین مرحله اول موشک است.[14][15] موشک با نسخههای v1.0 (2010–2013)، v1.1 (2013–2016)، v1.2 «Full Thrust» (۲۰۱۵ – حال)، از جمله نوع Block 5 Full Thrust، از ماه مه سال ۲۰۱۸ پرواز کرد. برخلاف اکثر راکتها، که سیستم پرتابی یکبار مصرف و پر هزینه هستند، از زمان معرفی نسخه کامل، فالکون ۹ تا حدودی قابل استفاده مجدد است. مرحله اول موشک قادر به ورود مجدد به جو و فرود آمدن عمودی پس از جدا شدن از مرحله دوم است. این شاهکار برای اولین بار در پرواز ۲۰ با نسخه نسخه ۱٫۲ در دسامبر ۲۰۱۵ حاصل شد.