شکست (امواج)
From Wikipedia, the free encyclopedia
در فیزیک، شکست (به انگلیسی: Refraction)، تغییر در جهت یک موج عبور کننده از یک محیط به محیط دیگر یا یک محیط با تغییرات تدریجی است.[1] شکست نور متداولترین پدیده مشاهده شده در طبیعت است، اما امواج دیگر مانند امواج صوتی، امواج آب و امواج رادیویی نیز شکست را تجربه میکنند. میزان شکست یک موج با تغییر سرعت موج و جهت اولیه انتشار موج نسبت به جهت تغییر سرعت تعیین میشود.
شکست نور یک پدیده نورشناسی است که در آن نور رسیده از یک منبع نورانی (مانند لامپ، خورشید و ستارگان) به خاطر تغییر سرعت در دو محیط با ضریب شکست متفاوت تغییر مسیر میدهد.[2][3] هنگامی که شخص به این نور نگاه میکند گویی که نور دچار شکست شدهاست.[4] برای نور، شکست از قانون اسنل پیروی میکند، که میگوید: برای یک جفت محیط معین، نسبت سینوسهای زاویه تابش θ1 و زاویه شکست θ2 برابر با نسبت سرعت فاز (v1 / v2) در دو محیط، یا معادل آن، با شاخصهای شکست (n2 / n1) دو محیط است.[5]
منشورهای نوری و عدسی مانند چشم انسان از شکست برای هدایت نور استفاده میکنند. شاخص شکست (refractive index) مواد با طول موج نور تغییر میکند،[6] و به همین طریق زاویه شکست نیز تغییر میکند. این پدیده پراکنش نامیده میشود و باعث میشود منشورها و رنگین کمانها نور سفید را به رنگهای طیفی تشکیل دهنده آن تجزیه کنند.[7]