From Wikipedia, the free encyclopedia
سنسور یا حسگر (زبان انگلیسی: Sensor) ابزاری است که به یک محرک فیزیکی خاص واکنش نشان میدهد و یک سیگنال الکتریکی قابل اندازهگیری تولید میکند. سنسورها میتوانند مکانیکی، الکتریکی، مغناطیسی یا نوری باشند.[1]
سنسور گونهای مبدل است. بعضی از حسگرها به تنهایی قابل استفادهاند و برای خواندن آنها نیازی به وسایل جانبی دیگر نیست، مانند دماسنج جیوهای. دستهٔ دیگر برای استفاده باید با وسایل دیگری همراه باشند مثل ترموکوپل. حسگرها در زندگی روزمره ما به صورت فراوان مورد استفاده قرار میگیرند، مثلاً در خودرو، گوشی همراه، ابزار برقی، و ماشینآلات صنعتی.
پیشرفتهای اخیر در زمینه میکرو ابزارها، میکرو ساخت، فرایندهای شیمیایی و پردازش سیگنال دیجیتال ساخت سنسورهایی کم مصرف و کم هزینه با ابعاد میکرو یا نانو را فراهم ساختهاست که میکروسنسور نامیده میشوند.[1] میکروسنسورها کاربردهای فراوانی در زمینه پزشکی، هوافضا، تجهیزات نظامی، مخابرات و … پیدا کردهاند.
سنسورها را میتوان بسته به نحوه کارکردشان به گروههای مختلفی طبقهبندی کرد. به عبارتی سنسورها میتوانند خواص فیزیکی از قبیل تغییر در مقاومت الکتریکی، تغییر در ظرفیت خازن، القای الکتریکی، اثر ترموالکتریک، اثر پیزوالکتریک، اثر فتوالکتریک، اثر هال و … را اندازه بگیرند.
نحوه احساس | سنسورها |
---|---|
تغییر در مقاومت الکتریکی | حسگر سنجش فشار، پتانسیومتر، سنسور موقعیت پتانسیومتری (TPS)، دماسنج مقاومتی (RTD)، ترمیستور، سنسور پیزو-مقاومتی، سنسور مغناطیسی-مقاومتی، فوتورزیستور |
تغییر در ظرفیت خازن | گشتاورسنج خازنی، سنسور سطح خازنی، |
القای الکتریکی | ترانسفرمر تفاضلی متغیر خطی (LVDT)، گشتاورسنج القایی |
القای الکترومغناطیسی | دبی سنج الکترومغناطیسی |
اثر ترموالکتریک | ترموکوپل |
اثر پیزوالکتریک | شتاب سنج پیزوالکتریک، سونار (SONAR) |
اثر فتوالکتریک | فوتودیود، فوتو ترانزیستور، |
اثر هال | سنسور هال |
سنسورها همچنین میتوانند بر اساس پدیده فیزیکی که اندازه میگیرند نیز طبقهبندی شوند. برای مثال:
سایر انواع دیگری از سنسورها وجود دارند که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
یک سنسور خوب از این قوانین پیروی میکند:
حسگرهای ایدئال به گونه ای طراحی میشوند نسبت به اندازهگیری یا نسبت به تابع سادهای از اندازهگیری (مثلاً لگاریتم) خطی باشند. سیگنال خروجی چنین حسگری نسبت به ارزش یا تابع سادهای از خاصیت اندازهگیریشده خطی است؛ بنابراین حساسیت به صورت ضریبی بین سیگنال خروجی و خاصیت اندازهگیری تعریف میشود. برای نمونه، اگر یک سنسور دما را اندازهگیری میکند و یک ولتاژ خروجی دارد و حساسیت آن نسبت ثابت V/K شود، خطی خواهد بود چرا که ضریبش در همه نقاط اندازهگیری ثابت است.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.