زئولیت
From Wikipedia, the free encyclopedia
زئولیت (Zeolite) یک ماده معدنی است که عمدتاً از آلومینوسیلیکات تشکیل شده و کاربرد تجاری عمده آن در صنایع یه عنوان جاذب سطحی است. واژه زئولیت در اصل در سال ۱۷۵۶ توسط کانیشناس سوئدی اکسل فردریک کرونستد(به انگلیسی: Axel Fredrik Cronstedt) ابداع شد. نام زئولیت از ترکیب دو واژه یونانی (ζέω (zéo، به معنی «جوش» و (λίθος (lithos، به معنای «سنگ» تشکیل شدهاست. زئولیتها بهطور گستردهای در صنعت برای تصفیه آب، به عنوان کاتالیزور و برای تهیه مواد پیشرفته استفاده میشود. مهمترین استفاده زئولیت در تولید پاککنندههای لباس است. همچنین در پزشکی و کشاورزی نیز کاربرد دارد. از بین زئولیتهای طبیعی فقط ۹ نوع به مقدار زیاد در طبیعت یافت میشوند. خواص فیزیکی و شیمیایی زئولیتهای طبیعی متفاوت بوده و در بین نمونههای مختلف یک نوع خاص از زئولیت نیز تفاوتهایی در خواص فیزیکی (اندازه منفذ، اندازه بلور، ظرفیت تبادل یونی و ظرفیت جذبی) و ترکیب شیمیایی وجود دارد. موارد استفاده زئولیتهای مصنوعی و طبیعی از خواص فیزیکی و شیمیایی آنها منشأ میگیرد که خود آن هم به نوبه خود تابعی از ساختمان بلوری و ترکیب شیمیایی زئولیتها است. تعدادی از زئولیتهای طبیعی عبارتند از: - Analcime – Chabazite – Clinoptilolite – Erionite – Faujasite – Ferrierite – Laumontite – Mordenite – Pillipsite – Heulandite .
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
از کاربردهای زئولیت میتوان موارد زیر را به اختصار بیان نمود:
کشاورزی
- به عنوان ماده جاذب رطوبت در زراعت
- افزایش دهنده تبادلات کاتیونی و حاصلخیزی
- کنترل بو
- مواد افزودنی خوراک دام
- گلخانه
- پرورش گل
- سبزیجات
- درخت و درختچه Transplanting
- اصلاح خاک چمن
- محوطهسازی
- احداث جنگل (سازمان جنگلها، مزارع درخت)
- کاربرد در سیستمهای آبکشت
- تصفیه آمونیاک استخر ماهی و آبزیان
محصولات خانگی
- بوگیردر منازل
- کنترل بو و رطوبت حیوانات خانگی (بستر حیواناتی مثل سگ وگربه)
محصولات صنعتی
- جاذب نفت ومشتقات آن
- جداسازی گاز
کاربرد در رآکتور و رادیواکتیو
- سایت بازسازی
- رآکتورها
- کاربرد در مدیریت زبالههای اتمی
کاربرد در محیط زیست
- جذب فلزات سنگین
- به عنوان جذبکننده آلودگیهای نفتی
تصفیه آب و فاضلاب
- تصفیه آب
- حذف فلزات سنگین
- استخرهای شنا
- حذف آمونیاک موجود در لجن