From Wikipedia, the free encyclopedia
روزه بزرگ (به ارمنی Մեծ պաս - به انگلیسی Great Lent)، از جشن باریگندان (در کلیسای ارمنی به نام شادمانگی اصلی) تا زادیک را «روزه بزرگ» مینامند.
روزه بزرگ از همه روزهها بلندتر است (۴۰ روز)، از این رو، بزرگ خوانده میشود. روزه بزرگ را بدان سبب که ۴۰ روز دارد، چهلگانه نیز مینامند. روزگاری نان و نمک نیز میگفتند. در قدیم در برخی روزهای روزه بزرگ نان و نمک میخوردند یا روزه را با نان و نمک پایان میدادند. پرهیز به معنی نخوردن برخی خوراکیها، از جمله گوشت، لبنیات، تخم مرغ و وقف خود به ریاضت، بخشایش و توبه است. همچنین روزهای اندیشیدن، خودآزمایی، پشیمانی است. مسیح چهل روز به بیابان رفت تا نیایش، روزه داری و توبه کند. در انجیلها این رویداد با جزئیات بسیار نگاشته شده است. در آنجا از آزمایش عیسی به دست ابلیس و از بیرون آمدن بی گزند و پیروزمند از این آزمایش نیز سخن میرود. انزوای چهل روزه مسیح، یک دوره آمادگی همراه با نیایش، روزه داری و توبه برای کارکرد گسترده خود بود. یک دوره اندیشیدن و تفکر بود برای موعظه و کار آینده اش. کلیسا به پیروی از مسیح روزه چهل روزه را برقرار کرد.
یغیشه وارداپت دربارهٔ روزه داری میگوید:
«به خوراکیهای مهم بسنده کن. از اندازه مگذر و پرخوری مکن. آدمی از فربهی متورم گردد و از انباشت چربی، بی رسمیها پدید آید. چنین کسی نتواند خداوند را پدر نامد. قناعت ما همانا پرهیز است. کم آشامیدن ما خودداری از شرابخواری، جامههای عادی همانا فروتنی و دریافتیهای ضروری، همانا تنگدستی است.»
روزهای چهارشنبه و جمعه، به فرمایش رسولان، روزه خواهد بود. روز چهارشنبه به دستگیری مسیح و روز جمعه به یاد به صلیب کشیده شدن او.
روزه نخستگان روزهای است که از سوی گریگور روشنگر برقرار شد و مدت آن ۵ روز است.
روزههای مربوط به الیاس پیامبر، فرود روحالقدس، یافت شدن تن پارههای گریگور روشنگر مقدس، نخستین یکشنبه «پنجاهه» و روزههای «صلیب کلیسای هاکوپ مقدس» و «واراگ» (یکی از جشنهای صلیبی کلیسای حواری ارمنی است) را روزههای یک هفتهای مینامند.
روزه «ناواگاتیک» یا روزه «پنج جشن» یعنی:هشت روز جشن «ظهور خداوند». هشت روز جشن «رستاخیز»، پنج روز وارداوار، پنج روز جشن «انتقال مریم مقدس» (روز درگذشت مریم مقدس.انتقال به زبان ارمنی به معنی «وراپوخوم» یکی از جشنهای مهم کلیسای ارمنی است و در نزدیکترین یکشنبه به روز ۱۵ اوت برابر با ۲۴ مرداد برگزار میشود) و پنج روز جشن «صلیب مقدس» را روزه ناواگاتیک مینامند.
اصل هشتم از اصول ۳۴ گانه رسولان میفرماید:
«۴۰ روز روزه داری کنند، سپس زادیک، یعنی رستاخیز را جشن بگیرند.»
اصل ۶۹-م اصول رسولان میفرماید:
«اگر اسقف، کشیش، دیکون، نیم شماس، قاری و سرودخان، روزههای چهلگان، چهارشنبه و جمعه را نگاه ندارند، جسمی ناتوان خواهند داشت و از مقام خود بر کنار خواهند شد. او اگر غیر روحانی باشند، از کلیسا رانده میشوند.»
«اصل ۴۹-عرضه نان مقدس در روزه بزرگ تنها در شنبه و یکشنبه رواست. بدین معنی که انجام پاتاراک در روزه بزرگ تنها در روزهای شنبه و یکشنبه مجاز است، اما روزهای دیگر به وقت نیمروز.»
«اصل ۵۰-در روز پنجشنبه مهتر روزه چهلگان، نباید روزه را بخورند، بلکه باید کامل و تا پایان نگاه دارند.»
«اصل ۵۱-گرفتن جشن میلاد شهیدان در روزه چهلگان روا نیست و مراسم یادبود ایشان را میتوان تنها در روزهای شنبه و یکشنبه برگزار کرد.»
«برگزاری مراسم ازدواج و زادروز در طول روزه چهلگان ممنوع است.»
«اصل ۲۹-هیچکس به خود اجازه ندهد که روزه چهلگان را به سبب داشتن مهمان بخورد. باید روزه خوار را از کلیسا برانند و او با دادن صدقه به گدایان آمرزش یابد.»
هر یکشنبه روزه بزرگ در پیوند با یک رویداد و موضوع بود و آن یکشنبه را به آن نام میخواندند.
در میان زنان ارمنی شهر قازاخ رسم است که در شامگاه چهارشنبه و جمعه سراسر سال کار نمیکنند. در باور آنان، کاری که در چهارشنبه انجام شود برکت ندارد، و کار در روز جمعه هم پیامد ناخوشایندی دارد. در شهر بایدبرت، در هر روز «باگلاخوران» که همان باقلاخوران فارسی است یعنی روز خوردن حبوبات بود. اهالی نخجوان به روزه بزرگ «آقاتسک» یعنی نان و نمک میگفتند. آنها سبزی، سبزی آبپز، آش و خوراکیهای دیگر میخوردند.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.