رزمناو نبرد
نوعی کشتی پایگاه / From Wikipedia, the free encyclopedia
رزمناو نبرد یا رزمناو[2] جنگی یا بتل کروزر (به انگلیسی: Battlecruiser) نوعی کشتی پایگاه در نیمه اول قرن بیستم بود. رزمناوهای جنگی از نظر تناژ، تسلیحات و هزینه مشابه نبردناوها بودند، اما در شکل و آرایش تجهیزات متفاوت بودند. رزمناوهای جنگی معمولاً زره نازکتر (با درجات مختلف) و آتشبار اصلیِ تا حدودی سبکتر نسبت به نبردناوهای معاصر خود داشتند که روی بدنهای طولانیتر با قدرت موتور بسیار بالاتر نصب میشد تا سریعتر حرکت کنند. طراحی اولین رزمناوهای جنگی در بریتانیا بهعنوان توسعه رزمناو زرهی و همزمان با جایگزینی نبردناوهای پیشا-دریدنوت انجام شد. هدف از طراحی آنها، پیشی گرفتن از هر ناو با تسلیحات مشابه و تعقیب هر ناو با تسلیحات کمتر بود؛ آنها باید رزمناوهای زرهی کندتر و قدیمی را شکار و با آتش سنگین نابود میکردند و در عین حال از نبرد با نبردناوهای قدرتمندتر اما کندتر اجتناب میکردند. با این حال، با ساخت روزافزون رزمناوهای جنگی، آنها بیشتر در کنار نبردناوها با محافظت بهتر استفاده شدند.
رزمناوهای جنگی در طول جنگ جهانی اول در نیروی دریایی بریتانیا، آلمان، عثمانی، استرالیا و ژاپن، بهویژه در نبرد جزایر فالکلند و در چندین حمله و درگیری در دریای شمال خدمت کردند که به نبرد تنبهتن ناوگانها در نبرد یوتلاند ختم شد. رزمناوهای جنگی بهویژه انگلیسی در یوتلاند متحمل خسارات سنگین شدند، جایی که ایمنی آتش ضعیف و شیوههای جابجایی مهمات آنها را در برابر انفجارهای فاجعهبار خشابها پس از اصابت گلولههای کالیبر بالا به برجکهای اصلی آسیبپذیر کرد. این نمایش تاسفبار به این باور عمومی منجر شد که رزمناوهای جنگی آنقدر زره نازکی دارند که نمیتوانند بهدرستی عمل کنند. تا پایان جنگ، طراحی کشتیهای پایگاه توسعه یافته بود، بهطوری که نبردناوها سریعتر شدند و رزمناوها زرهپوشتر شدند و تمایز بین یک رزمناو جنگی و یک نبردناو سریع اندک بود. پیمان دریایی واشینگتن که ساخت کشتی پایگاه را از سال ۱۹۲۲ به بعد محدود میکرد، با نبردناوها و رزمناوهای جنگی یکسان رفتار میکرد و برنامه نسل جدید رزمناوهای جنگی آمریکا، بریتانیا و ژاپن طبق شرایط این پیمان لغو یا به ناوهای هواپیمابر تبدیل شدند.
بهبود در طراحی زره و پیشران، به توسعهٔ «نبردناو سریع» دهه ۱۹۳۰ با سرعت رزمناو جنگی و زره نبردناو منجر شد، که باعث شد رزمناو جنگی بهمعنای سنتی عملاً یک مفهوم منسوخ شده باشد؛ بنابراین از دهه ۱۹۳۰، تنها نیروی دریایی بریتانیا به استفاده از عنوان «رزمناو جنگی» در طبقهبندی رسمی برای کشتیهای پایگاه دوران جنگ جهانی اول که در ناوگان باقی مانده بودند، ادامه داد. همزمان رزمناوهای ژاپنی که همچنان در خدمت بودند، بهطور گستردهای بازسازی شده بودند و به عنوان نبردناوهای سریع تمامعیار طبقهبندی شدند.[persian-alpha 1]
رزمناوهای جنگی در طول جنگ جهانی دوم دوباره وارد عمل شدند و تنها یکی از آنها تا پایان باقی ماند. همچنین دوباره علاقه به کشتیهای جنگی بزرگ نوع «ضد رزمناو» وجود داشت، اما توسعه تعداد کمی از آنها آغاز شد، زیرا ساخت نبردناوها و رزمناوهای جنگی بهنفع ناوهای اسکورت کاروان، هواپیمابر و باری محدود شد. از اواخر جنگ سرد تاکنون، رزمناوهای موشکانداز بزرگ کلاس کیروف شوروی تنها ناوهای فعالی هستند که به آنها «رزمناو جنگی» میگویند. روسیه هماکنون تنها دو رزمناو جنگی دارد؛ پتر کبیر که درحال خدمت و آدمیرال ناخیموف که درحال مدرنسازی است.