نبرد زاب
نبردی در عراق میان امویان و عباسیان / From Wikipedia, the free encyclopedia
نبرد زاب (عربی: معركة الزاب) نام نبردی است که در ۱۱ جمادیالاولی یا ۱۱ جمادیالثانی سال ۱۳۲ هجری قمری (مقارن با ۲۵ ژانویه یا ۲۶ فوریه ۷۵۰ میلادی) میان امویان و عباسیان رخ داد. این نبرد بخشی از جنگهای درگرفته در جریان جنبش سیاه جامگان بود. این نبرد در فاصله کمی پس از اعلام خلافت سفاح، نخستین خلیفه عباسی، رخ داد.
نبرد زاب | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از جنبش سیاه جامگان | |||||||
رود زاب بزرگ | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
خلافت عباسی | خلافت اموی | ||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||
عبدالله بن علی بن عبدالله بن عباس | مروان دوم | ||||||
قوا | |||||||
۱۰٬۰۰۰ تا ۳۰٬۰۰۰ | ۱۰۰٬۰۰۰ تا ۱۵۰٬۰۰۰ | ||||||
تلفات و خسارات | |||||||
اندک | بسیار زیاد |
فرمانده سپاه عباسیان، عبدالله بن علی بن عبدالله بن عباس و فرمانده سپاه امویان، مروان دوم، آخرین خلیفه اموی، بود. در این نبرد نیروهای عباسیان و لشکریان مروان در کنار رود زاب بزرگ در مقابل یکدیگر قرار گرفتند. گرچه سپاه مروان بسیار بزرگتر از سپاه سیاه جامگان بود، اما به علت خطای استراتژیک وی در عبور از رودخانه زاب، آرایش دفاعی مناسب سیاه جامگان، روحیه و انضباط ضعیف سپاه امویان و بهخصوص گریز مروان و قطع کردن پل رود زاب توسط وی، منجر به شکستی سخت برای امویان شد. مروان که دیگر در عراق و شام پناهگاهی نداشت، ناچار به مصر گریخت و در آنجا کشته شد. بدین ترتیب خلافت امویان خاتمه یافت و خلافت عباسیان به جای آن مستقر گردید.