بازیگر و ورزشکار ایرانی (۱۳۰۹–۱۴۰۰) From Wikipedia, the free encyclopedia
جلال پیشواییان (۲۰ خرداد ۱۳۰۹ – ۲۰ آذر ۱۴۰۰) بازیگر اهل ایران بود.[1] او در ورزش نیز فعالیت داشته و بازیگری را در سال ۱۳۴۰ با فیلم دختری فریاد می‌کشد آغاز کرد. پیشواییان در طول زندگی حرفه‌ای خود در بیش از ۸۰ فیلم به ایفای نقش پرداخت. پیشواییان برای بازی در نقش منفی فیلم‌ها معروف بود.[2][3][4]
جلال پیشوائیان در ۲۰ خرداد سال ۱۳۰۹ در محله سنگلج تهران زاده شد.[5] او پیش از بازیگری، صاحب رستوران و دو باشگاه بیلیارد بود و در زمینهٔ ورزش بوکس و جودو فعالیت داشت. او همچنین مدتی به رانندگی تریلی مشغول بوده‌است.[6] [7]. جلال پیشوائیان در سال ۱۳۴۰ با ایفای نقش در فیلم دختری فریاد می‌کشد به کارگردانی و نویسندگی خسرو پرویزی آغاز کرد.[2] پس از آن در فیلم سینمایی گرگ‌های گرسنه به کارگردانی محمدعلی فردین بازیگری را ادامه داد.[8] وی با بازی در فیلم سینمایی قیصر با نقش منصور آب منگل به شهرت رسید و با فیلم خداحافظ تهران به کارگردانی ساموئل خاچیکیان به چهرهٔ شناخته شده‌ای مبدل شد و تا پایان سال ۱۳۹۰ در بیش از ۸۰ فیلم سینمایی به ایفای نقش پرداخت. او همیچنین در چند فیلم از جمله هاشم خان و قیصر به عنوان مدیر تدارکات نیز فعالیت کرد[6]. او در کشور آلمان زندگی می‌کرد.[9] جلال پیشوائیان از بازیگران موج نوی سینمای ایران است. او با بازی در قالب خبیث‌ترین شخصیت‌های سینمایی در برابر قهرمان‌های اغلب عاصی و تنهای آن فیلم‌ها تراژدی‌های هولناک و خونباری را رقم می‌زد. بازی او در نقش یکی از برادران آب‌منگل در فیلم قیصر نقش ویژه‌ای در شکل‌گیری چهره سینمایی جلال پیشواییان داشت.[10]
جلال پیشوائیان تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ با کارگردانان مطرحی چون مسعود کیمیایی، علی حاتمی، ساموئل خاچیکیان، فرزان دلجو، مازیار پرتو، امیر شروان، محمد متوسلانی، امیر نادری، ناصر تقوایی، فریدون گله، کامران شیردل، رضا میرلوحی، و پرویز صیاد و محمدعلی فردین،، همکاری کرده بود.[10]
پس از انقلاب و تا پیش از استقرار مدیران سینمایی جدید، پیشواییان در دو فیلم خط قرمز مسعود کیمیایی (که توقیف شد و هیچوقت نمایش عمومی پیدا نکرد) و سفیر ساخته فریبرز صالح بازی کرد. اما از دید مدیران سینمایی جدید، جلال پیشوائیان یکی از نمادهای ابتذال سینمای پیش از انقلاب به شمار می‌رفت. پس از آن در فیلم‌های تیغ و ابریشم ساخته مسعود کیمیایی و شیلات ساخته رضا میرلوحی بازی کرد. اما در سال ۱۳۶۴ و پس از تثبیت مدیریت جدید سینمای ایران متشکل از فخرالدین انوار، سیدمحمد بهشتی، و محمدمهدی حیدریان به آلمان مهاجرت کرد و از سینما و بازیگری دور شد.[10]
نزدیک به یک دهه بعد مسعود کیمیایی با فیلم تجارت او را به سینما و به ایران برگرداند. جلال پیشوائیان پس از بازگشت به ایران، از نیمه دهه ۱۳۷۰ بازیگری را بار دیگر در نقش‌های منفی ادامه داد. همکاری جلال پیشوائیان با مسعود کیمیایی در سه فیلم دیگر ضیافت، حکم، و جرم ادامه یافت. واپسین حضور سینمایی او در سال ۱۳۹۰ بود.[10]
جلال پیشواییان ده سال آخر عمر خود را در آلمان گذراند.
جلال پیشوائیان که به علت شکستگی از ناحیه لگن در بیمارستان بستری بود صبح ۲۰ آذر ۱۴۰۰ در سن ۹۱ سالگی در آلمان درگذشت.[11][12] در سال ۱۳۹۷ خبر درگذشت او در قالب شایعه پخش و سپس تکذیب شد و هنگامیکه صبح روز شنبه ۲۰ آذر بار دیگر این خبر در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، رسانه‌ها با شک و تردید با آن برخورد کردند.[10]
| سال | نام | سمت | کارگردان | توضیحات |
|---|---|---|---|---|
| ۱۳۹۰–۱۳۹۱ | خاطرات مرد ناتمام | بازیگر | صادق کرمیار | در نقش "احتشام" |
| ۱۳۸۲–۱۳۸۷ | در چشم باد | بازیگر | مسعود جعفری جوزانی | در نقش فرمانده نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی ایران |
| ۱۳۸۳ | کمربندها را ببندیم | بازیگر | مهدی مظلومی | در نقش فراست |
| ۱۳۸۲ | داوطلب | بازیگر | مسعود تکاور | |
| ۱۳۷۴–۱۳۷۵ | مردان جاده | بازیگر | هادی صابر | |
| ۱۳۵۶–۱۳۵۷ | غارتگران | بازیگر | محمد متوسلانی | |
| ۱۳۵۶ | چنگک | بازیگر | محمد متوسلانی، جلال مقدم، فریبرز صالح، فرخ ساجدی | |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
