امارت استکفا
From Wikipedia, the free encyclopedia
امارت استکفا، نوعی از حکومت در عصر خلافت اسلامی بود که بر اساس آن حاکمانی که سرزمینهای پهناوری در اختیار داشتند و معمولاً از مرکز خلافت دور بودند، تمامی وظایف خلیفه از جمله جمعآوری خراج، تدبیر لشکر و … را در قلمرو خویش بر عهده میگرفتند و با اعلام وفاداری به خلیفه از طریق آوردن نام خلیفه در خطبه، ضرب آن بر روی سکه و ارسال خراج به مرکز خلافت، از تأیید خلیفه برخوردار میشدند.
امارت استکفا مختص سرداران و امرای برجسته و مخصوص بود که در امور داخلی خود استقلال تام داشتند و فقط روابطشان با خلیفه در محدودهٔ اعلام اطاعت از خلیفه و ارسال خراج به پایتخت بود. اینان در دورهٔ اموی و به خصوص عباسی دارای نقش برجستهای بودند و توانستند سلسلههایی همچون طاهریان را در شرق پایهگذاری نمایند. در غالب اوقات، به خصوص در دوران ضعف خلافت، خلیفه قادر به عزل آنان نبود.
در گذر زمان قدرت این دسته از سرداران و امرا، به حدی رسید که به عنوان حاکمان سلسلههای مختلف، بر بغداد مسلط شدند و بر قدرت خلیفه سایه افکندند و بعدها مقام خلافت را به منصبی تشریفاتی فاقد هرگونه قدرت اجرایی و فقط محدود به حوزهٔ دینی تبدیل کردند. در طی این حوادث و رویدادها، عناوینی همچون امیرالامرا و سلطان پدید آمدند.