شاه آشور From Wikipedia, the free encyclopedia
ادد-نیراری سوم از سال ۸۱۱ تا سال ۷۸۳ پیش از میلاد پادشاه آشور بود.
ادد-نیراری سوم | |
---|---|
شاه آشور پادشاه کائنات | |
پادشاه امپراتوری آشوری نو | |
سلطنت | ۸۱۱ – ۷۸۳ پ. م |
پیشین | شمشی-ادد پنجم |
جانشین | شلمنسر چهارم |
درگذشته | ۷۸۳ پ. م |
فرزند(ان) | آشور-نیراری پنجم شلمنسر چهارم آشور-دان سوم تیگلات-پیلسر سوم؟ |
خاندان | آشوریان |
پدر | شمشی-ادد پنجم |
مادر | شامورامات |
او در دوران کودکی وارث تخت و تاج آشور شد. در واقع در اوایل کار، مادرش ملکه سمیرامیس امور کشور را اداره میکرد. سمیرامیس و پسرش بارها علیه ماد و ماننا لشکرکشی کردند. در سالهای ۸۰۹ و ۸۰۷ پ. م علیه ماد و سال ۸۰۶ پ. م علیه ماننا و در سالهای ۸۰۰، ۷۹۹، ۷۹۷ پ. م علیه نامرو[1] و در سالهای ۷۹۳، ۷۹۲، ۷۸۸ پیش از میلاد آشوریان قصد داشتند سرزمین ماد را کاملاً مطیع و منقاد خویش سازند. دوران حکومت ادد-نیراری سوم با آغاز تهاجم مینوآ پادشاه اورارتو به اراضی پیرامون دریاچه اورمیه مصادف بود. به احتمال قوی سمیرامیس و ادد-نیراری با پادشاه مزبور دو بار در ماننا، پنج بار در جنوب دریاچه وان در خوبوشکیه و یک بار در درّه علیای فرات پیکار کردند.
در ۸۱۰ پیش از میلاد ادد-نیراری سوم به ماد لشکر کشید و صفحات غربی فلات ایران را تصرف کرد.[2]
دربارهٔ این لشکرکشیها فقط از یادآوری فهرستواری که در "فهرست اسامی مردان سال" به عمل آمده و همچنین از نبشتهٔ رسمی که اندکی مشروحتر است، اطلاعات مختصری در دست است.[3] سالنامههای سمیرامیس و ادد-نیراری سوم به دست نیامده است. از لوح نمرود چنین مستفاد میگردد که آشوریان در سال ۸۰۲ پ.م. مدعی فرمانروایی بر الیپی،[4] خار خار و آرازیاش[5] و مسو و کشور مادای و سراسر گیزیل بوندا و ماننا[6] و پارسوا و آلابریا[7] و آبدادان تا آندیا[8] و دریای خزر بودند. همهٔ این سرزمینها در این لوح نمرودی و نوشتههای شمشی-ادد پنجم تحت عنوان نائیری تسمیه شدهاند.
این که نام خارخار[9] و آرازیاش[10] علیحده قید شدهاست نشان میدهد که چون در لوح نمرود[11] از کشور مادای[12] سخن گفته میشود منظور نواحی است که آن سوتر از خطهٔ قزوین در دامنههای کوه البرز قرار داشتند.
وقایع و جهانگشایی ملکه سمیرامیس بعد از سال ۸۰۲ پ.م بر ما مجهول است. سمیرامیس و آداد نراری سوم بعد از آن تاریخ پنج بار به خاک ماد لشکر کشیدند. به گفتهٔ کتسیاس سمیرامیس به نقاط دور دست مشرق تا غرب[13] لشکر کشید و جنگ کرد. گر چه اعتماد به گفتههای کتسیاس دشوار است ولی محتملا تا حدّی روایت موثقی را نقل کردهاست، زیرا در فاصلهٔ سالهای - ۷۸۸ تا ۸۰۲ پ.م. - آشوریان پیشرفت مهمی بسوی مشرق کردند اگر چه گمان نمیرود به اراضی اصلی غرب دست یافته باشند.
مضمون داستان سراسر افسانهٔ کتسیاس دربارهٔ سمیرامیس بدین قرار است: سمیرامیس که به وضع معجزهآسایی زاده شده بود و توسط الهه سوری[14] در کتو[15] رها شده بود بوسیلهٔ کبوتران تغذیه میشد که شبانان وی را یافته و به سیما سردار آشوری دادند. از آن پس وی زن ساتراپ اننا[16] شد و به اتفاق وی در لشکرکشی ینن علیه باکتریا شرکت جست و اندرزهایی داد که چگونه باکتریا را مسخر سازند. ینن پادشاه[17] سمیرامیس را زن خویش کرد و وی پسری بنام نین[18] برای وی آورد. پس از مرگ ینن سمیرامیس فرزند خود نین[19] از مسند حکومت طرد کرد و بابل را بنا کرد و تصویر خویش را بر صخرهٔ بغستان[20] نقر کرد و لیبی و حبشه و مصر را مطیع خویش ساخت و مجدداً در باکتریا و هندوستان جنگ کرد و به نیرنگ پسر خویش را اسیر عشق خویش ساخت…
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.