ابوطالب
عموی محمد بن عبدالله / From Wikipedia, the free encyclopedia
عبدمناف یا عمران فرزند عبدالمطلب که به ابوطالب نیز شهرت یافتهاست، پدر علی بن ابیطالب و عموی محمد — پیامبر اسلام — است. او بزرگ خاندان آل ابیطالب است و منصب سقایت و رفادت از مهمانان کعبه را عهدهدار بود. وی به جهت انتصاب به فرزند بزرگش طالب، به کنیه «ابوطالب» شهرت یافتهاست. در خصوص تاریخ دقیق ولادت ابوطالب، گزارش مشخصی وجود ندارد، اما ابن حجر در الاصابه، ولادتش را ۳۵ سال قبل از عامالفیل (۵۳۵ میلادی) گزارش میکند؛ با این وجود او را هشتاد و چند تا نود ساله توصیف کردهاند. او در سال هشتم عامالفیل، محمد هشت سال را کفیل شد و تا پایان عمر خویش، در حمایت از محمد سخت کوشید. تاریخ درگذشت ابوطالب را ۶۲۰ میلادی/سال ۱۰ بعثت گزارش شدهاست. سن وی در هنگام درگذشت، هشتاد و چند ساله تخمین زده میشود. بر پایه گزارشی سن وی در هنگام درگذشت ۹۰ سال بودهاست. در سال درگذشت ابوطالب، اختلافی گزارش نشدهاست و منابع تنها در پس و پیش بودن درگذشت ابوطالب و خدیجه در این سال دچار اختلاف هستند. او را همچون پدرش عبدالمطلب در منطقه حجون مکه که امروز به قبرستان ابوطالب مشهور است به خاک سپردند.
ابوطالب بن عبدالمطلب | |
---|---|
زادهٔ | ۳۵ پیش از عامالفیل (۵۳۵ میلادی) مکه (شبهجزیره عربستان) |
درگذشت | ۱۰ بعثت (در ۹۰ سالگی) مکه |
آرامگاه | گورستان ابوطالب (مکه) |
محل زندگی | مکه |
دیگر نامها | عبدالمناف، عمران |
پیشه | تجارت |
شناختهشده برای | عمو و حامی محمد، پدر علی و رئیس قبیله بنیهاشم |
کارهای برجسته | حمایت از محمد و مسلمانان، فرمان ساخت کعبه پس از تخریب بر اثر سیل |
عنوان | شیخالابطح، سیدالبطحاء، رئیس مکه و شیخ قریش |
همسر(ها) | فاطمه بنت اسد |
فرزندان | طالب، عقیل، جعفر، علی، جمانه، ام هانی (فاخته)، ام طالب |
والدین | عبدالمطلب (پدر) فاطمه (مادر) |
خویشاوندان | خاندان ابوطالب |
از ابوطالب در ماجرای سفر تجاری کاروان قریش و همراهی محمد با ابوطالب در این سفر یاد شدهاست. در این سفر، وقتی کاروان به بصری میرسد، ملاقاتی با راهبی مسیحی به نام بحیرا صورت میگیرد که منجر میشود ابوطالب محمد را به مکه بازگرداند. برخی منابع آوردهاند که ابوطالب نیز همراه با محمد به مکه بازگشت. پیشنهاد امین شدن محمد برای اموال خدیجه و پس از آن ازدواج با او، از اقدامات ابوطالب بودهاست. پس از بعثت محمد به پیامبری، قریش بر محمد هجمههایی وارد کردند اما ابوطالب با وجود آنکه در ظاهر اعتقادی به سخنان محمد نشان نمیداد، سرسختانه از او حمایت میکرد. قریشیان مخالف، بارها و با پیشنهادهای مختلفی، قصد در تغییر نظر ابوطالب کردند اما موفق به این امر نشدند. در سال هفتم و پس از بالا گرفتن دعوت محمد و شدت گرفتن مخالفتها با محمد در مکه، مخالفان اسلام تصمیم گرفتند تا پیامبر اسلام را به قتل برسانند؛ اما با مخالفت ابوطالب، این تصمیم منصرف شدند و در نتیجه تحریمهایی علیه بنیهاشم و مسلمانان وضع نمودند. در همین خصوص، ابوطالب با همراهی محمد، تمام مسلمانان را در خارج از مکه و در مکانی که بعدها به شعب ابیطالب شهرت یافت، جمع کرد.
منابع در خصوص مسلمان بودن یا نبودن ابوطالب دچار اختلاف هستند. تمام منابع شیعی و برخی از منابع سنی مذهب، گزارشهایی در خصوص ایمان ابوطالب در باطن به محمد و اسلام آوردهاند. با این وجود، بسیاری از منابع سنی مذهب، او را غیر مؤمن به اسلام گزارش کردهاند که در حالت شرک از دنیا رفتهاست. در خصوص ایمان یا عدم ایمان او استدلالهای فراوانی شدهاست. سجاد — امام چهارم شیعیان — در استدلالی برای اثبات ایمان ابوطالب میگوید: «در شگفتم که چطور مردم در ایمان ابوطالب تردید دارند در حالی ک هیچ زن مسلمانی نباید بعد از گزینش اسلام در حباله و عقد شوهر غیر مسلمان خود باشد و فاطمه بنت اسد از اولین زنان مسلمان است و در نکاح ابوطالب از دنیا رفت.»