سرطانشناسی یا تودینهشناسی[1] یا اُنکولوژی (به انگلیسی: Oncology) از دو واژهٔ یونانی تشکیل شدهاست؛ اُنکوس (ὄγκος) به معنی توده و پسوند لوژی (λογία) به معنی شناختن. سرطانشناسی شاخهای از رشتهٔ پزشکی است که در مورد تومورها و سرطان مطالعه میکند. پزشک متخصص در این رشته را سرطانشناس یا تودینهشناس یا انکولوژیست مینامند. در میان عامه مردم به آن دکتر سرطان نیز میگویند. اونکولوژی با موارد زیر سر و کار دارد:
- تشخیص هر نوع سرطان در یک شخص با اندازهگیری زیستنشانگرها، نمونهبرداری، تصویربرداریهای مختلف و اسکن رادیوایزوتوپ
- معالجه (شامل عمل جراحی، شیمیدرمانی، پرتودرمانی و هرگونه اقدام پزشکی دیگر)
- پیگیری وضعیت بیمار سرطانی بعد از مداوا (معاینه، آزمایش، اسکن و تصویربرداری)
پیشه | |
---|---|
نامها | اُنکولوژی |
نوع پیشه | تخصص |
زمینههای فعالیت | درمانی |
توصیف | |
مهارتها | دکترای حرفهای پزشکی سپس متخصصی سرطان |
تحصیلات موردنیاز |
|
زمینه کاری | بیمارستانها، مراکز تحقیقات سرطان، پاراکلینیک ها، کلینیکهای فوق تخصصی |
کارهای وابسته | دکترای حرفه ای بهداشت و ایمنی، متخصص تغذیه |
تمرکز | سرطان |
---|---|
زیرشاخه(ها) | پزشکی سرطان، رادیولوژی سرطان، جراحی سرطان |
آزمایشهای مهم | نشانگر تومور ها، فناوری صحنه سازی، سیتی اسکن، امآرآی |
متخصص | سرطان شناسی، متخصص بیماری های عفونی، هماتولوژی، پزشکی سیستم تنفسی و ریه، متخصص ریه |
تشخیص
در تاریخچه پزشکی این پدیده در واقع یک ابزار غربالگری مهم است. برخی از علائم نظیر (خستگی، کاهش وزن،کم خونی ناگهانی، تب با منشأ ناشناخته، پدیدههای پارانئوپلاستیک و سایر علائم) ممکن است برخی از علائم مهم سرطان باشند که برای جلوگیری از بدخیمی سرطان باید جلوی آن را گرفت. گاهی اوقات، معاینه و رفتن پیش پزشک ممکن است جلوی بدخیم شدن شرایط را بگیرد. روشهای تشخیصی عبارتند از: بیوپسی یا رزکسیون؛ این روشه، راههای درمانی مرسومی هستند که به وسیله آنها میتوان تودههای نئوپلاستیک مشکوک را به طور جزئی یا کامل حذف کرد و توسط پاتولوژیست برای تعیین بدخیمی و نوع سرطان از آنها استفاده کرد. در حال حاضر این روش نوعی استاندارد طلایی برای تشخیص سرطان محسوب میشود و در هدایت و مدیریت بیماری (نظارت فعال، جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی یا ترکیبی از این موارد) بسیار مهم است. [4] آندوسکوپی، دستگاه گوارش فوقانی یا تحتانی، سیستوسکوپی، برونکوسکوپی، یا نازندوسکوپی همگی در کنار این روش درمانی مورد استفاده قرار میگیرند. برای شناسایی مناطق مشکوک به بدخیمی و در صورت لزوم بیوپسی باید از این روش و ابزارها با هم استفاده کرد. ماموگرافی، اشعه ایکس، سی تی اسکن، اسکن MRI، سونوگرافی و سایر تکنیکهای رادیولوژیکی برای تعیین محل و هدایت بیوپسی مهم است. سینتی گرافی، توموگرافی کامپیوتری با انتشار تک فوتون (SPECT)، توموگرافی پوزیترون (PET) و سایر روش های پزشکی هستهای برای شناسایی مناطق مشکوک به بدخیمی غدد سرطان مهم است.
منابع
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.