ایدهآلسازی (فلسفه علم)
From Wikipedia, the free encyclopedia
ایدهآلسازی (به انگلیسی: Idealization)، فرایند بهکارگیری یک روشِ پنداریاست که در آن؛ مدلهای علمی در مورد پدیدههای مدلسازیشده که در حقیقت به شدت نادرست و با واقعیت ناسازگار هستند، برای کمک به درک یا حل موضوع مورد گفتگو، واقعیت فرض میشوند. به سخنی دیگر: ایدهآلسازی نخست تعیین میکند که پدیدهٔ مدلسازیشده نمونهٔ تقریبی یک «حالت ایدهآل» باشد، و سپس از روی آن مدل، پیشبینی بر آن اساس ایدهآل صورت میگیرد.
اگر تقریب سازی دقیق باشد، مدل دقت پیشبینی بالایی خواهد داشت؛ به عنوان مثال، معمولاً لازم نیست برای مقاومت هوا که در تعیین شتاب یک توپ بولینگ رها شده، مقاومت هوا نیز به حساب آید وگرنه کار را پیچیدهتر خواهد کرد. در این مورد، مقاومت هوا در ایدهآلسازی صفر به حساب آمدهاست. اگر چه این نادیدهگیری «کاملاً» درست نیست، ولی این یک تقریب خوب است، چرا که اثر آن نسبت به گرانش ناچیز است.
ایدهآلسازی میتواند یک پیشبینی را ممکن سازد که در غیر این صورت نمیتوانست امکانپذیر باشد. به عنوان مثال، آن تقریب از مقاومت هوا که صفر فرض شدهبود، تنها گزینه قبل از تدوین قانون نیروی پسار بود که امکان محاسبه نیروی پسار را فراهم ساخت. گفتگوها و مباحث پیرامون یک مدل ویژه میتواند در بارهٔ سودمندی و مناسب بودن آرمان انگاریهای مختلف باشد.