گرمازدگی
از ویکی‌پدیا، دانشنامه آزاد
گرمازدگی (به انگلیسی: Hyperthermia) عدم توانایی بدن در دفع گرما و افزایش دمای درون بدن به حدود چهل درجه سانتی‌گراد است که به علت فعالیت شدید یا گرمای هوا ایجاد می‌شود.[۲] به عبارت دیگر گرمازدگی به هم خوردن تعادل در مکانیسم‌های تنظیم دمایی بدن است و تولید گرما در بدن، به‌علت افزایش شدید حرارت محیط و ناتوانی در دفع حرارتِ ایجاد شده، باعث گرمازدگی می‌شود.
| Hyperthermia گرمازدگی | |
|---|---|
| نام دیگر | overheating |
 | |
| دماسنج پزشکی که تب ۳۸٫۷ درجه سلسیوس (۱۰۱٫۷ درجه فارنهایت) را نشان می‌دهد. | |
| تخصص | مراقبت‌های ویژه پزشکی |
| نشانه‌ها | کاهش تعریق، سرگیجه، دلیریوم، کاهش فشار خون، افزایش ضربان قلب و تنفس، نشانه‌های دهیدراتاسیون |
| عوارض | از کار افتادگی عضور، ناهشیاری |
| علت | Heat stroke[۱] |
| عوامل خطر | قرار گرفتن در گرما یا رطوبت زیاد، فعالیت بدنی شدید، پوشیدن تجهیزات حفاظتی شخصی که بدن را می‌پوشاند |
| روش تشخیص | بر پایه نشانه‌ها یا دمای بدن بالای ۳۷٫۷ درجه سلسیوس (۹۹٫۹ درجه فارنهایت) |
| تشخیص افتراقی | تب |
| پیشگیری | حفظ دمای طبیعی بدن، نوشیدن منظم مایعات، استراحت منظم |
| درمان | کم: دور ماندن از محیط‌های گرم، نوشیدن آب، استفاده از کولر و پایین‌آورنده رطوبت شدید: تزریق وریدی مایعات، شست‌وشوی معده با آب‌نمک سرد، همودیالیز، گذاشتن بدن در یخ |
| طبقه‌بندی و منابع بیرونی | |
گرمازدگی به راحتی قابل پیشگیری است. در صورت بروز افزایش دمای شدید به فوریت‌های پزشکی و درمان فوری برای جلوگیری از آسیب‌های جدی یا مرگ نیاز است.
گرمازدگی کلاسیک
فرم کلاسیک گرمازدگی بیشتر در سنین بالا و در بیماران قلبی وعروقی، بیماری‌های مزمن، بیماری‌های روانی، معلولان، افراد چاق ، افرادی که به هر دلیل دچار کاهش آب بدن شده‌اند افراد معتاد به الکل و استفاده کنندگان از بعضی داروها پس از چند روز تماس با هوای گرم که امکان تهویه مناسب محیط هم نباشد اتفاق می‌افتد.
گرمازدگی فعالیتی
فرم فعالیتی گرمازدگی در سنین پائین‌تر و به دنبال فعالیت‌ها و ورزش‌های سنگین در آب و هوای گرم (مانند کسانی که مسافت زیادی می‌دوند، بازیکنان فوتبال و…) و در شرایط کمبود آب بدن اتفاق می‌افتد.[۳]
علّت
- فعّالیّت زیاد در گرما
- پوشش زیاد در هوای گرم
- نداشتن تراز گرمایی (گرچه هنگام سرما نیز گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر بروز گرمازدگی هست)[۴]
بیشترین علّت مربوط است به قرار گرفتن در محیطی با گرمای بیش از ۴۰٫۶ درجهٔ سانتی‌گراد (۱۰۵٫۱ درجهٔ فارنهایت) و واکنش‌های جانبی به مواد مخدر.
نشانه‌ها
- افزایش دمای بدن
- سردرد
- سرگیجه و منگی
- حال بد و بی‌اشتهایی
- تشنگی بسیار
- تپش قلب
- تند نفس کشیدن
- تعریق بسیار و پوست رنگ‌پریده و نمناک
- شل‌شدگی بسیار ماهیچه‌ای
نشانه‌ها در همهٔ سنین یکسان است، امّا کودکان، سالمندان، زنان باردار و کسانی که بیماری‌های جدّی دارند، آسیب‌پذیرتر هستند.[۲]
پیامدها
ناهماهنگی‌های حاصل از گرمازدگی به سه دسته تقسیم می‌شود:
اقدامات اولیه
- فرد گرمازده را به جای خنک منتقل کنید.
- لباس‌های اضافی را درآورید.
- به او مقدار زیادی آب بدهید.
- پوست را با اسفنج یا اسپری با آب نمناک خنک کنید.
- در کنار فرد بمانید تا حالش بهتر شود و هر چند دقیقه یک بار چک کنید آیا سرعت تنفس یا ضربان قلبش کمتر شده است یا نه
- معمولاً پس از نیم ساعت باید حال فرد بهتر شود.[۲]
پیشگیری
- مقدار زیادی آب خنک بنوشید به‌خصوص اگر در گرما ورزش می‌کنید.
- در روزهای بسیار گرم بین ساعت‌های ۱۱ صبح تا سه بعدازظهر حتی الامکان بیرون نروید
- حتی‌الامکان زیر تابش مستقیم آفتاب نمانید
- پوست خود را مرتب با آب خنک کنید
- دوش آب سرد بگیرید
- لباس گشاد و به رنگ روشن بپوشید
- در ورزش افراط نکنید
- در هوای خیلی گرم از نوشیدن الکل حتی الامکان پرهیز کنید[۲]
در هوای گرم به چه چیز نیاز است:
- همراه داشتن مقدار کافی آب برای نوشیدن و خنک کردن پوست
- پوشش مناسب: لباس گشاد به رنگ روشن و کلاه لبه‌دار
- کرم‌های ضد آفتاب وسیع‌الطیف (که از هر دو پرتو ماوراء بنفش A و B محافظت می‌کنند) با درجه محافظت (SPF) سی به بالا
- عینک آفتابی مناسب که کناره‌های چشم را محافظت کند، محافظت صد در صد در مقابل پرتو ماوراء بنفش بدهد و UV ۴۰۰ باشد. برای اطمینان از مرغوبیت عینک می‌توانید به نشان استاندارد اتحادیه اروپا (CE) یا آمریکا (ANSI) اعتماد کنید.[۲]
منابع
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.