فیلمنامهنویس، تهیه‌کننده، نویسنده، و کارگردان لهستانی From Wikipedia, the free encyclopedia
کشیشتف پیوس زانوسی (لهستانی: Krzysztof Pius Zanussi؛ تلفظ لهستانی: [ˈkʂɨʂtɔf]؛ زادهٔ ۱۷ ژوئن ۱۹۳۹) که در برخی منابع فارسی به اشتباه به‌صورت «کریستف زانوسی» و «کریشتف زانوسی» هم نوشته شده‌است، مؤلف، کارگردان، تهیه‌کننده و فیلمنامهنویس مشهور لهستانی است.
کشیشتف زانوسی | |
|---|---|
 زانوسی در سال ۲۰۲۰ | |
| نام هنگام تولد | کشیشتف پیوس زانوسی |
| زادهٔ | ۱۷ ژوئن ۱۹۳۹ (۸۵ سال) |
| ملیت | لهستانی |
| محل تحصیل | مدرسه ملی فیلم ووچ |
| سال‌های فعالیت | ۱۹۵۸ تاکنون |
کشیشتف زانوسی اندکی پیش از آغاز جنگ جهانی دوم در هفدهمین روز از ششمین ماه میلادی سال ۱۹۳۹ در ورشو به دنیا آمد.[1] در بیست سالگی تحصیل در رشته فیزیک در دانشگاه ورشو را به اتمام رساند و پس از آن به فلسفه روی آورد و پس از سه سال تحصیل در دانشگاه یاگیلونیا واقع در شهر کراکوف، به دلیل تصمیم دانشگاه مبنی بر تعطیلی موقت این رشته آن را نیمه‌کاره رها ساخت. در پی آن، به دلیل دلبستگی به هنر و ادبیات، تحصیلاتش را در رشته کارگردانی در مدرسه عالی فیلم، تلویزیون و تئاتر در شهر ووچ به مدت پنج سال ادامه داد و در سال ۱۹۶۷ میلادی دوره کارشناسی ارشد این رشته را نیز به پایان رسانید.[2]
وی نخستین فیلم بلند سینمایی‌اش را در آخرین سال تحصیل و با عنوان «مرگ کشیش» ساخت. با همین فیلم در جشنواره‌های ونیز، مانهایم و مسکو موفق به دریافت چندین جایزه شد. با پایان تحصیلات، نخست در گروه موسوم به فیلم‌سازان آماتور به فعالیت پرداخت و پس از چهار سال به معاونت اتحادیه فیلم‌سازان لهستان برگزیده شد. از سال ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۳ میلادی در این سمت مشغول به کار بود و همزمان به کار نویسندگی و کارگردانی می‌پرداخت. او همچنین طی سال‌های ۱۹۷۹–۱۹۷۵ میلادی سرپرستی شورای فدراسیون انجمن‌های نقد فیلم لهستان را عهده‌دار بود. زانوسی از سال ۱۹۸۰ میلادی و به موازات گسترش دامنه فعالیت‌هایش ابتدا مدیر هنری و پس از آن مدیر کل استودیوی فیلم تـُر بوده‌است. وی در سال ۱۹۹۰ میلادی به مدیریت فدراسیون اروپایی کارگرانان فیلم دانشگاه سیلسیا در شهر کاتوویتسه گردید. او همچنین در آکادمی فیلم اروپا، هیئت علمی آکادمی هنرهای زیبا و ادبیات در واتیکان، انجمن جهانی قلم و انجمن نویسندگان لهستان نیز عضویت دارد. از میان دیگر مسئولیت‌های زانوسی می‌توان به فعالیت در کمیته فرهنگی واتیکان به عنوان مشاور اشاره نمود.[3]
دو دانشگاه کاتولیک ژان پل دوم در لوبلین در لوبلین و دانشگاه اوپوله در اوپوله به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۱۰ میلادی عنوان دکترای افتخاری خویش را به زانوسی اهدا کرده‌اند.
کشیشتف زانوسی تاکنون در کارنامه هنری خود کارگردانی ۲۶ فیلم بلند سینمایی و ۲۳ فیلم و سریال تلویزیونی و نیز تألیف ۱۳ کتاب را به ثبت رسانده است. او از فستیوال‌هایی چون لوکارنو، ماردل پلاته، روتردام و جشنواره فیلم فجر تهران برنده جوایزی شده‌است.[4] زانوسی یکی از کارگردانانی است که سبک و آثارش الگوی نسل معاصر کارگردانان لهستانی متعلق به موج نو قرارگرفته‌است. از برجسته‌ترین شاگردان زانوسی می‌توان به آگنیشکا هولاند اشاره کرد.
آثار زانوسی ترکیبی از فلسفه، ادبیات و هنر است. کشیشتف زانوسی از دوستان و همفکران نزدیک کریشتوف کیشلوفسکی بود و هر دو به یک نحله فکری و هنری در سینمای لهستان تعلق دارند که به سینمای معناگرا یا سینمای موج نو تعبیر شده‌است.[5][6] آثار وی همچنین با نگاهی انتقادآمیز به لایه‌های مختلف جامعه کمونیستی همراه است.[7] برای زانوسی، فیلم وسیله‌ای است برای بیان اندیشه‌ای خاص و همیشه صحنه، تصویر، مکان و زمان در درجه دوم اهمیت قرار دارند.[8] سناریوی اکثر فیلم‌هایش را خود نگاشته و در بسیاری موارد علاوه بر کارگردانی، تهیه‌کنندگی آن‌ها را نیز بر عهده داشته‌است. تعدادی از فیلم‌های زانوسی در خارج از لهستان و بیشتر در آلمان فیلم برداری و تهیه شده‌است، به همین دلیل نام اصلی بعضی از فیلم‌هایش به زبان آلمانی است.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
