From Wikipedia, the free encyclopedia
کرندوم (به انگلیسی: Corundum) یا کُرَندُن (به فرانسوی: Corindon) شکل بلورین اکسید آلومینیم (Al۲O۳) است که معمولاً دارای ناخالصی‌هایی از آهن، تیتانیم، وانادیم و کروم می‌باشد. سختی آن ۹ در مقیاس موس می‌باشد.
| کرندوم | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات کلی | |
| رده‌بندی | Oxide mineral – گروه هماتیت |
| فرمول شیمیایی (بخش تکراری) | Al 2O 3 |
| دسته‌بندی شرونتس-نیکل | 4.CB.۰۵ |
| دسته‌بندی دانا | ۴٫۳٫۱٫۱ |
| دستگاه بلوری | دستگاه بلوری شش‌گوشه |
| رده بلوری | Hexagonal scalenohedral (۳m) نماد هرمان-موگن: (۳ 2/m) |
| گروه فضایی | R۳c (No. 167) |
| ساختار بلوری | a = ۴٫۷۵ Å, c = ۱۲٫۹۸۲ Å; Z = ۶ |
| ویژگی‌ها | |
| رنگ | بی‌رنگ، خاکستری، طلایی-قهوه ای، قهوه‌ای؛ بنفش، صورتی تا قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، بنفش؛ ممکن است دارای ناحیه رنگی، ستاره‌دار عمدتاً خاکستری و قهوه‌ای باشد |
| رفتار بلوری | بلورهای شیب‌دار دو هرمی، جدولی، منشوری، لوزی شکل، توده‌ای یا دانه‌ای |
| دوقلویی | Polysynthetic twinning common |
| رَخ | None – parting in 3 directions |
| شکستگی | Conchoidal to uneven |
| Tenacity | Brittle |
| سختی موس | 9 (defining mineral)[1] |
| جلا | Adamantine to vitreous |
| رنگ خاکه | بی‌رنگ |
| شفافیت | شفاف، شفاف تا کدر |
| وزن مخصوص | ۳٫۹۵–۴٫۱۰ |
| ویژگی‌های ظاهری | Uniaxial (−) |
| ضریب شکست | nω = ۱٫۷۶۷–۱٫۷۷۲ nε = ۱٫۷۵۹–۱٫۷۶۳ |
| چندرنگ‌نمایی | None |
| نقطه ذوب | ۲٬۰۴۴ درجه سلسیوس (۳٬۷۱۱ درجه فارنهایت) |
| Fusibility | Infusible |
| انحلال‌پذیری | Insoluble |
| دگرگون به | مکن است روی سطوح به میکا تغییر کند و باعث کاهش سختی شود. |
| دیگر ویژگی‌ها | ممکن است زیر نور UV فلورسانس یا فسفری شود. |
| منابع | [2][3][4][5] |
| متغیرهای اصلی | |
| یاقوت کبود | هر رنگی به‌جز سرخ |
| یاقوت | سرخ |
| Emery | کرندوم گرانول سیاه کاملاً با مگنتیت، هماتیت، یا hercynite مخلوط شده‌است. |
از دستهٔ کانی‌ها بوده، گونه‌های شفاف و رنگین آن جزء سنگهای قیمتی می‌باشد. رنگ قرمز آن یاقوت سرخ و رنگ کبود آن یاقوت کبود نامیده می‌شود. همچنین رنگ‌های زرد، سبز، صورتی، آبی و نارنجی و حتی بی‌رنگ و شفاف نیز دارد.
در نوعی از کرندوم به دلیل وجود ناخالصی دی‌اکسید تیتانیوم (TiO2) یا روتیل، در حالت تراش خورده و صیقلی و زیر نور، ستاره‌ای شش پر مشاهده شده که به آن ستاره پران گویند.
نام کرندوم احتمالاً از هندی قدیمی Kauruntaka گرفته شده‌است. منشأ تشکیل آن دگرگونی مجاورتی و ناحیه‌ای است. امروزه در آزمایشگاه و صنعت به صورت مصنوعی ساخته شده و کاربردهای فراوانی دارد. این ماده در برابر محدودهٔ نور از فرابنفش تا فروسرخ شفاف است.
کاربرد: به دلیل سختی زیاد در ابزار برش و صیقل، کاغذ سمباده، حفاری و تراش سنگهای ظریف کاربرد دارد. در مواردی که ابزار مقاوم به خش نیاز باشد، مانند قطعات اپتیک، عدسی، منشور، شیشه‌های ضدخش (شیشهٔ ساعت). در ماهواره‌ها، فضاپیما و قطعات لیزر از این ماده استفاده می‌شود.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
