گونه‌ای پای‌افزار است که معمولاً هم پا و هم قوزک پا را می‌پوشاند From Wikipedia, the free encyclopedia
چکمه یا بوت (همچنین پوتین یا موزه) گونه‌ای پای‌افزار است که معمولاً هم پا و هم قوزک پا را می‌پوشاند. برخی چکمه‌ها تا زانو و گاه تا بالای ران را هم می‌پوشانند. چکمه‌ها هم به دلیل کارکردشان و هم به دلایل استایل و مد پوشیده می‌شوند.
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
پاشنه چکمه‌ها معمولاً به گونه‌ای ساخته می‌شود که از بقیه کف چکمه قابل تشخیص باشد. چکمه‌ها در آغاز برای استخدام اسب سواران و سپاهیان درست شده بودند ولی امروزه چکمه‌های زیادی نیز برای زیبایی و مد به ویژه برای بانوان ساخته می‌شود.
بر اساس تصاویری که در غاری در اسپانیا از یک مرد و زن که چکمه‌هایی از جنس چرم و خز به پا داشتند، به دست آمده، قدمت چکمه حدود ۱۸ هزار سال قبل از میلاد مسیح تخمین زده شده‌است. در نقاشی‌های دوران باستان نیز افرادی که در سرزمین‌های سردسیر مانند روسیه می‌زیستند، نوعی کفش پوستی به پا داشتند که چیزی شبیه چکمه‌های امروزی می‌باشد. چکمه‌های اولیه از ساق، کفی و رویه مجزایی تشکیل شده بودند که به یکدیگر دوخته شده بود.[1] یافته‌های باستان‌شناسی نیز از استفاده پارسیان باستان از کفش‌هایی مشابه پرده برداشته است که احتمال می‌رود کاربرد آن چکمه‌ها بیشتر توسط نظامیان مرد آنان بوده باشد.[2][3]
در مشاغل مختلف برای بالا بردن ایمنی در هنگام کار از چکمه استفاده می‌شود.
اگرچه کاربرد اصلی بوت برای مشاغلی چون ماهیگیری در نظر گرفته می‌شد اما امروزه بیشتر مدل‌های آن به عنوان پوشاک نیز شناخته می‌شوند. کاربرد اصلی بوت در صنعت برای پیشگیری از آسیب و کاهش قدرت افتادن چیزها روی پا هنگام‌حوادث یا برای پیشگیری از عبور مایعات و رسیدنشان یا در مواردی برای عایق حرارتی یا غیره بوده‌است.[4]
چکمه‌ها معمولاً با جوراب یا جوراب ساق‌بلند پوشیده می‌شوند تا از ایجاد چروک و آسیب و جذب عرق پیشگیری شده و به بهبود چسبندگی پا در داخل چکمه یا عایق‌سازی پا در برابر سرما منجر شود.
چکمه‌هایی که برای راه‌رفتن در میان برف، آب کم عمق و گل طراحی شده‌اند، ممکن است از یک طرح ویژه دوخته شده (با استفاده از چرم، لاستیک، بوم یا مواد مشابه) برای جلوگیری از ورود آب، برف، گل یا خاک از میان شکاف‌ها ساخته شده باشند. برخی دیگر نیز تا باسن بالا آمده و مخصوص ماهیگیری هستند. چنین چکمه‌هایی همچنین ممکن است برای گرما نیز عایق بندی شوند. اگرچه که استفاده اصلی چکمه‌های بلند توسط صنعت صورت می‌گیرد.[5][6]
چکمه‌های کار برای محافظت از پاها و عضلات در صنعت نیز به کار رفته‌اند. برای محافظت از کارگران در برابر مواد شیمیایی، در برابر خطرات سایت ساخت‌وساز و محافظت از پاها در برابر سرمای شدید (مثلاً با چکمه‌های عایق یا بادی برای استفاده در قطب جنوب) نیز از چکمه استفاده شده‌است.[7][8]
چکمه‌های تخصصی دیگری نیز برای گونه‌هایی از ورزش‌ها، به ویژه اسب‌سواری، اسکی، اسنوبورد، اسکیت روی یخ، و ورزش در شرایط مرطوب طراحی شده‌اند.
چکمه در اصل وام‌واژه‌ای ترکی به معنای «چیزی که کشیده می‌شود» است. گاهی در زبان عامیانه به چکمه، پوتین نیز گفته می‌شود. در زبان پارسی از واژه‌های جَمشاک و پاژنگ به عنوان معادل و برابر چکمه یا پوتین استفاده می‌شود.[9]
در چند سال اخیر واژه فرانسوی بوت (فرانسوی: la botte) نیز به دلیل افزایش محبوبیت میان برخی در میان مردم عامه در ایران رایج شده‌است.
بوت بلند یا بوت ران گونه‌ای بوت است که به‌طور معمول تا بالای زانو یا وسط ران کشیده می‌شود. کاربرد این بوت‌ها امروزه بیشتر برای صنعت مد است.[10][11]
این نوع بوت اگرچه کاربرد در صنایع هم دارد و فشن‌گانه و تبلیغی را نیز یادآوری می‌کند اما امروزه کاربردی فراوان در مد و زیبایی و فشن دارد. با این حال در صنعت مد بیشتر برای موارد دارای پاهای کشیده پیشنهاد می‌شود.[10][11]
چکمه‌های کابوی در دهه ۱۸۰۰ میلادی در دشت‌ها و بیابان‌های غرب میانه و دوردست غرب ایالات متحده پدیدار شدند؛ با این حال آن‌ها از چکمه‌هایی به سبک واکورو که در دهه ۱۶۰۰ میلادی از اسپانیا به آمریکا وارد شدند، الهام گرفتند. چکمه‌های کابوی به طور سنتی بلند هستند و برای کمک به سفت نگه‌داشتن پا در رکاب ساخته می‌شدند. افزون بر این، دارای پاشنه‌های زاویه‌دار هستند که به چسباندن پا به رکاب کمک می‌کند تا از لیز خوردن آن نیز پیشگیری کند. دوخت روی چرمی بیرونی چکمه‌ها نیز یک هدف سودمند را دنبال می‌کند؛ پیشگیری از تا شدن بدنه اصلی چکمه.[12]
بوت‌ها در سیاست، فرهنگ و ادبیات نقش داشته‌اند. بوت‌ها در نشانشناسی در کشورهای اروپایی وجود دارند. بستگی میان استفاده سیاسی از چکمه ممکن است به دلیل بهره‌گیری شوالیه‌های غربی از چکمه‌ها بوده باشد. همچنین در ادبیات و زبان امروزی انگلیسی نیز ممکن است برای اشاره به کارهای گوناگون از چکمه مثال زده شود.[13]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
_(16612274402).jpg)
