واکه پسین بسته گردنشده

واکهٔ پسینِ بستهٔ گردنشده (به انگلیسی: Close Back Unrounded Vowel) گونه‌ای واکه است که در برخی از زبان‌های گفتاری به کار برده می‌شود. نماد این واکه در الفبای آوانگاری بین‌المللی ⟨ɯ⟩ است.^[1]

واکهٔ پسینِ بستهٔ گردنشده
ɯ
تصویر
شماره IPA	316
کدبندی
محتوا (اعشاری)	ɯ
یونیکد (شانزدهتایی)	U+026F
الفبای آوایی	M
کیرشنبام	u-
نمایش بحث ویرایش

الگو:IPA vowels

ویژگی‌ها

• این واکه از نظر بلندی (Vowel Height) بسته است، بدین معنا که برای ایجاد آن زبان باید نزدیک به سقف دهان قرار گیرد، بدون آنکه آن اندازه تنگی ایجاد کند که همخوان شمرده شود.
• همچنین از نظر برگشتی (Vowel Backness) پسین به‌شمار می‌آید، بدین معنا که برای ایجاد آن زبان باید در پَسِ دهان قرار گیرد، بدون آنکه آن اندازه تنگی ایجاد کند که به عنوان همخوان دسته‌بندی شود. واکه‌های پسینِ گردنشده به مرکزی بودن تمایل دارند، یعنی اغلبِ آنها در حقیقت پسین‌گون‌اند.
• این واکه گردنشده است، یعنی لب‌ها در هنگام ادای آن گرد نمی‌شوند.

نمونه‌ها

زبان		واژه	IPA	معنی
آنچه‌ای[2]		eu	[ɯ]	دیدن
ترکی آذربایجانی		bahalı	[bɑhɑˈɫɯ]	گران
باشقیری		ҡыҙ/qyž	[qɯð]	دختر
چینی	گویش آموی	豬/tu	[tɯ]	خوک
	چینی وو	父/vu	[vɯ]	پدر
	چینی شیانگ	火/xu	[xɯ]	آتش
زبان تاتارهای کریمه		canım	[dʒanɯm]	لطفاً
انگلیسی	آفریقایی-آمریکایی[3]	hook	[hɯ̞k]	قلاب
	منطقهٔ تایدْواتِر[4]
	کالیفرنیا[5]	goose	[ɡɯˑs]	غاز
	نیوزلند[6][7]	treacle	[ˈtɹ̝ i:kɯ]	تریاق
	برخی از گویشوران فیلادلفیا[8]	plus	[pɫ̥ɯs]	بعلاوه
	آفریقای جنوبی[9]	pill	[pʰɯ̞ɫ]	قرص
استونیایی[10]		kõrv	[kɯrv]	گوش
ایرلندی	اولستر	caol	[kʰɯ:l̪ˠ]	باریک
ژاپنی[11]		空気 / kūki	[kɯ:ki]	هوا
کره‌ای[12]		음식 飮食 eumsik	[ɯ:mɕik̚]	غذا
کردی	کُرمانجی	tirş	[tˤɯɾʃ]	ترش
	سورانی	ترش/tirš
قرقیزی		кыз/qyz	[qɯz]	دختر
پرتغالی	اروپایی[13]	pegar	[pɯ̞ˈɣäɾ]	نگه داشتن
گِیْلیکِ اسکاتلندی		caol	[kʰɯ:l̪ˠ]	لاغر
تامیلی		அழகு/aḻagu	[əɻəgɯ]	زیبایی
تایلندی	[14]معیار	ขึ้น/kun	[kʰɯn˥˩]	بالا رفتن
ترکی استانبولی[15]		sığ	[sɯ:]	سطحی
ترکمنی		ýaşyl	[jä:ˈʃɯl]	سبز
اویغوری		تیلیم/tulum	[tɯlɯm]	زبان من
ویتنامی		tư	[tɯ]	چهارم

جستارهای وابسته

• واکهٔ پسین باز
• واکهٔ پیشین باز
• واکهٔ پیشین بسته
• واکهٔ پسین بستهٔ گردشده

منابع

1. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Close Back Unrounded Vowel». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰.
2. Mid-vowels in Acehnese بایگانی‌شده در ۲۰۱۰-۰۷-۱۴ توسط Wayback Machine
3. Wells (1982), p. 557.
4. Wells (1982), p. 536.
5. Ladefoged (1999), pp. 42–43.
6. "NZE Phonology" (PDF). Victoria University of Wellington. p. 3.
7. Bauer & Warren (2004), p. 585.
8. Gordon (2004), p. 290.
9. Bowerman (2004), p. 936.
10. Asu & Teras (2009), p. 369.
11. Labrune (2012), p. 25.
12. Lee (1999), p. 122.
13. Cruz-Ferreira (1995), p. 91.
14. Tingsabadh & Abramson (1993), p. 24.
15. Göksel & Kerslake (2005:10)