بازتاب (به انگلیسی: reflex) فعالیتی است خودکار یا غیرارادی که ازطریق مدارهای عصبی نسبتاً ساده روی دهد، بی‌آنکه لزوماً شعور در آن دخالت داشته باشد.[1] مثال‌های معروف آن بازتاب ضربه روی کشکک، عطسه و رفلکس حلقی هستند.

Thumb
نحوه انجام واکنش غیرارادی در عضله‌ها

نام‌های دگر

  • رفلکس
  • ریفلکس
  • واکنش غیرارادی
  • عکس العمل انعکاسی
  • پاسخ فطری
  • پاسخ خودکار

انواع رفلکس

در برخی بیماری‌های عصبی رفلکس‌ها تضعیف، تشدید یا نابود می‌شوند، همچنین ارزیابی رفلکس‌ها در تعیین میزان کاهش هوشیاری و عمق کما مفید است. بسته به شدت، رفلکس‌ها از نامحسوس تا حاد بازشناسی می‌شوند. در انسان ۵ نوع بازتاب داریم:

  1. رفلکس‌های کششی یا عضلانی یا رفلکس وتر عمیق: اطلاعاتی در مورد یکپارچگی دستگاه عصبی مرکزی و محیطی ارائه می‌دهند. این اطلاعات را می‌توان با استفاده از الکترومیوگرافی (EMG) تشخیص داد. به‌طور کلی، رفلکس شدید/خفیف نشان دهنده یک مشکل دستگاه عصبی مرکزی/محیطی است. نمونه معروف آن، چکش کشکک زانو است.
  2. بازتاب وتری
  3. رفلکس‌های اعصاب مغزی (جدول زیر)
  4. رفلکس‌های دوران نوزادی مانند رفلکس مورو و رفلکس مکیدن
  5. سایر رفلکس‌ها مانند رفلکس گاستروکولیک
نامعصب حسیعصب حرکتی
Pupillary light reflexIIIII
Accommodation reflexIIIII
Jaw jerk reflexVV
رفلکس قرنیه یا blink رفلکسVVII
Glabellar reflexVVII
رفلکس دهلیزی-چشمیVIIIIII, IV, VI +
Gag reflexIXX

جستارهای وابسته

منابع

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.