هاسکالا

هاسکالا یا هسخلاه (به عبری: השכלה) در لغت به معنی بخردی و دانشوری است، و به‌ویژه به نوزایش فرهنگی یهودیان اشکنازی در مرکز و شرق اروپا گفته می‌شود؛ که در سده‌های ۱۸ و ۱۹ میلادی و در اثر روشن‌گری در اروپا پدید آمد. سردمدار این جریان نمایشنامه‌نویس، روزنامه‌نگار و دیپلمات‌زاده آمریکایی، مردخای مانوئل نوح بود، که برای میهنی در گراند آیلند نیویورک برای یهودیان می‌کوشید.

جستارهای وابسته

• زبان ییدیش
• موسی مندلسون
• سکولاریسم یهودی

منابع

• Resources> Modern Period> Central and Western Europe (17th\18th Cent.)> Enlightenment (Haskala) The Jewish History Resource Center – Project of the Dinur Center for Research in Jewish History, The دانشگاه عبری اورشلیم
• Rashi by Maurice Liber Discusses Rashi's influence on Moses Mendelssohn and the Haskalah.
• Jewish Virtual Library on Haskalah
• Dauber, Jeremy (2004). Antonio's Devils: Writers of the Jewish Enlightenment and the Birth of Modern Hebrew and Yiddish Literature. Stanford: Stanford University Press.
• Litvak, Olga (2012). Haskalah. The Romantic Movement in Judaism. New Brunswick, New Jersey, London: Rutgers University Press.
• Rasplus, Valéry "Les judaïsmes à l'épreuve des Lumières. Les stratégies critiques de la Haskalah", in: ContreTemps, n° 17, septembre 2006 (فرانسوی)
• Ruderman, David B. (2000). Jewish Enlightenment in an English Key: Anglo-Jewry's Construction of Modern Jewish Thought. Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Schumacher-Brunhes, Marie (2012). Enlightenment Jewish Style: The Haskalah Movement in Europe. Mainz: Leibniz Institute of European History (IEG). {{cite book}}: External link in |title= (help)
• Wodzinski, Marcin (2009). Haskalah and Hasidism in the Kingdom of Poland: a History of Conflict. Oxford: Littman Library of Jewish Civilization. ISBN 1-904113-08-7. (translated from Oświecenie żydowskie w Królestwie Polskim wobec chasydyzmu)