نهضت مهدیه (سودان)

نهضت مهدیه نبردی بود میان مهدیون سودانی به رهبری محمد احمد بن عبدالله که خود را مهدی موعود می‏‌خواند، و در ابتدا، نیروهای خدیوی مصر و سپس نیروهای بریتانیایی. پس از چهار سال شورشیان مهدیون با سقوط خارطوم حاکمیت عثمانی-مصری را سرنگون و کنترل سودان را در دست گرفتند. دولت مهدیه حملات ناموفق متعددی علیه همسایگان خود ترتیب داده و دامنه درگیری‏ها را تا امپراتوری ایتالیا، دولت آزاد کنگو و امپراتوری اتیوپی گسترش دادند. آنها همچنین با شورشهای داخلی مهمی هم مواجه شدند. نیروهای مصری-بریتانیایی سودان را مجددا در سال ۱۸۹۸ تصرف کردند و دولت مهدیه در پی شکست در نبرد ام درمان سقوط کرد. آخرین مقاومت سازماندهی شده از جانب مهدیون سال بعد خاتمه یافت و منجر به خلق سودان مصر و بریتانیا (۱۹۵۶-۱۸۹۹) شد، که به صورت دوژور یک حاکمیت اشتراکی امپراتوری بریتانیا و پادشاهی مصر بود و در آن بریتانیا به صورت دوفاکتو بر سودان تسلط داشت.^[۲]

نهضت مهدیه
تصویرسازی از نبرد ام درمان (۱۸۹۸)
تاریخ ۱۸۸۱ (۱۸۸۱)–۱۸۹۹ (۱۸۹۹) موقعیت سودان، مصر، اریتره، اتیوپی، اوگاندا نتایج پیروزی مصر و بریتانیا تغییرات قلمرو بریتانیا و مصر سودان را تحت عنوان سودان مصر و بریتانیا در مالکیت اشتراکی خود قرار دادند.
طرف‌های درگیر
امپراتوری بریتانیا  کانادا سلسله خدیوی مصر  ایالت آزاد کنگو امپراتوری اتیوپی (1885-1889)  ایتالیا[۱]	دولت مهدیه
فرماندهان و رهبران
ژنرال گوردون † Garnet Wolseley هربرت کیچنر Louis Napoléon Chaltin Yohannes IV † Oreste Baratieri Giuseppe Arimondi	محمد احمد المهدی (Died) عبدالله بن محمد †