نبرد سردره خوار

نبرد سردر خوار، نبردی بود که منجر به شکست اشرف افغان در جریان کمین بر ضد نیروهای نادرقلی هنگامی که در حال عقب‌نشینی در پی شکستش در مهماندوست بود روی داد. اشرف با جمع‌آوری نیروهایی که در مسیر خود قرار داشت، نیروی مبارزی با توان بیشتر را در اطراف بقایای نیروهای خونین خود جمع‌آوری کرد که حتی مردان کافی برای کمین کردن در یک گذرگاه باریک در شرق ورامین را در اختیارش قرار داد. در جریان این رویداد ۸۰۰۰ تن به همراه ۹ عراده توپ سبک به فرماندهی اسلام خان افغان فرماندار تهران از پادگان تهران به اشرف پیوستند تا شمار نیروهای اشرف به ۱۸۰۰۰ تن برسد.^[1]

نبرد سردر خوار
بخشی از جنگ‌های نادری
تیراندازان ایرانی
تاریخ ۱۷۲۹ میلادی موقعیت ایران نتایج پیروزی ایرانیان (کمین اشرف شکست خورد)
طرف‌های درگیر
وفادارن به صفویان	هوتکیان
فرماندهان و رهبران
نادرقلی	اشرف افغان (در میدان نبرد حاضر نبود)
قوا
نامشخص (نیروی پیاده: ۱۴۰۰۰ نفر)	۱۸۰۰۰ نفر
تلفات و خسارات
متوسط	سنگین همهٔ توپ‌ها و خواربار همراه

نبرد

اشرف، پنهانی توپ‌ها و تفنگداران در ارتفاعات و مسلط به گذرگاه برای تقویت و پاسداری از گذرگاه باریک قرار داد. او حتی جبههٔ قابل توجهی از سواره نظام را در پشت سر باقی گذاشت تا بتوانند بازماندگان از این کمین را به دست بیاورد. اما جاسوس‌های نادر به او در مورد طرح‌های اشرف در تنگهٔ خوار گزارش دادند. نادر که شخصاً فرماندهی را به عهده داشت، حملهٔ دوجانبه‌ای را با استفاده از تفنگداران و با حمایت توپخانه آغاز کرد، او افغان‌ها را در کمین خود قرار داد، و پشتونهای سرکش را در حالی که توپ‌ها و وسایلشان را رها کرده بودند مجبور به گریز کرد.

دژ چهارگوش ورامین به صورتی که توسط ژان دیولافوا دیده شده

پیامدها

در نتیجه این نبرد، مسیر پیشروی نادر به مرکز ایران و به سمت پایتخت، اصفهان باز شد. نادر، با این حال تصمیم گرفت تا مسیر طولانی تری را به سمت غرب به دلیل پشتیبانی برتر لجستیکی برگزیند. این کار منفعتی نیز داشت که باعث غافلگیری افغان‌های شکست خورده شد تا نتوانند مانع جدی‌ای برای پیشروی نادر به سمت اصفهان، تا زمانی که او به مورچه خورت که شهری در چند کیلومتری شمال اصفهان بود، دسترسی داشته باشد، شوند.

جستارهای وابسته

• نبرد مورچه خورت
• آزادسازی اصفهان
• نبرد زرگان

پانویس

1. لارودی، نادر پسر شمشیر، ۷۱.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «نبرد سردر خوار». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۸ فوریهٔ ۲۰۱۸.
• Michael Axworthy, The Sword of Persia: Nader Shah, from Tribal Warrior to Conquering Tyrant Hardcover 348 pages (۲۶ ژوئیه ۲۰۰۶) Publisher: I.B. Tauris Language: English شابک ‎۱−۸۵۰۴۳−۷۰۶−۸
• لارودی، نورالله (۱۳۸۸). نادر پسر شمشیر. تهران: پارسه. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۵۰۲۶-۵۶-۶.