میرزا حبیب خراسانی (زاده ۱۲۲۸ خورشیدی، ۱۲۶۶ هجری قمری - درگذشته ۱۲۸۷ خورشیدی، ۱۳۲۷ هجری قمری) از شاعران عارف و از روحانیان دانشمند خراسان بودهاست. نسب او از طریق جدش سید محمدمهدی خراسانی ملقب به شهید رابع به شاه نعمتالله ولی میرسد.
وی افزون بر کسب علوم دینی و فراگیری زبان فرانسه و عربی، به مقامات عالی عرفانی و معنوی دست یافت. در تزکیه نفس و تهذیب اخلاق و کردار نیکو، سر مشق اهل روزگار بود و ذوق شعری و استعداد درخشانی داشت.
اطلاعات اجمالی میرزا حبیب خراسانی, زادهٔ ...
بستن
دیوان شعر حبیب دارای قصایدی استوار و غزلیات شورانگیز و رندانهای است.
غزل معروف «گوهر خود را هویدا کن کمال این است و بس» که به اقتباس از صائب تبریزی سروده شده و غزل «هر شب من و دل تا سحر در کوچه دیوانه ها» از غزلیات مشهور او میباشد.
شعر معروف:
از داغ غمت هر که دلش سوختنی نیست | | از شمع رخت محفلش افروختنی نیست |
گرد آمده از نیستی این مزرعه را برگ | | ای برق مزن خرمن ما سوختنی نیست |
در طوف حریمش ز فنا جامهٔ احرام | | کردیم، که این جامه به تن دوختنی نیست |
و شعر معروفی که معمولاً اقطاب دراویش زمزمه میکنند
مرا پیر حقیقت جز علی نیست | | که هستی را حقیقت جز علی نیست |
مبین غیر از علی پیدا و پنهان | | که در غیب و شهادت جز علی نیست |
مجو غیر از علی در کعبه و دیر | | که هفتاد و دو ملت جز علی نیست |
همچنین غزل:
امروز امیر در میخانه تویی تو | | فریادرس ناله مستانه تویی تو |
مرغ دل ما را که به کس رام نگردد | | آرام تویی، دام تویی، دانه تویی تو |
در کعبه و بتخانه بگشتیم بسی ما | | دیدیم که در کعبه و بتخانه تویی تو |
دیوان حبیب بیش از ده بار چاپ شده است و چاپ مشهور ان توسط انتشارات زوار تهران و با مقدمه علی حبیب منتشر گشته است.
اخوان ثالث نیز شعری در مدح حبیب خراسانی دارد.
میرزا حبیب خراسانی در سال ۱۳۲۷ ق به طرز مشکوکی فوت میکند و برخی معتقد هستند که این مجتهد مشروطه خواه توسط برخی مجاهدان غیر دینی مشروطه طلب مسموم شده است. وی در نزدیکی مقبره علی بن موسی الرضا و اجداد خود میرزا هدایت الله شهیدی و سید محمدمهدی خراسانی که در راه اتحاد ملی و دفاع از مشهد و خراسان به قتل رسیده بود، مدفون است.
- سعید قانعی، مینا احمدی؛ اطلاعات عمومی معین؛ ۱۳۸۰؛ تهران
سیده فاطمه مر جلالی. کتاب دوم راهنمایی ادبیات
مقدمه دیوان میرزا حبیبالله خراسانی؛ ۱۳۵۲