معماران نیروی دریایی به طراحی کلی کشتی و پیشرانه آن از طریق آب توجه دارند.
مهندسان مکانیک نیروگاه اصلی پیشرانه، جنبه های تأمین نیرو و مکانیزاسیون عملکردهای کشتی مانند فرمان، لنگر انداختن ،جابجایی بار، گرمایش، تهویه، تهویه مطبوع ارتباطات داخلی و خارجی و سایر نیازهای مربوطه را طراحی‌‌‌‌می کنند. سیستم های تولیدبرق و توزیع برق به طور معمول توسط تامین کنندگان آنها طراحی‌‌‌‌می شوند. فقط نصب مسئولیت طراحی مهندس دریایی است.
مهندسی اقیانوس شناسی مربوط به فناوری مکانیکی، الکتریکی و الکترونیکی و محاسباتی است که برای پشتیبانی از اقیانوسشناسی به کار گرفته‌‌‌‌می شود، و همچنین تحت چتر مهندسی دریا قرار‌‌‌‌می گیرد، به ویژه در انگلیس، جایی که تحت پوشش همانسازمان حرفه ای، IMarEST قرار دارد.
مهندسی عمران برای یک محیط دریایی، طراحی و ساخت سازه های دریایی ثابت و شناور، مانند سکوهای نفتی و مزارع بادی دریایی، به طور کلی مهندسی فراساحل نامیده‌‌‌‌می شود.
رشته های مهندسی دریا چند سالی است که دارای تغییرات ساختاری در زیر شاخه های خود شده است و اکنون در دوره کارشناسی پیوسته در شاخه‌های زیر، موجود می‌باشد
- مهندسی دریا (مهندسی کشتی‌سازی سابق) که مهندس طراح و ناظر بر ساخت انواع شناورهای دریایی را پرورش می‌دهد.
- مهندسی ماشین‌آلات دریایی (این گرایش پیش‌تر به نام مهندسی موتورهای دریایی شناخته می‌شد که بعد از کارآموزی و گذراندن دوره های دریایی مورد نیاز به عنوان افسر 4 موتورخانه در کشتی کار کرده و به سِمت چیف اینجینیر ختم میشود)
- مهندسی دریا-دریانوردی (گرایش عرشه سابق که بعد از کارورزی و گذراندن دوره‌های دریایی موردنیاز به عنوان افسر 3 عرشه کار خود را شروع کرده و به درجه ملوان ختم میشود)
تحصیل در رشته مهندسی دریا در دوره کارشناسی در حال حاضر تنها از طریق کنکور ریاضی و فیزیک و نیز بدون کنکور (دانشگاه آزاد)
امکان پذیر است و دانشگاه های زیر این رشته را ارائه می‌دهند:
1.دانشگاه صنعتی شریف
2.دانشگاه صنعتی امیرکبیر
3.دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
4.دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر
5.دانشگاه خلیج فارس بوشهر
6.دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار
7.دانشگاه صنعتی مالک اشتر اصفهان
8.دانشگاه آزاد اسلامی واحد دلوار (شهید رییسعلی دلواری)
9.دانشگاه نوشیروانی بابل
مباحثی که در این رشته تدریس و بررسی میشود شامل موارد زیر است
خواص سیالات (مایع)
هیدرواستاتیک
هیدرودینامیک
پایداری و شناوری
سازه بدنه شناور
شناخت و تحلیل امواج
لازم به ذکر است که این رشته یک رشته حساس و مهم و به قولی "مادر" محسوب میشود زیرا امروزه حجم وسیعی از حمل و نقل بارها و مسافر از راه های دریایی انجام میشود و نیاز اصلی هر کشوری که راه های آبی دارد این است که توان تعمیر،ساخت و یا نگهداری شناورها را داشته باشد.
البته دریاها فقط به دلیل ارتباطشان با یکدیگر و ایجاد مسیرهای ترابری بسیار زیاد، دارای اهمیت نیستند. بلکه ماهی‌گیری و منابع طبیعی و معدنی زیر آب‌های دریا و تاثیر بسیار زیاد آب‌ها در شرایط آب و هوایی و ... نیز باعث اهمیت هرچه بیشتر این حوزه می‌گردد.
این موضوع در کشور ما ایران، از اهمیت خاص‌تری برخوردار است زیرا آب های وسیعی مانند دریای عمان، دریای خزر و خلیج فارس، موقعیت مهمی برای ما در منطقه هستند و وظیفه حفظ و حراست از آنها جز با شناورها و وظیفه استفاده از منابع زیر سطح آب جز با سازه‌های دریایی امکان پذیر نیست.
[۲]
