محمدعلی شیرازی (وزیر خارجه)

میرزا محمدعلی خان شیرازی وزیر امور خارجهٔ ایران در اوایل پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار است.

میرزا محمدعلی خان شیرازی
وزیر دول خارجهٔ ایران
دوره مسئولیت ۱۹ رمضان ۱۲۶۷ – دوشنبه ۱۸ ربیع‌الثانی ۱۲۶۸
پادشاه	ناصرالدین شاه قاجار
پس از	میرزا مسعود انصاری
پیش از	سعید مؤتمن‌الملک
سفیر ایران در فرانسه
پادشاه	محمدشاه قاجار
اطلاعات شخصی
زاده	۱۱۸۶ (قمری) شیراز، ایران
درگذشته	دوشنبه ۱۸ ربیع‌الثانی ۱۲۶۸ (قمری) ۲۰ بهمن ۱۲۳۰ خورشیدی تهران، ایران
ملیت	ایران
پیشه	سیاستمدار
محمداسماعیل استاد (پدر) حاج ابراهیم کلانتر میرزا ابوالحسن خان شیرازی

او پسر «محمداسماعیل استاد» و برادرزادهٔ میرزا ابوالحسن خان شیرازی وزیر خارجهٔ ایران در زمان فتحعلی شاه و محمد شاه بود و در زمان وزارت عمویش در این وزارتخانه مشغول به کار بود. در اواخر پادشاهی محمد شاه به‌عنوان سفیر به پاریس فرستاده شد. به جهت مبادلهٔ تصدیق‌نامه‌های قرارداد ارزنةالروم به استامبول رفت و در آن جا عثمانی‌ها، روس‌ها و انگلیسی‌ها «ایضاحات چهارگانه» را به او تحمیل کردند که حقوق ایران را خدشه‌دار می‌نمود.

در زمان پادشاهی ناصرالدین شاه و پس از مرگ میرزا مسعود خان انصاری، امیرکبیر شخصاً زمام امور خارجه را در دست گرفت و میرزا محمدعلی خان نایب وزارت خارجه شد تا این که به موجب فرمان ۱۹ رمضان ۱۲۶۷ ه‍.ق (برابر ۲۷ تیر ۱۲۳۰ ه‍.خ) از سوی ناصرالدین شاه به وزارت امور خارجه برگزیده شد. چند ماه بعد امیرکبیر برکنار شد و نتوانست گشایش دارالفنون را ببیند. میرزا محمدعلی خان شیرازی نخستین رئیس دارالفنون شد ولی اندکی بعد در دوشنبه ۱۸ ربیع‌الثانی ۱۲۶۸ ه‍.ق (۲۰ بهمن ۱۲۳۰ ه‍.خ) در گذشت.

منابع

• آدمیت، فریدون (۱۳۸۵). امیرکبیر و ایران. انتشارات خوارزمی. ص. صص ۱۳۹ تا ۱۵۴ و ۲۰۸. شابک ۹۷۸۹۶۴۴۸۷۰۳۰۹.
• دانشنامهٔ آریانیکا، درآیند «میرزا محمدعلی خان شیرازی»
• ۱- گلی‌پور، مهدی، بررسی حیات سیاسی میرزا ابوالحسن خان شیرازی، پایان‌نامهٔ کارشناسی ارشد رشتهٔ تاریخ ایران در دورهٔ اسلامی، به راهنمایی فیض‌اله بوشاسب، دانشگاه نجف‌آباد اصفهان، صص ۳۸–۳۳