رصدخانهٔ خورشیدی و هورسپهری (به انگلیسی: Solar and Heliospheric Observatory SOHO)، یا سوهو یک فضاپیمای ساخته شده توسط یک کنسرسیوم صنعتی اروپا است که رهبری آن را ماترا مارکونی فضا (که اکنون آستریوم نامیده می‌شود) بر عهده دارد. این کاوشگر فضایی در ۲ دسامبر ۱۹۹۵ بر روی یک موشک لاکهید مارتین اتلس ۲ به عنوان وسیلهٔ راه‌اندازی به منظور پژوهش‌گری خورشید به فضا پرتاب شده و تاکنون منجر به کشف بیش از ۳۰۰۰ دنباله‌دار شده است.[2] سوهو عملیات عادی خود را از مه ۱۹۹۶ آغاز کرده است. این یک پروژه مشترک همکاری‌های بین‌المللی بین آژانس فضایی اروپا (ایسا) و ناسا است که در اصل به عنوان یک مأموریت دو سال برنامه‌ریزی شده بود. سوهو بیش از ۲۰ سال است که در فضا به کار گرفته شده است. در ماه ژوئن سال ۲۰۱۳، تمدید مأموریت سوهو به تا دسامبر ۲۰۱۶ به تصویب رسید. در نوامبر ۲۰۱۶ نیز تمدید مأموریت دیگری که کار سوهو را تا دسامبر ۲۰۱۸ ادامه می‌دهد تصویب و اعلام شد.[3]
 انگاشت هنری سوهو | |||||||||||||||||||||||||||
| گونه مأموریت | رصدگری خورشیدی | ||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| اپراتور | ایسا / ناسا | ||||||||||||||||||||||||||
| شناسهٔ کوسپار | 1995-065A | ||||||||||||||||||||||||||
| شماره ستکات | ۲۳۷۲۶ | ||||||||||||||||||||||||||
| وبگاه | |||||||||||||||||||||||||||
| مدت مأموریت | برنامه‌ریزی برای ۳ سال ۲۸ سال، ۱۰ ماه و ۲۶ روز گذشته | ||||||||||||||||||||||||||
| ویژگی‌های فضاپیما | |||||||||||||||||||||||||||
| سازنده | Matra Marconi Space | ||||||||||||||||||||||||||
| جرم پرتاب | ۱٬۸۵۰ کیلوگرم (۴٬۰۸۰ پوند)[1] | ||||||||||||||||||||||||||
| جرم بار مفید | ۶۱۰ کیلوگرم (۱٬۳۴۰ پوند)[1] | ||||||||||||||||||||||||||
| ابعاد | ۴٫۳ در ۲٫۷ در ۳٫۷ متر (۱۴٫۱ در ۸٫۹ در ۱۲٫۱ فوت)[1] | ||||||||||||||||||||||||||
| توان | 1500 watts[1] | ||||||||||||||||||||||||||
| آغاز مأموریت | |||||||||||||||||||||||||||
| تاریخ راه‌اندازی | ۲ دسامبر ۱۹۹۵، ساعت ۰۸:۰۸:ss | ||||||||||||||||||||||||||
| موشک | اتلس ۲ IIAS AC-121 | ||||||||||||||||||||||||||
| سایت پرتاب | پایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال LC-36B | ||||||||||||||||||||||||||
| مشخصات مداری | |||||||||||||||||||||||||||
| سامانه مرجع | Sun–Earth L1 | ||||||||||||||||||||||||||
| رژیم مأموریت | مدار هاله | ||||||||||||||||||||||||||
| حضیض apsis | ۲۰۶٬۴۴۸ کیلومتر (۱۲۸٬۲۸۱ مایل) | ||||||||||||||||||||||||||
| اوج apsis | ۶۶۸٬۶۷۲ کیلومتر (۴۱۵٬۴۹۴ مایل) | ||||||||||||||||||||||||||
| مبدأ | planned | ||||||||||||||||||||||||||
| ابزار و تجهیزات | |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
علاوه بر مأموریت علمی، سوهو خود منبع اصلی داده‌های خورشیدی (نزدیک به زمان واقعی) برای پیش‌بینی آب و هوای فضایی است. همراه با ماهواره (علوم زمین‌شناسی جهانی GGS) ویند، ترکیب پیشرفته اکسپلورر (ACE) و DSCOVR, SOHO یکی از چهار فضاپیما در نزدیکی نقطه زمین-خورشید L1 است.
دستاوردها
به خاطر مأموریت این ماهواره ما اکنون تقریباً می‌دانیم که خورشید با چه عملکردی می‌سوزد و به زمین انرژی می‌بخشد.
آژانس فضانوردی اروپا فهرستی از دستاوردهای این ماهواره را ارائه کرده که در آن می‌توان به جریانات پیچیده گازی در زیر سطح قابل رؤیت خورشید و همچنین ردیابی تغییرات همیشگی در میدان‌های مغناطیسی این ستاره اشاره کرد.
یکی از چالش‌های این مأموریت به سال ۱۹۹۸ مربوط می‌شد. در ژوئن آن سال دانشمندان فاصله زیادی تا از دست دادن ماهواره سوهو نداشتند. درحالی که کمتر از سه سال از پرتاب این ماهواره گذشته بود و کالیبره کردن چرخش‌نما (ژیروسکوپ) آن نیز به تازگی انجام شده بود دانشمندان متوجه شدند که ماهواره در موقعیت نادرستی قرار گرفته و به همین دلیل ارتباط مناسبی با زمین برقرار نمی‌کرد و به تبع آن پاسخی به فرمان‌های صادر شده از مرکز کنترل زمینی نمی‌داد. نجات ماهواره سوهو پس از سه ماه تلاش مستمر در نهایت به نتیجه نشست.
این ماهواره به عنوان ابزاری قدرتمند در کشف دنباله‌دارها نیز به کار گرفته می‌شود هرچند اصولاً برای این منظور طراحی نشده است.
جستارهای وابسته
منابع
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
