قایی

قبیله کای یا قایی (ترکی استانبولی: Kayı boyu) یکی از قبایل بیست و چهارگانه ترک ها است. قایی فرزند ارشد «گون‌خان»، و گون‌خان فرزند ارشد اوغوزخان بود. امپراتوری عثمانی توسط روسای این قبیله بنیان‌گذاری شده است. ^[1][2][3] کای به‌معنی محکم و طوفان بوده و نام پرندهٔ آنها شونقار (سنقر) بوده‌است.

ایل قایی

تمغای قایی مطابق کتاب دیوان لغات الترک تالیف محمود کاشغری، قرن چهارم هجری
مناطق با جمعیت چشمگیر
ترکیه،  ترکمنستان، ایران
زبان‌ها
زبان‌های ترکی
دین
اسلام
قومیت‌های وابسته
ترکان اغوز، ایل قنق، سالور، بیگدلی، بایندر، بیات، ایل افشار، قشقایی

سکه منات ترکمنستان که بنای یادبود ارطغرل غازی (از روسای قبیله قایی) را در عشق‌آباد به تصویر کشیده است.

معرفی

ابوالغازی بهادر در کتاب شجره تراکمه و رشیدالدین فضل الله همدانی در کتاب جامع التواریخ از قایی به عنوان یکی از قبایل بیست و چهارگانه ترکان اوغوز، نام برده‌اند. نام این قبیله به معنای "قدرتمند" است.

تاریخ

نیاکان عثمان اول، بنیان‌گذار سلسله عثمانی، از اعضای قبیله قایی بودند که همراه سایر عشایر ترکمان وارد آناتولی شدند. این قبایل ترکمان آسیای میانه، در اواسط قرن یازدهم خود را به عنوان امپراتوری سلجوقی در ایران و خاورمیانه تثبیت کردند و پس از نبرد ملازگرد با شکست امپراتوری بیزانس و تحت فشار قرار دادن آنها در طول قرن دوازدهم، تقریبا سراسر آناتولی را فتح کردند. غازی‌ها علیه امپراتوری روم شرقی و سپس مغول‌ها پس از استقرار امپراتوری ایلخانان در ایران و بین النهرین که در نیمه قرن سیزدهم به آناتولی حمله کرده بودند جنگیدند. با تضعیف سلجوقیان روم، بیگ‌نشین‌های مستقل آناتولیایی - که یکی از آنها تحت رهبری عثمان‌یکم بود - در آناتولی ظهور کردند.^[4]

جستارهای وابسته

• خاندان عثمانی
• عثمان یکم
• ارطغرل
• سلیمان‌شاه
• غز
• قشقایی

منابع

ترکمن

عثمانی

ارظغرل

1. "Ottoman Empire | Facts, History, & Map". Encyclopedia Britannica (به انگلیسی). p. The ancestors of Osman I, the founder of the dynasty, were members of the Kayı tribe who had entered Anatolia along with a mass of Turkmen Oğuz nomads. Those nomads, migrating from Central Asia, established themselves as the Seljuq dynasty in Iran and Mesopotamia in the mid-11th century, overwhelmed Byzantium after the Battle of Manzikert (1071). Retrieved 2020-10-04.
2. "Some Ottoman genealogies claim, perhaps fancifully, descent from Kayı.", Carter Vaughn Findley, The Turks in World History, pp. 50, 2005, Oxford University Press; Shaw, Stanford Jay. History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Cambridge University Press, 1976, p. 306.
3. Golden, Peter B. (1992). An Introduction to the History of the Turkic People. Otto Harrassowitz, Wiesbaden. p. 358, 359.
4. "Ottoman Empire | Facts, History, & Map". Encyclopedia Britannica (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-04.