محمدبن عبدالملک همدانی (۴۶۳ق-۵۲۱ق)، مُکَنّیٰ به ابوالحسن، مورخ قرن پنجم و ششم هجری بود که به ابن همدانی نیز شهرت داشته؛ چرا که پدرش، همدانی بود. نسبت «الفَرَضیُّ» به علت استاد بودن پدرش در دانش فرائض به او داده شده بود.[۲] فرائض دانشی است که چگونگی تقسیم ارث برمستحقان بوسیلهٔ آن دانسته می‌شود. پدرش، معروف به مقدسی، از مردم همدان بوده که در بغداد می‌زیسته‌است. ابن همدانی نیز در تاریخ و حدیث استاد بود. او و پدرش، هر دو در کنار قبر «ابوالعباس بن سریج» در بغداد به خاک سپرده شده‌اند.[۲]
محمد بن عبدالملک همدانی | |
|---|---|
| نام اصلی | ابوالحسن محمد بن عبدالملک بن ابراهیم بن احمد همدانی فَرَضیّ |
| زاده | ۴۶۳ قمری ۱۰۷۱ میلادی بغداد |
| محل زندگی | بغداد |
| درگذشته | ۵۲۱ قمری ۱۱۲۷ میلادی بغداد |
| لقب | ابن همدانی |
| پیشه | تاریخنگار و نویسنده |
| زمینه کاری | تاریخ و حدیث |
| ملیت | ایرانی |
| دوره | سلجوقیان، فاطمیان مصر |
| دلیل سرشناسی | نوشتن تکمله تاریخ طبری تا سال ۴۸۷ [۱] |
| پدر و مادر | پدرش معروف به مقدسی |
او یکی از تاریخ‌نگاران برجسته، اما گمنام تاریخ می‌باشد.[۳] دانشوری آگاه به تواریخ و اخبار دولت‌ها، شاهان و رویدادهای زمان خود بوده‌است. وی رویدادهای چند دوره مشخص را هم از لحاظ زمانی و هم از حیثیت مکانی، به دو صورت همگانی و ویژه نگاشته‌است. ثبت تاریخ عمومی جهان اسلام در سده‌های چهارم و پنجم هجری و اخبار و حوادث ایران زمین و عراق عرب از دوره بوییان (آل بویه) تا عباسیان به مدت ۶۰ سال و همچنین وقایع دوره سلجوقی، از فعالیت‌های او می‌باشد.[۲]
آثار متعددی از او به جای مانده‌است که عمدتاً در زمینه تاریخ و بیشتر ذیل بر تاریخ پیشین است. ازاین‌رو می‌توان او را یک مورخ ذیل‌نویس، فزون‌ساز و کمال‌پرداز شناخت.
- ذیل طبقات الفقها ابواسحاق شیرازی.
- قِطَع تاریخیّة من کتاب عنوان السیر فی محاسن أهل البدو و الحضر (المعارف المتأخرة).
- أمراء الحج.
- التکملة.
- فی الشئوم.
- الذیل علی تاریخ الطبری.
- الذیل علی تاریخ ابی‌شجاع التالی لکتاب تجارب الأمم لمسکویة.
- تاریخ الملوک و الدول.
- أخبار دولة السلطان محمد و محمود سلجوقی.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
